Inleiding

WINKEL met BOVENWONINGEN, comestibles- en delicatessenhandel H.W. Herkuleijns, gebouwd in ca. 1890 in eclectische stijl met neorenaissance-elementen. Het convex gebogen pand is gelegen op het punt waar de Beekstraat en de Koningstraat samenkomen op het stervormige plein Land van de Markt.

Omschrijving

De WINKEL met BOVENWONINGEN heeft een grondplan in de vorm van een afgeronde driehoek en telt drie bouwlagen, waarvan de verdiepingshoogte naar boven toe afneemt, en een zolderverdieping onder een plat dak met omlopend dakschild. Het dakschild is gedekt met zinken losanges en is voorzien van drie witgeschilderde houten dakkapellen met een hoofdgestel, waartegen een fronton op consoles is aangebracht en een stolpraam met bovenlicht in geprofileerde omlijsting. Het platte gedeelte van het dak heeft een flauwe helling, een bedekking van asfaltpapier, een vijfhoekig daklicht en drie gemetselde schoorstenen.

De afgeronde uit in kruisverband gemetselde rode baksteen opgetrokken VOORGEVEL is boven de winkelpui symmetrisch ingedeeld en verdeeld in acht traveeën. De gevel is voorzien van witgeschilderde gestucte speklagen, een cordonlijst en waterlijsten en wordt afgesloten door een kroonlijst, voorzien van mutuli met guttae, op consoles, die zelf op een lijst lijken te rusten. De begane grond wordt vrijwel geheel ingenomen door de asymmetrisch ingedeelde winkelpui, die oorspronkelijk bestond uit drie etalagevensters en drie deuropeningen tussen rijk met renaissance-motieven versierde houten penanten op hardstenen basementen, rustend op een plint, bestaand uit gebosseerde hardstenen blokken. De pui wordt afgesloten door een gekornist hoofdgestel, waarvan het fries is voorzien van consoles en velden met gietijzeren roosters. De winkeldeuren bevonden zich oorspronkelijk onder de erkers van de eerste verdieping. De linker deur is vervangen door een raam en de rechter deur is evenals de etalageramen vernieuwd. Geheel rechts bevindt zich een gewijzigde deur met bovenlicht die naar de bovenverdiepingen leidt. Links van de winkelpui bevinden zich twee dichtgezette segmentboogvormig afgesloten vensters met gepleisterde van diamantkoppen voorziene geboorte- en sluitstenen en hardstenen onderdorpels die zijn opgenomen in een hardstenen waterlijst. Hieronder bevinden zich twee dichtgezette keldergaten.

Op de eerste verdieping bevinden zich afwisselend zes rondboogvensters, die twee aan twee zijn geplaatst en twee rechthoekige houten erkers met balkon op grote bewerkte consoles. De vensters zijn voorzien van stolpramen met recht gesloten bovenlicht. Boven de ramen bevinden zich witgesausde rondboogtrommels met reliëfversieringen. De buitenste vier boogtrommels zijn versierd met door plantmotieven omgeven fantasie-dierenkoppen, de binnenste twee met jachttrofeeën. Tussen deze twee boogtrommels bevindt zich een witgesausd, gepleisterd medaillon met een korhoen in reliëf. Hieronder een witgepleisterd veld, waartegen een moderne klok is aangebracht. De sluitstenen van de rondbogen zijn versierd met hoofden in reliëf. Onder de buitenste vier vensters bevinden zich witgepleisterde velden met diamantkoppen.

De erkers zijn voorzien van een plint met velden, pilasters met diamantkoppen en ionische kapitelen en een hoofdgestel met consoles. De erkers zijn bruin geschilderd, van de rechter erker is de middenstijl verwijderd (1930) en de balkonhekjes zijn niet oorspronkelijk. Op de tweede verdieping bevinden zich twaalf rondboogvormig afgesloten openingen, tien vensters waarvan er acht gekoppeld zijn en twee balkondeuren boven de erkers. De openingen zijn voorzien van stolpramen en -deuren, rondboogbovenlichten voorzien van deels blauw glas in lood, geornamenteerde sluitstenen en onderdorpels die zijn opgenomen in een waterlijst. De gekoppelde vensters worden gescheiden door een rijk geornamenteerde witgepleisterde pilaster die zich precies boven de sluitstenen van de vensters van de eerste verdieping bevindt. Boven de ionische kapitelen van de pilasters bevindt zich de witgepleisterde aanzet tot de rondbogen.

Het INTERIEUR van de winkel is geheel gemoderniseerd. Op de verdiepingen zijn nog enkele authentieke interieurelementen bewaard gebleven, zoals een trappenhuis met bordestrap met drie armen, geprofileerde houten handlijst en gietijzeren spijlen, paneeldeuren en ramen met geprofileerde omlijstingen.

Waardering

WINKEL met BOVENWONINGEN uit ca. 1890.

- Van architectuurhistorisch belang als een goed en gaaf voorbeeld van een winkelpand in eclectische stijl met bijzondere esthetische kwaliteiten in de voorgevel zoals gave verhoudingen en een bijzondere ornamentiek.

- Van stedebouwkundige waarde vanwege de situering aan het stervormige plein Land van de Markt en als onderdeel van de redelijk gave straatwanden van de Koningstraat en de Beekstraat.