Inleiding

De algemene begraafplaats De Mulderij is in 1833 gesticht in het toenmalige ambt Ommen nabij de Sponturfwijk en was bedoeld voor de jonge, snel groeiende veenkolonie aan de Dedemsvaart. De protestanten van Dedemsvaart waren tot die tijd aangewezen op de ver weg gelegen kerk en begraafplaats in Oud Avereest. De kerkevoogden van de in 1832 gebouwde Hervormde kerk hebben waarschijnlijk aangedrongen op een eigen begraafplaats. Baron van Dedem stelde grond beschikbaar en de gemeente Ambt Ommen verleende medewerking. In 1837 werd dit deel van Ambt Ommen bij de gemeente Avereest gevoegd; in 1840 werd de grond van Van Dedem eigendom van de gemeente. De begraafplaats is uitgegroeid tot de belangrijkste in de gemeente.

De begraafplaats biedt een vrij compleet overzicht van het Dedemsvaartse verveningstijdperk door de graven en grafmonumenten van de verveners die -op initiatief van Van Dedem- het gebied tot in noordoost-Overijssel en zuidoost-Drenthe hebben ontgonnen. Daarnaast zijn er graven van gemeentelijk bestuurders en kerkelijk leiders. De begraafplaats ligt ten westen van de weg en grenst aan de joodse begraafplaats. Het in 1978 aangelegde nieuwe deel aan de westzijde valt buiten de bescherming.

Omschrijving

Rechthoekige begraafplaats met hoog smeedijzeren toegangshek; haag rondom. Op en rond de begraafplaats naaldbomen en monumentale beuken. Centraal een treurwilg binnen een smeedijzeren hek en het graf van Wilem-Jan baron van Dedem tot Rollecate. Voorts eenvoudige en rijker versierde 19de eeuwse grafmonumenten van o.a. de verveners B.Berends, R.Veeningen, H.van Haeringen, E.Zwiers, H.A.Steenbergen; o.a. praalgraven van de burgemeesters Van Barneveld uit 1878 en 1902, resp. een obelisk met zinken vaas en een smalle obelisk; familiegraf van Van der Elst, bestaande uit 12 graven, omzoomd door een ijzeren hek en heesters.

Waardering

De begraafplaats is van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang:

- als uitdrukking van de veenkoloniale ontginningen van Dedemsvaart en grote delen van Overijssel en Drenthe

- vanwege de zeldzaamheid

- vanwege de aanwezigheid van het graf van baron Van Dedem

- vanwege de gaafheid van de grafmonumenten.