Rijnsburgerweg 4, Leiden

Inleiding

VILLA, oorspronkelijk als directeurswoning gebouwd behorend bij het academisch ziekenhuis, in neo-Franse Renaissancestijl uit 1886. De eerste steen is gelegd door M.H. Vink. De tegeltableaus in de gevels van de villa bestaan uit handbeschilderde tegels van de fabrikant Holland-Utrecht. Een deel van de leien op het dak is inmiddels vervangen door bitumeuze dakbedekking.

Omschrijving

Het samengestelde bouwvolume van de villa is opgetrokken in rode baksteen onder een afgeknot schilddak met een overstekende houten goot op klampen, een gemetselde schoorsteen en leien in Maasdekking. Delen van het pand zijn twee bouwlagen hoog, andere delen één bouwlaag. De gevels zijn opgetrokken boven een plint van hardsteen en voorzien van talloze risalieten en uitbouwen. Ze zijn rijk geornamenteerd met gepleisterde speklagen, aanzet- en sluitstenen, profiellijsten en vensterstijlen. Verder tegeltabeleaus, sierankers en waterlijsten die zijn doorgetrokken vanuit de houten waterdorpels. Rechtgesloten vensters met bovenlichten waarin glas-in- lood in ruitpatronen, onder strekken en segmentbogen. Siermetselwerk in de boogtrommels van de segmentbogen.

Het linker deel van de voorgevel (oost) telt twee bouwlagen en risaleert onder een steil schilddak. Direct naast de risaliet, in het rechterdeel van één bouwlaag, bevindt zich de ingang, een paneeldeur met ruitjes en sierijzers boven een hardstenen trap. Op het bordes van de trap staat een gietijzeren hekje met een houten zuil, die een houten baldakijn met kroonlijst en sierrand ondersteunt.

Zowel in het dakvlak boven de risaliet als boven de ingang een geornamenteerde dakkapel, met fronton, onder een zadeldak. In de dakkapel boven de risaliet een zandstenen tympaan. Bovendien wordt de voorgevel verlevendigd door stucwerk voluten, diamantkoppen, cartouches, sierbollen en consoles met leeuwekoppen en bloemmotieven. Tegeltableaus met aan Art Nouveau verwante motieven onder de vensters.

Ook in de linker zijgevel (zuid) zijn tegeltableaus onder de vensters aangebracht.

De zijgevels en achtergevel zijn verder veel minder gedecoreerd en van minder speklagen voorzien. Tegen de achtergevel (west) een serre van hout op een gemetselde onderbouw. De onderbouw is gepleisterd met schijnvoegen. Een houten trap met een ijzeren hekje vormt de toegang tot de serre vanuit de tuin.

Op de serre overdekt een lessenaardak op houten kolommen een deel van het balkon. Tussen de kolommen opengewerkte en aan Art Nouveau verwante houten bogen.

Boven de rechter zijgevel (noord) is in het dak één dakkapel met fronton onder een zadeldak.

Interieur

In het interieur zijn onder meer bewaard gebleven: stucplafonds, wandbetimmeringen, gestucte lijsten op muren, paneeldeuren en deurposten.

In de kamer-en-suite ligt bovendien nog visgraat-parket met een ingelegde rand en in de hal resteren onder andere de wit marmeren vloer met plinten, gesneden trappalen in de stijl van Vredeman de Vries, een houten trapleuning op ijzeren balusters en een tochtdeur met geëtst glas. In de toiletten nog Art Nouveau tegels.

Waardering

De villa is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde wegens de rol die het pand als direkteurswoning heeft gespeeld in de geschiedenis van het academisch ziekenhuiscomplex en van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde wegens het ontwerp in de stijl van de Neo-Franse Renaissance.

Stedenbouwkundig gezien is de villa van belang dankzij de beeldbepalende ligging aan de Rijnsburgerweg.

Het exterieur van de villa is zeer gaaf. Van de villa zijn essentiële interieuronderdelen bewaard gebleven.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
515062
Complexnaam
Ziekenhuiscomplex
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Het HOOFDGEBOUW, twee POORTGEBOUWEN, de VILLA en bijbehorend KOETSHUIS zijn de resterende onderdelen van het grote academisch ziekenhuiscomplex. De villa heeft gefunctioneerd als directeurswoning bij het complex. Het hoofdgebouw - waarvan de eerste fase in de periode 1914-1921 ontworpen is door J.M. de Groot en de tweede fase in 1922-1925 ontworpen door G. Westerhout - is tot stand gekomen in 1925-29; de poortgebouwen uitgevoerd in een zakelijk expressionistische bouwstijl dateren eveneens omstreeks deze tijd; villa in neo-Franse renaissancestijl en koetshuis in chaletstijl zijn van oudere datum, te weten 1886 en zijn nadien onderdeel van het ziekenhuiscomplex geworden.

Omschrijving

De complexonderdelen zijn gelegen aan de Rijnsburgerweg. De villa en het koetshuis staan in een tuin, met een smalle strook groen langs de Rijnsburgerweg. De voorgevel (oost) van het huis ligt aan de Rijnsburgerweg. Noordwestelijk van het huis staat het koetshuis.

Waardering

Het hoofdgebouw en bijbehorende poortgebouwen, villa met bijbehorend koetshuis zijn van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als belangrijke restanten van het uitgebreide academisch ziekenhuiscomplex en de betekenis van het complex in de ontwikkeling van de gezondheidszorg, uitgevoerd in verschillende voor de tijd van ontstaan typerende bouwstijlen. De villa en het koetshuis zijn tevens van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde wegens de rol die de villa als direkteurswoning heeft gespeeld in de geschiedenis van het academisch ziekenhuiscomplex en wegens de toegepaste bouwstijlen. Het complex is stedebouwkundig gezien van belang dankzij de beeldbepalende ligging aan de Rijnsburgerweg. Het exterieur van de villa en het koetshuis zijn zeer gaaf. Van de villa zijn essentiële interieuronderdelen bewaard gebleven.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Rijnsburgerweg 4 2333 AA Leiden Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Villa
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
R 1620 Leiden
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1886 1886 vervaardiging
Naar boven