Inleiding

VILLA 'Clementine', gebouwd in 1880 in eclectische trant door de plaatselijk bekende architect J.V. Lankelma. De villa was bestemd voor de houthandelaar Nicolaas S.A. Brandjes en werd vernoemd naar diens echtegenote Clementine van Rijn. Na bewoning kreeg het pand als gemeentelijk eigendom kantoorbestemmingen, waaronder die als tijdelijk raadhuis (1910), kantongerecht (1913) en kantoor voor de ontvanger der Registratie en Domeinen, en t.b.v. het Ministerie van Landbouw, die er tot op heden huurder is. De villa lag ten tijde van de bouw aan de stadsrand.

Omschrijving

Villa Clementine is gebouwd op rechthoekige plattegrond en werd in rode handvorm baksteen in kruisverband (met smalle stootvoeg) op een paalfundering opgetrokken over twee bouwlagen en kap. De gevels hebben een gelijke detaillering met hardstenen voet en vensterlijst, gepleisterde banden, kleine steekkappen op latwerk in de as van de gevel en een afhangende houten daklijst met opengewerkte lambrequin-motieven. Desondanks hebben de gevels elk een eigen karakter.

De voorgevel (oost) bestaat uit een verdiepte ingang tussen een zwaar aangezette omlijsting met muntbanden en gelegen onder een balkon. Aan weerszijden een dubbele vensterpartij met schuifvensters op begane grond en verdieping.

De linkerzijgevel (zuid) van drie vensterassen met schuifvensters bevat in het terugliggende middendeel van de voet de eerste steen.

De rechterzijgevel (noord) van vijf assen bevat op begane grond en verdieping deuren, die oorspronkelijk uitkwamen op een veranda en balkon over de volledige breedte. (Deze voorgeplaatste houten constructie op palen en met opengewerkte relingen is verwijderd.)De achtergevel (west) is over het middengedeelte opgetrokken over de twee bouwlagen; aan weerszijden bevinden zich lage aanbouwen onder lessenaarsdak.

De villa heeft een flauwhellend, geknikt tentdak, thans met niet-originele bedekking. De oorspronkelijke schoorstenen en bekroningen zijn niet meer aanwezig.

Van het interieur bleef de indeling grotendeels gespaard. Genoemd dienen te worden het gave stucwerk van plafond en bovendeurornamenten in de hal op begane grond en de verdieping. Verder de wenteltrap over een halve ovaal met spijlenleuning. Een secundaire trap rug-aan-rug met de hoofdtrap is achter een wand weggewerkt, maar mogelijk (deels) nog aanwezig.

Waardering

De villa is van algemeen belang uit architectuurhistorisch en cultuurhistorisch oogpunt als in hoofdvorm en detaillering merendeels gaaf behouden stadsvilla uit het laatste kwart van de 19de eeuw, en als voorbeeld uit de geschiedenis van het wonen.