Omschrijving van het complex

In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), TOEGANGSHEK EN RONDBOOGBRUG (3), APPELSCHUUR (4), BRUG (5). Op de oostelijke oever van de Vecht, tussen Maarssen en Breukelen ligt de historische buitenplaats Gansenhoef. In 1655 werd het huis met poortgebouw naar ontwerp van de Amsterdamse architect Philip Vingboons gebouwd in opdracht van Raymond de Smeth, deze had in 1654 het beplante terrein gekocht van Lucas Rotgans. Het huis staat afgebeeld in Vingboons Afbeeldsels der voornaamste Gebouwen (1674) en is thans nog, in iets gewijzigde vorm, aanwezig. Zeventiende-eeuwse ontwerptekeningen en kaarten tonen het huis op een rechthoekig omgracht terrein met een dwarsgracht en een geometrische invulling met boomgaarden en hakhoutbosjes; gravures van Stoopendaal (1719) laten een rijk uitgevoerde aanleg zien met vormbomen, lanen, hoog geschoren hagen en tuinbeelden. Van deze aanleg is niets meer over: in de negentiende eeuw wordt de dwarsgracht gedempt en het poortgebouw afgebroken (kadastrale kaart 1832); in ca.1870, als de aangrenzende buitenplaatsen Hogevecht en Otterspoor in het bezit van Gansenhoef komen, worden de rechte waterlopen in slingervorm vergraven aansluitend op de vijver van Otterspoor (gravure Lutgers 1870). Door verkaveling (het oostelijke deel Otterspoor in 1904 en het noordelijke deel in 1984) is van deze landschappelijke aanleg een restant overgebleven.

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven.

Waardering

De HISTORISCHE BUITENPLAATS GANSENHOEF is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang:

- vanwege de ouderdom;

- als representatief voorbeeld van het werk van de architect Philip Vingboons;

- als vroeg (XVIIb/c) voorbeeld van een buitenplaats aan de Vecht;

- als onderdeel van de reeks buitenplaats aan de Vecht.