Omschrijving van het complex

In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), KOETSHUIS (3), FAZANTERIE (4), TUINVAAS (5), HANGBRUG (6), INRIJHEK (7), TUINMUUR (8), TUINSCHUUR (9), STALGEBOUW (10), BOSWACHTERSWONING (11). Ten noordwesten van Hoog-Keppel ligt de middeleeuwse havezathe De Ulenpas, die bij de verkoop aan Herman Rouwenoort in 1396 voor het eerst werd vermeld. Tot 1831 bleef het goed in het bezit van dit geslacht. Het in oorsprong zestiende-eeuwse huis met bouwhuizen, zoals te zien op de pentekening van J. de Beyer uit 1743, kreeg zijn classicistische aanzien in de achttiende eeuw. Het huis lag toen tesamen met het koetshuis op een vierkant omgracht terrein omringd door een geometrische aanleg binnen een lanenstelsel (zie topografische kaart van de Linie van de IJssel, 1783). Thans is van deze aanleg een deel van de omgrachting en de laan met knik aan de noordzijde nog aanwezig. In het begin van de negentiende eeuw werd de aanleg in landschapsstijl vergraven, waarschijnlijk naar ontwerp van de architect J.P. Posth. Van der AA schreef erover: 'fraaije boomgaarden, pantaadjes en wandelingen, doorsneden en omgeven door water' (1843). In de loop van de negentiende eeuw werden beide bouwhuizen afgebroken. Het huidige koetshuis werd aan het einde van de negentiende eeuw meer naar het noorden herbouwd. In 1965 is het hoofdgebouw, bestaande uit een middenblok en twee zijvleugels, voor een deel uitgebrand, waarna de zijvleugels zijn afgebroken en alleen het middengedeelte in 1975 is gerestaureerd/herbouwd. De bouwsporen van een oude woontoren, waaruit het huis is ontstaan, zijn thans nog aanwezig.

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. De niet-genoemde bouwkundige onderdelen zijn voor de bescherming van de buitenplaats van ondergeschikt belang.

Waardering

De HISTORISCHE BUITENPLAATS DE ULENPAS is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang:

- vanwege het in oorsprong 16de-eeuwse huis voortgekomen uit een middeleeuwse havezate, welke in de 18de-eeuw een classicistisch aanzien kreeg;

- vanwege de deels in structuur en deels in detail gaaf bewaard gebleven historische tuin- en parkaanleg in landschapsstijl;

- vanwege de visuele samenhang tussen de complexonderdelen.