Burgemeestersplein 2, Arnhem

Inleiding

Het HERENHUIS Burgemeesterplein 2 maakt deel uit van een rijtje van drie herenhuizen uit 1904 en is gelegen op een hellend terrein op de afgeronde zuidelijke hoek van het Burgemeestersplein en de Zijpendaalseweg. Het pand Burgemeestersplein 2 (thans in gebruik als kantoor) is evenals het belendende pand aan de rechter zijde (nummer 3) gericht op het driehoekige Burgemeestersplein. Het belendende herenhuis Burgemeestersplein 1 is daarentegen georiënteerd op de Zijpendaalseweg en ziet uit op het Sonsbeekpark aan de overzijde. De drie panden hebben nagenoeg rechthoekige plattegronden met erker-, balkon- en serre-uitbouwen en zijn met de lange zijden aan elkaar gebouwd. Enerzijds zorgen het uniforme materiaalgebruik (kalkzandsteen, donkere speklagen) en de gehanteerde architectuurstijl (overgangsarchitectuur met invloeden van de Art Nouveau en de Chalet-stijl) voor samenhang tussen de drie huizen. Anderzijds leggen de terugsprongen in de bouwmassa, de topgevels en de overstekende daken (verschillende bedekking per pand) de nadruk op de afzonderlijke panden. De herenhuizen Burgemeestersplein 1, 2 en 3 zijn in detaillering verwant aan het werk van architect W. Diehl.

De Burgemeesterswijk ligt ten noorden van het Arnhemse centrum, ingeklemd tussen de Amsterdamseweg en de Zijpendaalseweg. De omstreeks de eeuwwisseling tot ontwikkeling gebrachte woonwijk ligt op de noordoostelijke helling van het stuwwallencomplex tussen de Rijn en de Jansbeek en grenst aan het Sonsbeekpark. Kenmerkend voor de wijk zijn de verruimingen van de straten tot driehoekige pleinen, vanwaar zichtassen lopen naar het Sonsbeekpark. De bebouwing in het zuidelijke deel van de wijk bestaat hoofdzakelijk uit aaneengesloten rijen herenhuizen.

Omschrijving

HERENHUIS van twee bouwlagen en zolderverdieping op rechthoekig grondplan. Het voorhuis heeft een hoog opgaand wolfdak met nok loodrecht op de voorgevel, waarop een kam met twee pironnen in Art Nouveau-stijl. Het lager aangezette, ingeknikte linker dakschild is voortgezet boven de hoekoplossing ter plaatse van de aansluiting met het pand Burgemeestersplein 1. Alle dakschilden zijn belegd met leien in Maasdekking. In het linker dakschild is een hoge bakstenen schoorsteen geplaatst. Het achterhuis heeft een plat dak. De kalkzandstenen gevels zijn in kruisverband gemetseld en voorzien van speklagen ter hoogte van de dorpels. De VOORGEVEL is twee traveeën breed en heeft een tweelaags serre op de linker hoek. De ingang bevindt zich in de rechter travee: ondiep, rondboogvormig afgesloten portiek met gepleisterde omlijsting, paneeldeur met vier ruitjes en een smeedijzeren rooster, rechthoekig achtruits bovenlicht en zijlichten. Het venster links naast de ingang en de twee vensters op de verdieping bestaan uit een enkelruits schuifraam met weldorpel, zesruits bovenlicht, lekdorpels van groen geglazuurde stenen (op de verdieping tussen in- en uitgezwenkte natuurstenen blokken), rechte strekken en luiken op de begane grond. De beschoten zolderverdieping met imitatie vakwerk heeft in het midden twee gekoppelde draairamen. De gevel wordt afgesloten door een ver uitkragende goot op gesneden klossen.

De LINKER ZIJGEVEL heeft op de hoek een houten tweelaags serre, met afgeschuinde hoek en dubbele tuindeur op de begane grond. De ramen hebben een kleine roedenverdeling aan de bovenzijde (deels voorzien van geel glas). De meerruits bovenlichten zijn eveneens voorzien van ruitjes met geel glas. De houten paneelvullingen hebben gebogen klampen. Links van de serre sluit deze gevel aan op het belendende pand met een tweezijdige bakstenen, tweelaags uitbouw. Hierin bevinden zich vier enkelruits schuifvensters met zesruits bovenlichten onder rechte strekken. De lekdorpels zijn identiek aan de exemplaren zoals omschreven bij de voorgevel. De ACHTERGEVEL is twee traveeën breed. De rechter travee heeft een dubbele tuindeuropening (gewijzigde invulling) met tweeruits bovenlicht op de begane grond, twee gekoppelde vensters op de verdieping en wordt afgesloten door een goot op klossen. De linker travee heeft een deur met flankerend T-schuifraam en zesruits bovenlichten in de eerste bouwlaag en een enkelruits schuifraam met zesruits bovenlicht in de gecementeerde, uit ca. 1930 daterende tweede bouwlaag met afsluitende geprofileerde daklijst.

Het INTERIEUR bezit onder meer een kelder, deels met troggewelven op ijzeren liggers en deels met houten balklaag, en diverse elementen in Art Nouveau-stijl, zoals: originele houten paneeldeuren met elk één smal en twee rechthoekige ruitjes met geel kathedraalglas en omlijstingen die naar boven verjongen en boven de afsluitende lijst uitsteken; stucplafonds met zweepslag-motieven en middenrozetten; zwart marmeren schouwen; trappenhuis met fraai bewerkte trappaal, geprofileerde handlijsten en binnenboom; vloeren en plinten in tochtportaal en hal van wit marmer; geschilderde lambrizering van imitatie wit marmer in tochtportaal, hal en trappenhuis.

Waardering

HERENHUIS (thans kantoor) uit 1904.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld van een woonhuis in overgangsarchitectuur en invloeden van de Art Nouveau en de Chalet-stijl, met hoogwaardige esthetische kwaliteiten in exterieur en interieur, zoals bijzonder materiaalgebruik, ornamentiek en interieurelementen: kalkzandstenen gevels met imitatie-vakwerk, houten serre, stucplafonds, paneeldeuren met omlijstingen en houten trappenhuis met bewerkte trappalen.

- Van stedebouwkundige waarde als onderdeel van een rijtje van drie monumentale herenhuizen en wegens de markante situering aan het driehoekige Burgemeestersplein in relatie met het tegenover gelegen Sonsbeekpark. Als zodanig vormt het een karakteristiek en, vanwege de verschijningsvorm, essentieel onderdeel van deze omstreeks de eeuwwisseling tot ontwikkeling gebrachte woonwijk.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
516911
Provincie
Gemeente
Plaats

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Burgemeestersplein 2 6814 DM Arnhem Burgemeesterswijk Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) Herenhuis
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
M 749 Arnhem
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1904 1904 vervaardiging
Naar boven