Inleiding

In 1885 naar ontwerp van architect W.C. Mulder gebouwd HERENHUIS. Het pand staat aan het in 1842 naar ontwerp van stadsarchitect Salomon van der Paauw en landschaps- en tuinarchitect J.D. Zocher tot "stadspark" omgevormde terrein (Plantsoen) waar tot 1830 de in dat jaar afgebroken vestmuur van Hogewoerdspoort tot Koepoort de stad omklemde. Het huis is gebouwd in de stijl van de neo-Hollandse Renaissance. Het maakt deel uit van een gesloten gevelwand en staat in het beschermde stadsgezicht. NB. De meeste vensters zijn gewijzigd in 1975.

Omschrijving

Vanuit een rechthoekige plattegrond opgetrokken herenhuis. Souterrain aan Binnenvestgrachtzijde gelijkvloers met straatniveau,daarboven twee bouwlagen onder afgeknot schilddak met dwarskap (zadeldak). Aan Plantsoenzijde drie-assige trapgevel verlevendigd door speklagen en details van zandsteen. Entree boven hardstenen stoep. Plint met segmentboogvormige souterrain-vensters eveneens van hardsteen. Overige gevelopeningen rechtgesloten. Op bel étage links een paneeldeur met siersmeedwerk en bovenlicht onder korfboog met sluit- en aanzetstenen, in het midden een schuifvenster onder strekse boog, eveneens met sluit- en aanzetstenen, rechts een zelfde venster onder boog als boven deur. De vensters staan boven een doorgetrokken natuurstenen onderdorpel. Gevelopeningen op de verdieping tussen geprofileerde cordonlijst en strekse bogen met sluit- en aanzetstenen. Vóór de porte brisée in het midden een op consoles rustend balkon met cirkels in de borstwering en bollen op de hoekbalusters. Gevellijst(band) met bouwjaarvermelding tussen smalle geprofileerde cordonlijst en kroonlijst. Gevelbeëindiging in de vorm van een Vlaamse gevel met aan weerszijden een attiekbalustrade met bollen. Het geveltje is voorzien van klauwstukken, twee lisenen aan weerszijden van een rechtgesloten venster en een profiellijst met bollen op de schouders. Hierboven een bakstenen bekroning met klein venster en een gebogen fronton met schelpmotief en obelisk.

De op de 4de Binnenvestgracht georiënteerde, gepleisterde en door middel van schijnvoegen verlevendigde achtergevel telt drie bouwlagen. Alle gevelopeningen (twee vensters en een deur) in de minder hoog opgaande onderste bouwlaag (souterrain) zijn rechtgesloten. De twee bouwlagen hierboven hebben een vrijwel identieke indeling met van rechts naar links een klein venster, een rondboog traplicht deels met glas-in-lood) en twee grotere, rechtgesloten T-vensters. Een uit het linker dakschild stekende schoorsteen is voorzien van banden van gele baksteen.

Het interieur is nog voor een deel in oorspronkelijke staat. Op de bel étage een ingangsportaal met vloer en plint van marmer en tochtdeuren met glas, oorspronkelijk versierd met diervoorstellingen. Gang eveneens met marmeren vloer, een porceleinen fonteintje en een toilet met vroeg-twintigste eeuwse betegeling. Kamer en-suite met paneel-schuifdeuren met profielomlijsting, fraaie stucplafonds met profielen van hout en gips en een marmeren schouw. Op de verdieping eveneens een kamer met stucplafond en paneeldeuren binnen profiellijst, als die op de bel étage. In het rondboogvenster aan het eind van de gang (gevel 4de Binnenvestgracht) een rondboogvenster met een kleurrijke glas-in-lood invulling. In het trappenhuis een scheluwetrap met lamp op gedraaide houten trappaal en geprofileerde houten handlijst op gietijzeren balustertjes (spijlen). Tussen bel étage en souterrain een achthoekig venster. In het souterrain een grotendeels in oorspronkelijke staat verkerende, betegelde keuken met houten schouw en granito aanrechtblad rustend op houten inbouwkastjes.

Waardering

Het uit 1885 daterend herenhuis is van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als uit- en inwendig overwegend gaaf bewaard en representatief voorbeeld van een laat-negentiende-eeuws woonhuis voor de gegoede stand in de voor bouwtijd en functie kenmerkende Neo-Renaissance stijl met rijk uitgevoerde detaillering. Tevens is het huis van belang wegens ensemblewaarde als beeldbepalend onderdeel van de bebouwing langs het Plantsoen.