Inleiding

Het complex van de BEGRAAFPLAATS horend bij de Rooms Katholieke St. Martinuskerk te Sneek (beschermd onder nr.s 34068; 34069) ligt in het noordwesten van de stad, ten westen van de Leeuwarderweg, in de hoek die deze vormt met de Berkenlaan. De toegang naar de begraafplaats is naar het zuidoosten gericht. Het kerkbestuur kocht in 1890 voor f 8.000,- een ruim 2 hectaren groot stuk grond tussen de voormalige Leeuwarderstraatweg (nu Leeuwarderweg). De aanleg heeft in 1892 plaatsgevonden. In 1848 is grondwettelijk de vrijheid van godsdienst vastgesteld en vanaf die tijd ontstond voor de katholieken de mogelijkheid om weer nieuwe kerken te bouwen. Elders in Friesland (St. Nicolaasga en Wytgaard b.v.) waren vanaf die tijd al nieuwe rooms-katholieke begraafplaatsen aangelegd bij de nieuwe kerken. Ook voor de katholieke gemeenschap in Sneek was de aanleg van een eigen begraafplaats een betekenisvol moment in hun geschiedenis. Het complex van de begraafplaats omvat de volgende hoofdonderdelen:

- de BEGRAAFPLAATS zelf,

- het TOEGANGSHEK met oprijlaan,

- de KAPEL,

- De CALVARIEBERG en

- een drietal GRAFMONUMENTEN. De woning van de doodgraver/beheerder, die aan de oprijlaan staat, is in de loop der jaren verbouwd en komt niet in aanmerking voor bescherming van rijkswege. Het toegangshek bevindt zich aan de Leeuwarderweg, vanaf het hek loopt de oprijlaan -ruim 100 meter lang en 5 meter breed- in noordwestelijke richting en mondt uit op het nagenoeg rechthoekige "begraafterrein" van ongeveer 100 bij 50 meter. De rechthoek bestaat uit vier perken die doorkruist worden door rechte paden. Het geheel ligt opgehoogd en wordt omringd door een sloot. De kapel bevindt zich aan de oostzijde van de rechthoek, de Calvarieberg aan de korte, noordelijke zijde ervan.

Ontwerper van de begraafplaats en toegangsweg was de toenmalige gemeente-architect J. Hogendijk; ontwerper van de kapel, de doodgraverswoning, het toegangshek en de gemetselde voet van de Calvarieberg was architect J.W. Boerbooms uit Arnhem.

Waardering

Het complex van de begraafplaats uit 1892, horend bij de Rooms Katholieke St. Martinuskerk te Sneek en bestaande uit de begraafplaats zelf, een toegangshek, een kapel, een Calvarieberg en een drietal grafmonumenten, is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:

- als bijzondere uitdrukking van een bestuurlijke en een geestelijke ontwikkeling;

- vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp;

- vanwege de bijzondere samenhang tussen de samenstellende onderdelen;

- vanwege de situering verbonden met de uitbreiding/ontwikkeling van de stad;

- vanwege de gaafheid van de aanleg en de meeste samenstellende onderdelen;

- vanwege de architectonische kwaliteit van de samenstellende onderdelen;

- vanwege de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving;

- vanwege de typologische zeldzaamheid op provinciaal niveau.