Inleiding.

VILLA "Agatha" met HEKWERK en SCHANSMUUR gebouwd rond 1890 in Eclectische stijl naar ontwerp van architect Ed. Fremau (Tilburg) voor de fabrikantenfamilie P. van Besouw-Pluijm. In 1917 sticht hij de Hollandse Textiel Industrie. Het huis is genoemd naar zijn vrouw Agatha Pluijm. Het huis is rechts tegen het huis van zijn vader G. Besouw gebouwd. De rechterzijgevel ligt in de Schoolstraat.

Omschrijving.

Het huis heeft gedeeltelijk een, twee en drie bouwlagen. Het heeft een gecombineerde dakvorm van mansarden en zadeldaken. Het is gedekt door natuursteen leien. De voorgevel, die eenlaags is, heeft in het midden een dubbele voordeur met hardstenen bordes met drie treden. In de voordeur smeedijzeren roosters. Het linkerdeel van de voorgevel risaleert. Op de begane grond twee gekoppelde raamtraveeën gescheiden door een smalle penant. Hierboven bevindt zich een gemetselde dakkapel met klauwstukken en trapbekroning voorzien van een overdwarsgeplaatste makelaar met stenen pinakel. Rond 1920 is hiervoor een driezijdige houten erker aangebracht rustend op drie voluutvormige consoles met acanthusbladmotief. De risaliet heeft naast de voordeur een venster. Het rechterdeel van de voorgevel bevat op de begane grond een venster. In het dak een twee kleine gesneden houten kapellen met wangen. Ze zijn bekroond door een segmentvormig fronton met piron. Op de hoek van het huis bevat de onderpui een vijfzijdige erker, die op de verdieping een achtzijdige torenkamer vormt. De kamer heeft een torendak met pironbekroning. Zowel de erker als de torenkamer hebben drie smalle vensters, die diagonaal ten opzichte van elkaar gelegen zijn. Op de muur van de torenkamer bevindt zich op stenen cartouches de naam van de villa. De rechterzijgevel bevat op de begane grond naast het venster van de voorkamer een vijfzijdige erker in de achterkamer. Hierboven bevindt zich een gemetselde topgevel met een trapbekroning voorzien van een overdwarsgeplaatste makelaar met stenen pinakel. Voor de gevel een balkon met een houten balustrade met smeedijzeren balusters. De achtergevel is gedeeltelijk drielaags, deze bevat een houten serre, die oorspronkelijk een veranda was. Het opgaand werk bestaat uit rode handgevormde baksteen gemetseld in kruisverband, afgewisseld door speklagen van gele baksteen. In het basement en rond de getoogde muuropeningen randen van profielstenen. Siermetselwerk in boogtrommels boven de vensters en onder de dakrand van rode, grijze en gele baksteen. De vensters hebben houten rolluiken. Onder de vensters terugliggende borstweringen met hardstenen lekdorpels. Aan de kant van de keuken heeft het huis een dienstafdeling met een eigen trap naar de verdieping. Voor en opzij van het huis een smeedijzeren hekwerk met bij de voordeur twee draaihekken tussen gietijzeren balusters op een hardstenen basement. Aan de kant van de Schoolstraat een schansmuur met steunberen en ezelsrug en poortje onder segmentboog.

Waardering.

Het huis met de voormalige winkel is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling van de textielindustrie rond Tilburg. Het object is van belang wegens de architectonische gaafheid van het exterieur en interieur en is van belang als toonbeeld van de Eclectische ontwerppraktijk van de in Tilburg en omgeving bekende architect Fremau. Het object is van belang wegens de architectuur-historische, typologische en functionele zeldzaamheid.