Zoudtland, Breda
Omschrijving onderdeel 2:
HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG behorende tot de buitenplaats Zoudtland. Hoofdelementen uit de tuin zijn een oprijlaan, een eikenlaan, een wandelbos in landschapsstijl en een bordertuin. De aan de zuidzijde van het huis aangebouwde plantenkas is voor de bescherming van ondergeschikt belang.
De met puin verharde oprijlaan begon vroeger, vóór de aanleg van de A58 in de jaren '60 van de twintigste eeuw, bij de Liesboslaan. Via een ruime bocht eindigt hij bij het kleine, ovaalronde voorplein met de oude taxus voor het huis. Aan weerszijden is de laan beplant met enkele rijen van monumentale oude eiken.
De eikenlaan kent een recht verloop en dateert wat het tracée betreft uit het begin van de XIX eeuw of is ouder. Het is vanoudsher de Zoudtlandse weg die nu doodloopt aan de westzijde van het complex. De laan, die een recht verloop heeft en het huis via een bocht om het kleine voorplein aan de noordzijde passeert, doorsnijdt de buitenplaats van oost naar west. Ter hoogte van het huis, waar geen naaldbomen staan, eindigt de oprijlaan. Westelijk van het voorplein heeft de laan jonge eiken, aan de oostzijde staan nog zeer oude exemplaren. Ook de eikenlaan kent een puinverharding. In het terreindeel tussen de oprijlaan en het oostelijke deel van de eikenlaan bevindt zich het wandel- of slingerbos. Het oudste gedeelte bestaande uit oude eiken en daterend uit de XIX eeuw of ouder is direct naast de oprijlaan gelegen en heeft een onverhard slingerpad. Ten oosten hiervan bevindt zich een jongere aanplant met sparren. Direct ten oosten van het huis aan de zuidzijde van de eikenlaan is een langwerpige bordertuin aangelegd op de plaats waar zich voorheen de moestuin met boomgaard bevond. Het belangrijkste element in deze tuin is het relatief grote rechthoekige, betonnen bassin dat bij wijze van grand-canal vrijwel in het verlengde ligt van de korte oostgevel van het hoofdhuis. De oevers zijn bekleed met terra-cotta tegels van verschillend formaat. Niet duidelijk is of het bassin als vijver of als zwembad is aangelegd, of wellicht beide functies kende. Op de noordoosthoek van het bassin een fraaie ceder. De bordertuin met bassin en ceder ademen een Engelse sfeer van de jaren '20 en '30 van de twintigste eeuw. Tussen huis en bassin staat een imposante rode beuk van oudere datum.
Het overige terrein bestaat uit weilanden, al dan niet met populieropstanden, de braakliggende percelen en de tuin- en erfgedeelten met een moderne inrichting. Aangezien deze terreinen geen historische park- of tuininrichting hebben, worden zij als buffers en structuurdragers van groot belang geacht en maken zij derhalve een essentieel deel uit van het totale beschermde complex.
Waardering
De HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG behorende tot de buitenplaats Zoudtland is van algemeen belang:
- vanwege de ouderdom;
- vanwege de cultuurhistorische en landschappelijk-visuele waarden van in het bijzonder de oude eiken, de bordertuin en het slingerbos;
- vanwege de ensemblewaarde.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Omschrijving van het complex
In structuur en deels in detail gaaf bewaarde HISTORISCHE BUITENPLAATS ZOUDTLAND met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), VLAAMSE SCHUUR (3) en BAKHUIS (4).
De buitenplaats Zoudtland is gelegen ten westen van het dorp Princenhage aan de zuidkant van de A58 in de richting van Roosendaal. Het landhuis heeft het 19e-eeuwse uiterlijk van een herenboerderij, maar is in kern vermoedelijk 18e-eeuws. Bij een restauratie in 1968 heeft het huis enige ingrijpende veranderingen ondergaan en is het bovendien verkleind. Achter het huis staat een Vlaamse schuur. De parkaanleg bestaat uit enkele oude eikenlanen, een klein wandelbos in landschapsstijl met oud loofhout en een siertuin met vijver daterend uit de jaren '30 van de twintigste eeuw. Deze vijver is aangelegd op de plaats waar zich voorheen een moestuin met bongerd bevonden. Een deel van het complex bestaat uit weilandjes en populieropstanden, waarvan recentelijk (1998) een deel is gekapt. Deze bezitten geen historische tuin- of parkinrichting maar worden als buffers en structuurdragers voor het complex van groot belang geacht. Het complex wordt aan de noordzijde begrensd door de A58, aan de oost- en westkant door agrarische percelen en aan de zuidkant door de Sprundelsebaan.
De volgende gebouwen zijn voor de bescherming van ondergeschikt belang:
- de kleine schuur van recente datum ten noordoosten van het huis gelegen en tegenwoordig in gebruik als woonhuis;
- de plantenkas die aan de zuidzijde van het huis is aangebouwd .
Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. De omgrenzing wordt bepaald door de A58 aan de Noordzijde en de Sprundelsebaan aan de Zuidzijde. De oostelijke en westelijke kant van het complex grenzen aan agrarische percelen.
Waardering van het complex
De HISTORISCHE BUITENPLAATS ZOUDTLAND is van algemeen belang:
- vanwege de ouderdom;
- vanwege de cultuurhistorische en landschappelijk visuele waarden. Het complex is een goed voorbeeld van een eenvoudig buiten met een ruraal-agrarisch karakter dat gegroeid is vanuit een boerderij met herenkamer.
- vanwege de samenhang van de verschillende onderdelen en de tuin- en parkaanleg.
- vanwege de situering in het landschap.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Historische aanleg | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Zoudtlandseweg | 9 | – | 4838 GR | Breda | – | BY | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | N | 905 | – | Princenhage |
– | N | 97 | – | Princenhage |
– | N | 2511 | – | Princenhage |
– | N | 906 | – | Princenhage |
– | N | 89 | – | Princenhage |
– | N | 98 | – | Princenhage |
– | N | 90 | – | Princenhage |
– | N | 100 | – | Princenhage |
– | N | 94 | – | Princenhage |
– | N | 84 | – | Princenhage |
– | N | 2552 | – | Princenhage |
– | N | 640 | – | Princenhage |
– | N | 863 | – | Princenhage |
– | N | 1089 | – | Princenhage |
– | N | 95 | – | Princenhage |
– | N | 87 | – | Princenhage |
– | N | 92 | – | Princenhage |
– | N | 99 | – | Princenhage |
– | N | 3613 | – | Princenhage |
– | N | 2509 | – | Princenhage |
– | N | 88 | – | Princenhage |
– | N | 86 | – | Princenhage |
– | N | 91 | – | Princenhage |