'Hieronymushuis', Utrecht
Omschrijving
Hoofdgebouw en kapel van BEJAARDEN- en WEESHUIS, op samengestelde plattegrond, met een symmetrische hoofdopzet bestaande uit een centrale zware vierkante toren met aan weerszijden twee brede lagere vleugels, waarvan aan de uiteinden de bouwwmassa naar voren springt. De middenas wordt naar achter verlengd door de aanwezige kapel met dwarsgeplaatste annex. Het geheel onder een steile met leien gedekte, samengestelde kap. Het centrale deel heeft een souterrain en vier bouwlagen, met aan de vier zijden hoektorentjes, uitgaande van hoekpilasters met verdiepte velden. De vier gevels worden door een rondboogfries onder een balustrade beëindigd.
Bakstenen muur met muurdammen aan de zuidzijde van het terrein, oprijzend vanuit de Minstroom.
Beide vleugels hebben een souterrain en twee bouwlagen. De gehele voorgevel met 2x(1+2) schuifvensters onder segmentboog geplaatst. De vensters in het bovenste deel van de centrale toren zijn gezet in gotische spaarbogen. Voorts in de gevels ondermeer sierlijke ankers, een neo-gotisch rondboogfries en andere neo-gotische elementen in baksteen. Oorspronkelijk langs de gehele gevel een balustrade, nu alleen nog langs de zijgevels.
Hoofdingang gesitueerd in het centrale bouwdeel bereikbaar via een dubbele bordestrap. Onderaan de trap en op het bordes in totaal vier schilddragende leeuwen. Boven de ingang vier (lege) witte sokkels en baldakijnen. De zijgevels zijn in vergelijkbare trant als de voorgevel uitgevoerd en hebben een middenrisaliet. De achtergevel is eveneens in dezelfde stijl uitgevoerd, met tegen de middenas een neo-gotische kapel.
De kapel met driezijdige koorsluiting bezit tot onder de goot eindigende steunberen die in de langsgevels de vijf vensters van elkaar scheiden. De begane grond is blind uitgevoerd, de verdieping glas-in-loodvensters. Op de kap een rijzige dakruiter.
Het interieur is voor wat betreft indeling nagenoeg ongewijzigd en bezit nog vele interieuronderdelen.
Interieur van het hoofdgebouw met centraal trappenhuis in de middentoren, doorlopend tot in bovenste deel van de toren. In het hoofdgebouw op de bel-etage een entreehal en de diverse gangen die hier op uit komen. In de hoofdgang zijn de oorspronkelijke deuren en lambrisering aanwezig, onder meer die naar de bestuurskamer. Hier bevindt zich een grote gotische schouw en zandstenen consoles die de moerbalken van de samengestelde kap dragen, beide afkomstig uit het middeleeuwse huis Zoudenbalch, voorts een oorspronkelijke parketvloer en lambrizering.
Voorts nog aanwezig een middeleeuwse schouw uit Zoudenbalch (nu in de fysiotherapie-ruimte) en enkele neogotische schoorsteenpartijen.
De oorspronkelijke kap - gedeeltelijk later ingericht met een aantal kamertjes - heeft nog droogbalken voor het wasgoed.
Ook de kapel met kruisribgewelven, is in redelijk goede staat bewaard gebleven. De sacristie is gesitueerd op de verdieping aan de noordzijde. De orgeltribune rust op geklonken ijzeren bogen. Tegen de zijgevel van de kapel is een houten serre aangebouwd, 5 traveeën lang en één travee breed. De traveeën worden gescheiden door slanke zuiltjes met rijk bewerkte kapitelen.
Waardering
Bejaardenhuis met kapel van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een in Neo-Gotiek opgetrokken verzorgingstehuis en als onderdeel van het oeuvre van architect A. Tepe. Het interieur is tevens van algemeen belang vanwege de bouwhistorische waarde vanwege de diverse gotische elementen uit het voormalige Zoudenbalch-huis.
Voorts is het geheel van algemeen belang vanwege de stedenbouwkundige waarde vanwege de markante ligging aan de Maliesingel, tegenover de Abstederbrug. Het pand heeft ensemblewaarde in relatie met de overige complexonderdelen.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex van Roomskatholiek BEJAARDEN- en WEESHUIS "Hiëronymushuis", gebouwd in opdracht van de Zusters van de Liefde van Tilburg, naar ontwerp van architect Alfred Tepe gebouwd in 1873-1874. Het complex is gelegen op het terrein aan de oostzijde van de Maliesingel, aan twee zijden omzoomd door de Minstroom.
Omschrijving
Complex van vijf gebouwen gelegen op een diep terrein aan de Minstroom, waarbij het hoofdgebouw is gelegen aan de Maliesingel, tegenover de Abstederbrug en de diverse bijgebouwen gelegen in de door een hoge met een ezelsrug eindigende gemetselde muur omgeven tuin achter het hoofdgebouw. Rond het hoofdgebouw is een ijzeren hekwerk geplaatst. Eén van de dienstgebouwen (Maliesingel 74) staat op een later afgesplitst terrein. Alle gebouwen zijn uitgevoerd in neo-gotische vormgeving. In het hoofdgebouw zijn oudere fragmenten uit de middeleeuwse voorganger van het Hiëronymushuis opgenomen.
Het complex omvat de volgende onderdelen:
1. het hoofdgebouw met kapel
2. tot dienstgebouw verbouwde boerderij (Maliesingel 74)
3. dienstgebouw aan de oostzijde in de tuin gelegen
4. voormalig washuis, aan de zuidzijde in de tuin gelegen
5. voetgangersbrug over de Minstroom
Waardering
Complex BEJAARDEN- EN WEESHUIS, bestaande uit vijf onderdelen, omsloten door een muur, in neo-gotische vormgeving, gelegen aan de Minstroom, van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een ensemble ten dienste van de sociale zorg. Van stedenbouwkundige waarde vanwege de markante ligging aan de Maliesingel en tegenover de Abstederbrug.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Bejaardentehuis | Cultuur, gezondheid en wetenschap | Sociale zorg, liefdadigheid | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Maliesingel | 79 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | Ja |
Maliesingel | 80 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 81 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 82 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 83 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 84 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 85 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 86 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 87 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 88 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 89 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 90 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 91 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 92 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 93 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 94 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 95 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 96 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 97 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 98 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 99 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 100 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Maliesingel | 101 | – | 3582 AB | Utrecht | – | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
69 | D | 5797 | A1 | Abstede |
69 | D | 5797 | A10 | Abstede |
69 | D | 5797 | A11 | Abstede |
69 | D | 5797 | A12 | Abstede |
69 | D | 5797 | A13 | Abstede |
69 | D | 5797 | A14 | Abstede |
69 | D | 5797 | A15 | Abstede |
69 | D | 5797 | A16 | Abstede |
69 | D | 5797 | A17 | Abstede |
69 | D | 5797 | A18 | Abstede |
69 | D | 5797 | A19 | Abstede |
69 | D | 5797 | A2 | Abstede |
69 | D | 5797 | A20 | Abstede |
69 | D | 5797 | A21 | Abstede |
69 | D | 5797 | A22 | Abstede |
69 | D | 5797 | A23 | Abstede |
69 | D | 5797 | A24 | Abstede |
69 | D | 5797 | A25 | Abstede |
69 | D | 5797 | A26 | Abstede |
69 | D | 5797 | A27 | Abstede |
69 | D | 5797 | A28 | Abstede |
69 | D | 5797 | A29 | Abstede |
69 | D | 5797 | A3 | Abstede |
69 | D | 5797 | A30 | Abstede |
69 | D | 5797 | A31 | Abstede |
69 | D | 5797 | A32 | Abstede |
69 | D | 5797 | A33 | Abstede |
69 | D | 5797 | A34 | Abstede |
69 | D | 5797 | A35 | Abstede |
69 | D | 5797 | A36 | Abstede |
69 | D | 5797 | A37 | Abstede |
69 | D | 5797 | A38 | Abstede |
69 | D | 5797 | A39 | Abstede |
69 | D | 5797 | A4 | Abstede |
69 | D | 5797 | A5 | Abstede |
69 | D | 5797 | A6 | Abstede |
69 | D | 5797 | A7 | Abstede |
69 | D | 5797 | A8 | Abstede |
69 | D | 5797 | A9 | Abstede |
– | D | 69 | – | Abstede |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1874 | 1874 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Tepe, A. ; Stad Utrecht | architect / bouwkundige / constructeur | – |