Omschrijving

Het complex historische buitenplaats Leemcule omvat de volgende onderdelen: HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), BOUWHUIS (3), INRIJHEK (4), TUINMUUR (5) EN BRUG (6). De buitenplaats De Leemcule, waarvan de huisplaats een middeleeuwse oorsprong heeft, is een restant van een ooit veel groter landgoed; de kern hiervan, de eigenlijke buitenplaats, bestond uit een omgrachte havezate met bouwhuizen; geheel gelegen binnen een aanleg van loodrecht op elkaar staande lanen. Voor het gebouwencomplex waren die lanen echter in ster- en waaiervormige patronen gerangschikt die vanuit het huis in diverse richtingen uitzicht boden over het dal van de Overijsselse Vecht. De havezate en het westelijke bouwhuis zijn in het begin van de 19de eeuw afgebroken; het oostelijke bouwhuis werd toen verbouwd tot het huidige huis De Leemcule; van het uitgebreide lanenstelsel zijn enkele lanen behouden. Het complex ligt op de noordelijke oever van de Vecht direct aan de westrand van het dorp Dalfsen; het bestaat uit drie delen, waarvan er twee ten noorden van de Ruitenborghweg liggen, te weten de huisplaats met een kleine landschappelijke aanleg binnen een singelgracht en ten noordwesten daarvan de nieuwe aanleg, een bos met binnenwei; het derde deel, een weiland met oude solitairen en een wandelbosje, ligt ten zuiden van de Ruitenborghweg langs de Vechtdijk. In het oosten wordt het complex begrensd door de bebouwing langs de Leemculeweg en de Kastanjelaan, in het zuiden door de noordelijke uiterwaarden van de Vecht en in het westen en noorden door de weilanden, toebehorend aan derden, die als een groene, natuurlijke overgangszone dienen; de Ruitenborghweg deelt het complex in tweeën.

Binnen het complex bevinden zich de volgende elementen die niet beschermenswaardig zijn: de open loods naast de brug, de garage/veestal ten noorden van het bouwhuis, de met riet gedekte tuinschuur, het zwembad en de tennisbaan.

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex aangegeven, almede de aanduiding der beschermde onderdelen.

Waardering

De historische buitenplaats is van algemeen belang vanwege de ouderdom, de cultuurhistorische en landschappelijk-visuele waarden (dit laatste vooral in relatie tot het dorp), vanwege de goed bewaard gebleven deels geometrische en deels landschappelijke structuren, en vanwege het uitzonderlijke feit dat de functie van hoofdgebouw overgenomen is door een (daarvoor in 1823-1824 aangepast) ouder bouwhuis.