Inleiding

Het 'kleine' WEESHUIS is gebouwd in 1914 naar een ontwerp in Overgangsstijl van G. Stapenséa in opdracht van de voogden van het Old Burger Weeshuis omdat het oude weeshuis, het Cruijcebroederhof, te groot geworden was. De fraaie keramische gevelstenen en decoraties, van de hand van W.C. Brouwer, zijn geel, groen en blauw geglazuurd. In het pand was gedurende enkele jaren de politie gehuisvest en tegenwoordig biedt het onderdak aan het bureau voor rechtshulp en het arbeidsbureau. Ondanks de verandering tot kantoor heeft het pand weinig wijzigingen ondergaan. Vele originele interieur-elementen zijn door verlaagde plafonds etc. aan het oog onttrokken, maar nog wel aanwezig.

Omschrijving

Het pand is opgetrokken in donkerrode baksteen op een hardstenen plint onder een samengesteld dak gedekt met een zwarte Hollandse pan, een eenvoudige bakgoot met een gemetselde lijst, voorzien van keramische consoles die bij de topgevel-delen doorlopen. Op het dak staan twee schoorstenen die zijn voorzien van een keramische decoratie. Alle vensters in de gevel hebben een eensteens strek en een hardstenen lekdorpel met neuten.

De voorgevel aan de Kruizebroederstraat (noord): Rechts een topgevel met op de begane grond en verdieping ieder twee vensters met bovenlicht; onder de nok drie vensters met hieronder een keramische gevelsteen met de aanduiding O.B.W. en hierboven een rond venster met een keramische leksteen. Links centraal de hoofd-entree in een portiek, onder een gemetselde boog met keramische rand en aan weerszijden een dubbel venster; in de portiek met hardstenen stoep een keramische brievenbus; ter hoogte van de verdiepingsvloer twee keramische gevelstenen met als thema 'beschutting', links van de ingang met vogels onder een paddestoel en de aanduiding ANNO en rechts met kuikens onder kippen en de aanduiding 1914; op de verdieping drie vensters met bovenlicht.

De Westelijke zijgevel: Centraal een topgevel met op de begane grond en onder de nok twee vierkante vensters; op de verdieping twee vensters met bovenlicht; in de links gelegen flank op de begane grond een venster met bovenlicht en ter hoogte van de verdieping een keramische gevelsteen. Links op de begane grond een erker; op de verdieping twee vensters met bovenlicht. Rechts op de begane grond en verdieping een venster met bovenlicht.

Tegen de Oostzijde is het buurpand geplaatst. In het westelijk dakvlak een hoge gemetselde ongedecoreerde schoorsteen.

De achtergevel: Begane grond, links een pui met drie vensters en bovenlichten; vier vensters met bovenlicht, waarvan het uiterst rechtse venster is dichtgemetseld; hiertussen een toegang onder gemetselde segmentboog; boven de deur een venster met op de punten keramische decoraties. De verdieping, met identieke pui en vier vensters met bovenlicht. Ter hoogte van de verdiepingsvloer tussen de twee puien zijn keramische gevelstenen aangebracht. In het dakvlak zijn bij het verkrijgen van de kantoorfunctie twee dakkapellen en tegen de gevel een stalen vluchttrap aangebracht. De twee puien zijn eveneens latere mutaties.

In de hal op de begane grond en de verdieping is het oorspronkelijke INTERIEUR zichtbaar. Een groene tegellambrizering voorzien van bruine tegelrand met zwarte figuratie; een houten monumentale trap; tegelvloer op de begane grond; een plafond met moerbalken en kinderbinten dat oogt als een cassettenplafond; de algemene doorgangen hebben een gestucte boogconstructie; nagenoeg alle kozijnen en deuren zijn origineel.

Waardering

Het Kleine Weeshuis aan de Kruizebroederstraat te Sneek is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:

- als bijzondere uitdrukking van een sociaal/culturele ontwikkeling;

- vanwege zijn plaats in de historie van het Old Burger Weeshuis te Sneek;

- voor het oeuvre van de architect;

- vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteit van het ontwerp;

- vanwege de bijzondere ornamentiek;

- vanwege de architectonische gaafheid van in- en exterieur.