Inleiding

VILLA "VREEBURG", gebouwd in Jugendstil rond 1900 naar het ontwerp van A. Jacot en W. Oldewelt, vrijstaand gesitueerd op een terrein aan de kruising van de Parklaan en de Meerweg. De villa is beeldbepalend georiënteerd op de kruising in de villawijk Het Spiegel.

Omschrijving

Villa, opgetrokken op samengestelde plattegrond met loggia aan de oostzijde, erker aan de noordzijde en uitbouw aan de westzijde. Aan elke zijde bevindt zich een risaliet: aan de oost-, zuid- en westzijde van drie bouwlagen hoog, aan de noordzijde van twee bouwlagen. De samengestelde kap is bedekt met rode Tuiles-du-Nord. De ver overstekende dakranden worden ondersteund door gesneden schoren die op houten kleine kraagstukken rusten. De gevels zijn gepleisterd op een uitgemetselde bakstenen plint met natuurstenen blokken op hoekpunten. De topgevels zijn voorzien van houten beschot met gesneden decoraties en aan de oost- en zuidzijde voorzien van opengewerkte houten windveren. De gevels worden horizontaal geleed door middel van drielaags bakstenen banden en vertikaal door middel van geblokte bakstenen banden op de hoeken. De ontlastingsbogen en hanekammen zijn van baksteen, de boogtrommels zijn gevuld met siermetselwerk. De vensterbanken zijn van natuursteen. De bovenlichten hebben een roedenverdeling en zijn bijna allemaal voorzien van gele ruiten.

De voorgevel (O) bevat aan de rechterzijde een risaliet onder wolfdak. Op de begane grond is de boogvormige, in Jugendstil gedetailleerde ingangspartij geplaatst in een boogvormige bakstenen portiek, bereikbaar via een trap met twee natuurstenen treden. De vloer van het portiek is belegd met blauwe, gele en rode plavuizen. De toogvormige houten deur, met glaspaneel, heeft zijlichten op houten borstwering onder bovenlichten. Het kalf loopt sierlijk gebogen. Boven de ingangspartij is in het gevelvlak in natuurstenen omlijsting een tegeltableau aangebracht met de naam in gele Jugendstilletters met rode rand op een groene ondergrond: "VREEBURG"; op de verdieping een driedelig venster, de middelste met stolpramen, met bovenlichten; op de derde verdieping een driedelig rondboogvenster, de middelste met stolpramen, met bovenlichten. De kozijnen zijn doorgetrokken over een houten middenstuk tussen de vensters. Het linker geveldeel bevat een loggia met een serre met gesneden houten stijlen en balustrade, bereikbaar via twee natuurstenen treden. De vloer is belegd met plavuizen. Het geveldeel bevat een risaliet waarin op de verdieping openslaande deuren met bovenlicht onder ontlastingsboog toegang geven tot een klein balkon met houten balustrade in het dakvlak van de loggia. Links en rechts is een smal venster met bovenlicht geplaatst. De kap loopt door aan weerszijden van de topgevel, dat wordt afgesloten door een ver overstekend lessenaarsdak. Op de derde bouwlaag is een rondboogvenster met stolpramen en bovenlicht geplaatst. In het terugliggende gevelvlak aan de rechterzijde bevinden zich op de verdieping twee smalle schuifvensters met bovenlicht. In de oostgevel van de risaliet aan de zuidzijde is op de begane grond een venster met rondboogvormig bovenlicht geplaatst, op de verdieping een schuifvenster met bovenlicht onder ontlastingsboog.

De linker zijgevel (Z) bevat in het midden een risalerende topgevel onder wolfdak. Op de begane grond is een grote rondboog geplaatst met een venster, bestaande uit een dubbel middenraam met zijramen en bovenlichten. Het kalf loopt sierlijk gebogen. De schoren waarop de houten erker op de verdieping rust, zijn geplaatst op de middenstijlen van de bovenlichten. De erker, met vensters, wordt afgesloten door een ver overstekend lessenaarsdak. Ter hoogte van de derde bouwlaag bevindt zich een stolpvenster met rondboogvormig bovenlicht achter een houten opengewerkte balustrade op dubbele schoren. In de westgevel van de risaliet is op de begane grond een venster met rondboogvormig bovenlicht geplaatst, op de verdieping een schuifvenster met bovenlicht onder ontlastingsboog. De zuidwesthoek is afgeschuind.

De rechter zijgevel (N) bevat in het midden een risaliet. Op de begane grond is een grote rondboog geplaatst met een venster, bestaande uit een middenraam met zijramen en bovenlichten. De kalf loopt sierlijk gebogen. Op de verdieping zijn twee schuifvensters met bovenlicht geplaatst. In het lessenaarsdak bevindt zich een dakkapel met twee vensters met bovenlicht onder ver overstekend lessenaarsdak. De wanden zijn afgewerkt met vertikale houten delen. Op de noordoosthoek van de risaliet is op de begane grond een houten erker ontworpen. De borstwering onder de vensters loopt naar binnen gebogen, evenals de dakrand. Het dak, met zeeg, wordt gedekt door leipannen en sluit aan op de gevel met een houten lijst. In de oostgevel van de risaliet bevindt zich op de verdieping een schuifvenster met bovenlicht onder ontlastingsboog. In het linker geveldeel is op de begane grond een rondboog geplaatst met muurdam, geflankeerd door een venster met bovenlicht. Het rechter geveldeel bevat een vijfhoekige uitbouw van een bouwlaag onder vijfzijdig dak met piron en met twee vensters met bovenlicht aan de noordzijde.

De achtergevel (W) bevat links een risalerende topgevel onder zadeldak. Op de begane grond zijn twee (nieuwe) draaivensters met bovenlicht geplaatst. Het trappenhuis wordt verlicht door een groot venster over de tweede en de derde bouwlaag onder ontlastingsboog. Het venster bevat gekleurde glas-in-loodramen onder de bovenlichten in sierlijk stijl- en regelwerk. De topgevel is afgewerkt met hout. Rechts van de topgevel bevindt zich een uitbouw van een bouwlaag onder lessenaarsdak. Daarboven, tegen de risaliet geplaatst, bevindt zich een klein gevelvlak met dubbel venster onder lessenaarsdak en waarvan het bovenste gedeelte is bedekt met vertikale houten delen. Geheel rechts is de schoorsteen geplaatst, vrijwel geheel uitgemetseld. In het dakvlak is links tegen de schoorsteen een dakkapel met dubbel venster met bovenlichten geplaatst onder ver overstekend lessenaarsdak. In de westgevel van de uitbouw bevinden zich links twee vensters met stolpramen en bovenlicht, rechts een klein venster achter diefijzer. In de noordgevel bevindt zich een (nieuw) venster met stolpramen en bovenlicht, in de zuidgevel een deur met bovenlicht en een blind venster met bovenlicht. De gevel daarboven is afgewerkt met vertikale houten delen.

In het INTERIEUR is de oorspronkelijke houten betimmering nog aanwezig, met onder meer het Jugendstilvenster tussen hal en woonkamer, tussen voorportaal en hal, lambrizeringen, deuren, deurkozijnen, balkenplafonds, parketvloeren en de trapbalustrade.

Waardering

Villa "VREEBURG" met bijbehorend interieur is van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een villa in Jugendstil naar het ontwerp van A. Jacot en W. Oldewelt, uit de eerste helft van de 20ste eeuw. Daarnaast heeft de villa stedebouwkundige waarde vanwege de prominente situering en oriëntatie op de kruising van de Parklaan en de Meerweg in de villawijk Het Spiegel.