Amsterdamseweg 23, Arnhem
Inleiding
OPSLAGGEBOUW, oorspronkelijk ARNHEMS VEEM en thans "Valburg" genaamd, sedert 1944 in bezit van de familie Derksen en achtereenvolgens gebruikt als verhuisbedrijf, veilingbedrijf en meubelcentrum. Het pand bestaat uit twee aaneengebouwde delen: links een opslaggebouw van drie bouwlagen en zolderverdieping op rechthoekig grondplan, rechts een opslaggebouw met voormalige conciërgewoning van twee bouwlagen en zolderverdieping op rechthoekig grondplan. Het hoge linker bouwdeel heeft een zadeldak en het rechter bouwdeel een schilddak, beide met de nok loodrecht op de weg. Het vrijstaande gebouw bevindt zich iets achter de rooilijn aan de zuidzijde van de Amsterdamseweg, nabij de hoek met de Rozenstraat.
Het pand is in 1883 gebouwd in opdracht van de heer De Hartog naar een ontwerp in eclectische stijl. De architect is onbekend.
Omschrijving
Voormalig VEEM van drie en twee bouwlagen met zolderverdiepingen op rechthoekig grondplan. Het pand is opgetrokken in roodbruine baksteen en gemetseld in kruisverband. De gevels worden verticaal geleed door lisenen (aan de straatzijde met spiegels). Het zadeldak van het drielaags gedeelte (links) en het schilddak van het tweelaags gedeelte (rechts) zijn belegd met rode Muldenpannen en gesmoorde Hollandse pannen. De VOORGEVEL heeft een omvang van zes traveeën. Zowel het hoge linker gedeelte als het iets terug gelegen rechter gedeelte zijn drie traveeën breed. De voorgevel is voorzien van een grijs geschilderde gecementeerde plint en banden van gele baksteen met rollagen ter hoogte van de verdiepingsvloeren. De muuropeningen in de eerste bouwlaag worden afgesloten door segmentbogen met natuurstenen geboortestenen en sluitstenen van gele baksteen; in de tweede bouwlaag door strekken met een getoogde onderzijde en natuurstenen geboortestenen; in de derde bouwlaag door lateien. De dagkanten zijn uitgehoekt. Alle vensters zijn voorzien van bewerkte kruiskozijnen van eikehout (kwartholle hoekprofielen) waarin achtruits draairamen en vierruits bovenlichten. De ramen in de eerste bouwlaag zijn enkelruits. Boven de vensters in de derde bouwlaag zijn houten panelen met ajourwerk aangebracht. De symmetrisch ingedeelde voorgevel van het drielaags gedeelte (links) heeft in het midden van de eerste bouwlaag een brede segmentboogvormig afgesloten ingang met vermoedelijk iets later aangebrachte schuifdeuren. De sluitsteen en de hoekblokken van de natuurstenen latei zijn voorzien van een ingekorven Franse lelie-motief met ranken. De gietijzeren cartouche met het opschrift 1883 is onlangs aangebracht. Deze middentravee is op de zolderverdieping gevat onder een rondboog met sluitsteen en bezit hier een rond licht met smeedijzeren rooster. Aan weerszijden hiervan bevinden zich vier trapsgewijs in hoogte toenemende velden onder een uitgemetselde lijst.
De asymmetrisch ingedeelde voorgevel van het tweelaags gedeelte (rechts) heeft in de rechter travee van de eerste bouwlaag een bewerkte paneeldeur en tweeruits bovenlicht. De middelste travee wordt bekroond door een Vlaamse gevel met keperboog, rond zolderlicht en vernieuwde bakstenen afdekking. De gevel wordt beëindigd door een uitgemetselde rollaag en een daklijst. De hoeklisenen worden afgesloten door geprofileerde stenen blokken met een ezelsrug. De rechter hoek is afgeschuind.
De zes traveeën brede ZIJGEVELS hebben een geleding van lisenen en zijn voorzien van een gepleisterde plint en worden afgesloten door een geprofileerde daklijst. Elke travee bezit per bouwlaag een licht getoogd achtruits venster, met uitzondering van de eerste bouwlaag in de rechter zijgevel die bovendien wit is geschilderd.
De ACHTERGEVEL heeft een omvang van vijf traveeën; twee in het tweelaags gedeelte (links) en drie in het hoge gedeelte (rechts). Het tweelaags linker gedeelte heeft een gepleisterde plint en wordt geleed door lisenen. De getoogde vensteropeningen in de eerste bouwlaag zijn dicht gemetseld. In de tweede bouwlaag bevinden zich twee getoogde kruiskozijnen met meerruits ramen. Het drielaags gedeelte met topgevel rechts heeft een gepleisterde plint en wordt geleed door lisenen die voorzien zijn van een rechthoekig veld met kruisje in gele baksteen. De eerste bouwlaag heeft in het midden een verkleinde ingang met een vernieuwde ingangspui. De getoogde vensteropeningen aan weerszijden hiervan zijn dicht gemetseld. De tweede bouwlaag bezit drie getoogde vensters waarin kruiskozijnen met meerruits ramen. De verdiepingsvloer van de derde bouwlaag wordt gemarkeerd door een band van gele baksteen. De derde bouwlaag bezit in het midden een kruiskozijn met meerruits ramen onder een blinde keperboog. Aan weerszijden hiervan bevindt zich een rechthoekig venster onder blinde keperboog, waarin twee gekoppelde drieruits draairamen. Het ronde zolderlicht in de geveltop is dicht gemetseld. Links tegen de achtergevel is in 1997 een éénlaags houten aanbouw met plat dak geplaatst. Het INTERIEUR van het hoge linker gedeelte bezit per bouwlaag twee grenen ankerbalkgebinten in de lengterichting van het gebouw, en met uitzondering van de begane grond houten vloeren van brede houten delen. In de zolderverdieping bevindt zich aan de voorzijde een hefwerktuig, dat bestaat uit een groot houten rad en een horizontale ronde spil waaromheen het hijstouw. In de eerste bouwlaag van het rechter gedeelte bevinden zich aan de achterzijde twee vertrekken met een vlak spiegelgewelf.
Waardering
OPSLAGGEBOUW, voormalig Arnhems veem, uit 1883.
- Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld in in- en exterieur van een laat-negentiende eeuwse bedrijfsgebouw met flankerende voormalige woning in eclectische stijl. Het object is van belang als gaaf opslaggebouw (ruimtelijke indeling en hefwerktuig intact) met een fraaie voorgevel die opvalt door gave verhoudingen, bijzonder materiaalgebruik en ornamentiek.
- Van stedebouwkundige waarde als onderdeel van deze noordelijke uitvalsweg waarin het object vanwege de ouderdom en de omvang een beeldbepalende rol speelt.
- Van cultuurhistorische waarde als voormalig laat-negentiende eeuws veem, verbonden met de economische ontwikkeling van Arnhem. Het pand is duidelijk als zodanig herkenbaar.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Conciërgewoning | Woningen en woningbouwcomplexen | Dienstwoning(K) | oorspronkelijke functie | – |
Veem | Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen | Opslag | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Amsterdamseweg | 23 | – | 6814 GA | Arnhem | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | P | 6239 | – | Arnhem |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1883 | 1883 | – | vervaardiging |