Dorpsstraat 100, Heinkenszand
Omschrijving onderdeel 2: HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG.
Aan de Dorpsweg ligt de buitenplaats met direct aan de weg het hoofdgebouw annex boerderij. Aan de straatzijde staat een rij linden en een taxushaag (herplant). Haaks op de weg loopt een rechte oprijlaan langs het hoofdgebouw naar het koetshuis, alwaar deze een laanbeplanting met platanen heeft. Vanaf het koetshuis leidt een gebogen pad naar het wandelbos. De boerderij heeft een aparte, evenwijdig verlopende toegang (dreef) met een laanbeplanting van walnoten uit circa 1910. Links daarvan ligt een weiland met drinkpoel (vaate) omringd door enkele oude kastanjebomen. Achter het huis en het boerenerf ligt een kleinschalige 19de-eeuwse aanleg in landschapsstijl met een rondgaand slingerpad. Op een kaart uit circa 1850 staat de aanleg weergegeven, zoals deze thans nog aanwezig is, alleen aan de noordzijde is een strook van het parkbos aan bebouwing opgeofferd. Centraal ligt een ronde komvormige vijver en een heuvel met wandelpad rondom. Aan de noordzijde van de kom staan twee oude eiken, waartussen een prieel stond die in 1976 is afgebrand. In het parkbos staan veel oude loofbomen; verspreid over het terrein staan oude taxusbomen. Het parkbos heeft een besloten karakter zonder zichten naar buiten toe. Tegenover het koetshuis ligt een rechthoekige moestuin (thans weiland), oorspronkelijk met tuinmuur van IJsselsteentjes die in 1986 is omgevallen.
Waardering
De HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG is van algemeen belang:
- vanwege de ouderdom;
- vanwege de 19de-eeuwse kleinschalige aanleg in landschapsstijl met komvormige vijver;
- als groen element binnen de bebouwde kom van Heinkenszand;
- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Omschrijving van het complex.
In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), BOERENWONING (3A) MET SCHUUR (3B), VIJF HEKPALEN (4A en 4B), KOETSHUIS (5) en TUINSIERAAD (6).
Binnen de dorpskern van Heinkenszand ligt de kleinschalige historische buitenplaats Landlust ter plaatse van de in de zestiende eeuw gestichte uitgestrekte buitenplaats Watervliet. In 1793 werd dit laatstgenoemde huis afgebroken en al het opgaande hout gekapt.
Van de geschiedenis en ontwikkeling van de buitenplaats Landlust is vrij weinig bekend. In 1759 werd 'een hofstede met heerenhuis en tuinmanswoning' vermeld in bezit van C. Boudain, weduwe van de burgemeester van Middelburg, A. Veth.
In de negentiende eeuw kwam het goed in bezit van de familie Van Citters en werd het huis als jachthuis in gebruik genomen (1856). Op de Topografische Militaire Kaart van circa 1850 staat een aanleg in landschapsstijl weergegeven, zoals deze thans nog aanwezig is.
In 1957 schonk jkv. S. van Citters het goed aan de Stichting Het Zeeuws Landschap exclusief de boerenwoning met schuur, erf en weiland; sinds 1967 is het huis weer in particulier bezit.
Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven.
Waardering
De HISTORISCHE BUITENPLAATS LANDLUST is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang:
- vanwege de ouderdom;
- als voorbeeld van een kleinschalige buitenplaats voortgekomen uit een boerenhofstede;
- vanwege de 19de-eeuwse kleinschalige aanleg in landschapsstijl met komvormige vijver;
- vanwege de visuele samenhang tussen de complexonderdelen.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Historische aanleg | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Dorpsstraat | 100 | – | 4451 AC | Heinkenszand | – | BY | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | – | Landschappelijke tuin |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | AH | 5026 | – | Borsele |
– | AH | 3816 | – | Borsele |
– | AH | 4409 | – | Borsele |
– | AH | 5027 | – | Borsele |
– | AH | 2315 | – | Borsele |
– | AH | 3855 | – | Borsele |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1800 | 1900 | – | vervaardiging |