Statenlaan 8, Arnhem

Omschrijving

SCHOOLGEBOUW van twee bouwlagen en zolder op T-vormig grondplan. Het gebouw maakt een breed front naar de Statenlaan. In het midden - op de kruising - bevindt zich de hoofdingang die wordt gemarkeerd door een hoog opgaande topgevelrisaliet. In de tweelaags vleugels achter en rechts van de ingang zijn de leslokalen ondergebracht. In de linker vleugel (één hoge bouwlaag met zadeldak) bevindt zich de gymzaal. De nieuwbouw aan de achterzijde komt niet voor bescherming in aanmerking. De gevels zijn opgetrokken in grijze gevelklinkers en gemetseld in Noors verband met verdiepte voegen. De plint bestaat uit ruw behakte blokken basaltlava. De lekdorpels van de vensters zijn uitgevoerd in zandsteen. De daken van de in hoogte en breedte variërende bouwdelen zijn belegd met gesmoorde opnieuw verbeterde pannen. De bakgoten zijn uitgevoerd in gewapend beton.

In het midden van de asymmetrisch ingedeelde voorgevel bevindt zich de HOOFDENTREE: een portiek met natuurstenen plint, vensterstrook en aangekapt lessenaardak leidt naar een bronzen dubbele glasdeur in de linker zijde van de hoog opgaande topgevelrisaliet. In de portiek is een steen ingemetseld met het opschrift: "De eerste steen gelegd door B. Bakker wethouder van onderwijs 4 september 1939". Boven de portiek is het letterornament "~GYMNASIUM" aangebracht. De flankerende risaliet rechts heeft aan de voorzijde een over twee verdiepingen doorgaand meerruits venster en in de topgevel een zesruits rond zolderlicht. De risaliet wordt afgesloten door een aangekapt zadeldak. Het teruggelegen en iets lagere bouwdeel links van de ingang heeft aan de voorzijde een hoog trappenhuisvenster. Hierop sluit een éénlaags tussenlid aan, dat de overgang vormt naar de LINKER VLEUGEL; de gymnastiekzaal. Het betreft een rechthoekig bouwdeel van één hoge bouwlaag en zadeldak. De voor- en achtergevel van deze vleugel zijn vijf vensterassen breed, waarin samengestelde ramen (gekoppelde openslaande ramen onder en gekoppelde kantelramen boven). Aan de achterzijde zijn onder deze vensters enkele dubbele ijzeren deuren aangebracht, die openen naar de speelplaats. Tegen de linker zijgevel is een lagere aanbouw geplaatst waarin een dubbele ijzeren deur en een reeks vierkante vensters.

De RECHTER VLEUGEL heeft aan de voorzijde in zowel de eerste als de tweede bouwlaag een vensterstrook van elk negen samengestelde vensters per leslokaal. De indeling van deze leslokaalvensters bestaat uit openslaande ramen aan de onderzijde, vaste middengedeeltes en kantelramen boven. De leslokalen op het uiteinde van de rechter vleugel hebben elk een vensterstrook van vijf samengestelde ramen in de rechter zijgevel. De achtergevel van de rechter vleugel (gangzijde) heeft in de eerste bouwlaag een dubbele ijzeren deur tussen twee rechthoekige vensters, en daarboven in de tweede bouwlaag drie dito vensters. De ACHTERVLEUGEL heeft leslokalen aan weerszijden van een gang. De zijgevels hebben in beide bouwlagen vier grote vierdelige vensters, waarvan de indeling bestaat uit openslaande ramen aan de onderzijde, vaste middengedeeltes en kantelramen boven. De nieuwbouw tegen de achtergevel komt niet voor bescherming in aanmerking. Boven deze aanbouw steekt een topgevelrisaliet uit (in het verlengde van de gang) met een zesruits rond zolderlicht. Waarschijnlijk bezat deze risaliet oorspronkelijk een over twee bouwlagen doorgaand venster zoals in de risaliet aan de voorzijde.

In de school zijn een groot aantal oorspronkelijke INTERIEURELEMENTEN bewaard gebleven, zoals de indeling met centrale hal en flankerend trappenhuis van waaruit gangen lopen door de achter- en rechtervleugel met leslokalen; grijs en wit gemêleerde tegelvloeren; tot ca. 1,5 meter betegelde wanden van lichtgele tegels met zeer dunne stootvoegen; kapstokken van chromen buizen waaraan jashaken; trappenhuis met natuurstenen bordestrap met ijzeren leuning (sierlijk gebogen stijlen) waarop chromen buis (handlijst); docentenkamer met oorspronkelijk eikehouten meubilair; dubbele deuren van ijzer met buishandgrepen in gangen en hal.

Waardering

SCHOOLGEBOUW uit 1939-1941.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en grotendeels gaaf voorbeeld van een schoolgebouw in interbellum-architectuur, ontworpen door de dienst Gemeentewerken Arnhem (projectarchitect J. van Biesen). Kenmerkend voor deze sobere baksteen-bouwtrant zijn het kettingverband en het verdiepte voegwerk, de met pannen gedekte zadeldaken en de relatief grote raampartijen met ijzeren onderverdelingen. Voorts bezit de school een vrij gaaf interieur met een groot aantal oorspronkelijke elementen, zoals trappenhuis, kapstokken van chromen buizen en docentenkamer-meubilair.

- Van stedebouwkundige waarde als essentieel onderdeel van een schoolcomplex, dat cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedebouwkundig van grote betekenis is voor Arnhem. De school vormt samen met de conciërgewoning een karakteristiek ensemble. De school is vanwege de markante situering bovendien van grote betekenis voor het aanzien van het zuidelijk deel van het Boulevardkwartier: de school maakt een breed front naar de gebogen Statenlaan en ligt in de zichtas van de Van der Spieghelstraat.

- Van cultuurhistorische waarde vanwege de bestemming als stedelijk gymnasium, welke verbonden is met de ontwikkeling van het openbaar onderwijs in Arnhem.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
516780
Complexnaam
Gymnasium
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Inleiding

Vrijstaand SCHOOLGEBOUW, het stedelijk gymnasium, en vrijstaande CONCIERGEWONING, gelegen aan de zuidzijde van de gebogen Statenlaan midden op een groot kwartrond perceel. Het T-vormige schoolgebouw maakt een breed front naar de Statenlaan en is gesitueerd in de zichtas van de Van der Spieghelstraat. In de tuin voor de school is een grote vijver aangelegd. De omheining aan de straatzijde is gemoderniseerd; slechts enkele natuurstenen hekpijlers zijn bewaard gebleven. Ten westen van de school staat de conciërgewoning die met de hoofdingang is gericht naar de school.

Het complex is in 1939-1941 gebouwd in opdracht van de gemeente Arnhem. Het ontwerp in interbellum-architectuur van J. van Biesen, technisch hoofdambtenaar bij de dienst Gemeentewerken, wordt gekenmerkt door bakstenen gevels in kettingverband met verdiepte voegen, een plint van basaltlava, relatief grote raampartijen met ijzeren onderverdeling en zandstenen lekdorpels, in- en uitspringende blokvormige bouwmassa's met pannen zadeldaken en betonnen bakgoten.

Waardering

SCHOOLGEBOUW en CONCIERGEWONING uit 1939-1941.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en grotendeels gaaf voorbeeld van een complex in interbellum-architectuur met hoogwaardige esthetische kwaliteiten van de samenstellende onderdelen, zoals de sobere baksteen-bouwtrant met gave verhoudingen en karakteristieke detaillering in het materiaalgebruik. Met name het schoolgebouw heeft bovendien een betrekkelijk gaaf interieur met veel oorspronkelijke elementen. Als zodanig neemt het complex een belangrijke plaats in binnen het oeuvre van de Arnhemse dienst Gemeentewerken (projectarchitect J. van Biesen).

- Van stedebouwkundige waarde als karakteristiek ensemble in het zuidelijk deel van het Boulevardkwartier dat tijdens het interbellum is aangelegd. Het complex maakt een breed front naar de Statenlaan en is markant gesitueerd aan een vijver in de bocht van deze straat èn in de zichtas van de Van der Spieghelstraat. Als zodanig is het complex van grote betekenis voor het aanzien van dit deel van het Boulevardkwartier.

- Van cultuurhistorische waarde vanwege de bestemming als stedelijk gymnasium en dienstwoning, welke verbonden is met de ontwikkeling van het openbaar onderwijs in Arnhem.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Schoolgebouw Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Statenlaan 8 6828 WE Arnhem Boulevardkwartier Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Cultuur, gezondheid en wetenschap Onderwijs en wetenschap Gymnasium
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
Q 9029 Arnhem
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1939 1941 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Dienst Gemeentewerken Arnhem ; Gelderland architect / bouwkundige / constructeur
Biesen, J. van ; Gelderland architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven