Inleiding

Het statige WOONHUIS Blier Herne, thans woning met praktijkruimte, werd in 1913 onder Overgangsarchitectuur gebouwd in opdracht van de heer J.N. Mulder, directielid van de houtfabriek van Halbertsma te Grouw. De ontwerper en uitvoerder zijn niet bekend. De woning is lange tijd in bezit geweest van de familie Mulder en is als gevolg van wijzigende gezinsomstandigheden meerdere keren verbouwd. In 1926 werd het pand, naar ontwerp van de Leeuwarder architect A. Vroom, aan de achterzijde uitgebreid met een bergplaats en twee slaapvertrekken; volgens mondelinge mededeling van de huidige bewoonster werd omstreeks 1935 de zogenaamde meidenkamer gewijzigd in badkamer; in 1953 werd in het woonhuis een lift aangelegd. Recentelijk is de uitbreiding van 1926 vergroot met een uitbouw; deze uitbouw valt buiten bescherming van rijkswege. De voortuin is gewijzigd ten behoeve van parkeerplaatsen. Het eenvoudige gietijzeren HEKWERK is ingekort, maar oorspronkelijk.

Omschrijving

Het woonhuis heeft een samengestelde plattegrond en bestaat uit een nagenoeg vierkant woonhuis met een rechthoekige aanbouw. Deze jongere aanbouw is, met uitzondering van de achterzijde, in materiaalgebruik zoveel mogelijk aangepast aan het bestaande. Door verschillen in gevelbehandeling en nokhoogte is het oorspronkelijke woonhuis visueel in drieën gedeeld. Het rechter gedeelte met een erker aan de voorzijde en een serre aan de achterzijde is hoger opgetrokken en onder zadeldak: hierin bevinden zich de woon- en slaapvertrekken. Het linker gedeelte bestaat uit één bouwlaag onder afgeknot schilddak: hierin bevonden zich de werk- en dienstvertrekken. In de aanbouw, waarvan de gevels aan de achterzijde hoger zijn opgetrokken en de dakschilden korter, bevonden zich de opslag met daarboven slaapvertrekken. De gevels zijn opgetrokken in bruine baksteen, met trasraam en verlevendigd met kunststenen banden langs onder- en wisseldorpel, en afgesloten met een kunststenen gevellijst.

De geveltoppen aan de voor- en achterzijde zijn gepleisterd, evenals de gootlijst aan de zijgevel. De overstekende dakschilden worden gedragen door klossen en zijn belegd met bruin geglazuurde Tuile-du-Nord pannen met op de nokhoeken keramische pirons. In het voorste dakschild is een dakkapel geplaatst onder een geringe helling met een gebogen lijst en drieruitsvenster; in de oostelijke zijschilden twee dakkapellen en een schoorsteen op de dakvoet; in het westelijke dakschild twee schoorstenen op de dakvoet.

In de voorgevel hebben de raamopeningen een hardstenen afzaat, de H-vensters hebben een gebogen wisseldorpel, gekleurd glas-in-lood in het bovenlicht en een natuurstenen latei onder een trommelveld met metselmozaiëk en een steense strekboog. Op de erker is een balkon met een houten balustrade en hekstijlen met knop, versierd met een eenvoudige zweepslag in diep-reliëf; balkondeuren met meerruits bovenlicht met getint matglas en zijlichten onder een steens segmentboog en een trommelveld met metsel- mozaïek. In de geveltop staat de naam van het woonhuis in een tegeltableau: .BLIER .. HERNE.//. Onder het overstekende zadeldak decoratief hangwerk met knop en gezaagd ajourwerk. In het linker gedeelte van de voorgevel bevindt zich een viertreeds hardstenen stoep met inpandige portiek onder een hardstenen latei met hoekstukken ter ondersteuning; een deur met zij- en bovenlichten en glas-in-lood; twee H-vensters.

In de oostelijke zijgevel zijn van rechts naar links onder meer een smal H-venster, twee kleine enkelruits-vensters en een kruisvenster met rechte wisseldorpel. In de westelijke zijgevel van het woonhuis zijn twee H-vensters en in de tweede bouwlaag twee kleine H-vensters, waarvan één met oorspronkelijke roedeverdeling. Aan de achtergevel van het woonhuis is een serre met in de bovenlichten van de ramen gekleurd glas-in-lood en een overhoekse entree met stoep. Op de serre een balkon; T-vensters met meerruits bovenlichten.

De jongere aanbouw heeft in de verbindingsmuur met het hoofdvolume een drietreeds stoep, een paneeldeur met bovenlicht onder een natuurstenen latei. In de oostelijke zijgevel onder meer een paneeldeur met zijlichten. De achtergevel en westelijke zijgevel zijn over twee bouwlagen opgetrokken, gedeeltelijk beraapt; een borstwering sluit aan bij de bovenrand van de serre en een gedeelte van de tweede bouwlaag. In de tweede bouwlaag zijn enkele lichtopeningen. De indeling van het INTERIEUR van het woonhuis is oorspronkelijk en bestaat uit een centrale hal waarop haaks de steektrappen met bordes, gang, kamers-en-suite; in het rechter gedeelte keuken en voorkamer. Op de verdieping onder meer slaapkamers en een badkamer. Tot de waardevolle interieuronderdelen behoren onder meer de deuromlijstingen met architraven, de natuurstenen schoorsteenmantel in de achterkamer, het terrazzo-werk in de hal, het gesjabloneerde plafond in de zijkamer, de schouw en melkglazen wandbekleding in de keuken. De badkamer heeft fraai betegelde wanden, ventilatie en de oorspronkelijke sanitaire inrichting: bad en wastafels.

Waardering

Het woonhuis Blier Herne, met hekwerk, gebouwd in 1913 onder Overgangsarchitectuur en gefaseerd verbouwd in 1926 naar ontwerp van de Leeuwarder architect A. Vroom, en nogmaals omstreeks 1935 en in 1953, is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:

- vanwege de herinneringswaarde aan de familie Mulder, die generaties-lang het pand heeft bewoond,

- vanwege het bijzondere materiaalgebruik en de bijzondere ornamentiek vooral in het interieur,

- vanwege de hoge mate van architectonische gaafheid van het exterieur,

- vanwege de redelijke tot hoge mate van gaafheid van het interieur.