Poortgebouw, Utrecht
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Prins Hendriklaan 105 - Kromhoutkazerne - poortgebouw
Complexonderdeel 2
Omschrijving
POORTGEBOUW van twee bouwlagen gelegen aan de Prins Hendriklaan op u-vormige plattegrond met aan de noordzijde een dwars bouwdeel met op de kop een toren, evenwijdig aan de Prins Hendriklaan is het acht traveëeen lange bouwdeel gelegen. Het gebouw is gedekt met een pannen schilddak, de toren met een tentdak. De noordgevel aan de Prins Hendriklaan heeft aan weerszijden twee tot topgevel opgetrokken traveeën. In de gevel diverse soorten vensters, ondermeer gekoppelde rondboogvensters, enkelvoudige vensters en kruisvensters, sommigen met glazen bouwstenen, andere met glas met roedeverdeling, boven de vensters ondermeer korfbogen met siermetselwerk, rondbogen met hardstenen sluitstenen en hardstenen lateien. Aan de westzijde op de begane grond een uit drie bogen bestaande arcade, alle drie de bogen uitgevoerd met hardstenen blokken. Binnen de arcade ondermeer geglazuurde baksteen decoratie. Voor de arcade een stenen bordes. In de tweede bouwlaag driemaal een dubbel kruisvenster, uitgevoerd in hardsteen. Voorts op de begane grond een tegen de gevel aangezet houten afdak, daarboven in de gevel een stenen kruisvenster, in de geveltop een rond venster. De toren bezit in de bovenste geleding afgesneden hoeken boven hardstenen hoekblokken die deze overgang accentueren. In de gevels van de toren stenen kruisvensters, met in het bovenste deel aan alle zijden galmgaten en klokken, tevens opschriften als "Rust Roest", "Zijt op tijd" en "Tijd slijt". In de kap diverse dakkapellen in chaletstijl.
Andere gevels in gelijksoortige vormgeving uitgevoerd.
Waardering
POORTGEBOUW van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde vanwege de verbondenheid met de krijgsgeschiedenis en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tevens vanwege de architectonische waarde als goed voorbeeld van een militair poortgebouw met invloeden van het Berlagianisme; van stedenbouwkundige waarde vanwege de markering aan de Prins Hendriklaan.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
In het kader van de Nieuw Hollandse Waterlinie in 1910-1922 op voormalig fort Vossegat aangelegd KAZERNECOMPLEX, waarbij onderdelen van het oude fort zijn opgenomen. In de loop der jaren uitgebreid met - van bescherming uitgesloten - diverse gebouwen en loodsen, waarbij het oorspronkelijk fort in 1960 geheel ontmanteld is. Het terrein is gelegen tussen de Prins Hendriklaan, de Weg tot de Wetenschap, de Waterlinieweg en de Herculeslaan, waarvan het complex gelegen is aan de zijde van de Prins Hendriklaan. Het kazernecomplex omvat de volgende onderdelen:
1. hoofdgebouw met exercitieveld, 1912
2. poortgebouw, 1912
3. monumentale hek, 1912
4. commandantsvilla, 1912
5. manschapsgebouwen, 1911
6. bomvrij wachthuis, 1850
7. schuilhut, 1875, reconstructie 1935
8. brug met de twaalf gaten, 1862
Omschrijving
Het tussen 1910-1912 op het voormalige fort Vossegat aangelegde kazerneterrein, naar ontwerp van kapitein P.J. Post van der Steur, met aan de Prins Hendriklaan een rond een exercitieterrein gesitueerde reeks gebouwen, met aan de noordzijde het hoofdgebouw, aan weerszijden de manschapsgebouwen en aan de Prins Hendriklaan het grote wachtgebouw, ten oosten daarvan de commandantsvilla. Al deze gebouwen daterend uit 1912 met aan de Prins Hendriklaan een afsluitend, monumentaal hekwerk . Alle manschapsgebouwen en het hoofdgebouw uitgevoerd in Overgangsstijl met dezelfde massa-verdeling, grote stalen vensters en gewolfde zadeldaken. Voorts op het terrein ten westen van het exercitieveld gelegen restanten van het voormalige fort, te weten een gemetseld bomvrij wachthuis, een inundatiedoorlaatsluit, genaamd 'de brug met de twaalf gaten' en een oefenhut voor het tamboerscorps.
Waardering
Militair complex met gebouwen, restanten van voormalige fortbebouwing en monumentale hekwerken van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde vanwege de verbondenheid met de krijgsgeschiedenis en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Ensemblewaarde vanwege de onderlinge relatie met de complexonderdelen. Van architectuurhistorische waarde als voorbeeld van militaire gebouwen in overwegend neo-renaissance stijl.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Wachtgebouw | Verdedigingswerken en militaire gebouwen | Militair wachtgebouw | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Campusplein | 10 | – | 3584 ED | Utrecht | Wilhelminapark | – | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | D | 5911 | – | Abstede |
| – | D | 5909 | – | Abstede |
| – | D | 5912 | – | Abstede |
| – | D | 5910 | – | Abstede |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1910 | 1912 | – | vervaardiging |
| Name | Beroep | Notitie |
|---|---|---|
| Post van der Steur, P.J. ; Stad Utrecht | architect / bouwkundige / constructeur | – |