Inleiding.

HOOFDGEBOUW behorende tot het complex van de ZWAKZINNINGENINRICHTING Huize Assisië. Het gebouw is blijkens de gedenksteen bij de entree opgetrokken in 1903 in Neo-Gotische stijl.

Omschrijving.

Tweelaags hoofdgebouw met haakse zijvleugels. Opgetrokken uit roodbruine machinale baksteen met gele speklagen en spaarzaam gebruik van hardsteen. Afgeplat mansarde schilddak met leien in rensdekking en zinken roevendak. Symmetrische voorgevel van elf traveeën, afgesloten met smalle hoeklisenen en een tandlijst onder de goot. Elke travee heeft boven een horizontale versnijding op de begane grond een achtruits en op de verdieping een zesruits raam onder getoogde segementtogen gevuld met siermetselwerk. De ramen worden met elkaar verbonden door speklagen. Middenrisaliet met beneden een spitsboogportaal met dubbele deur en bovenlicht met tweedelige tracering met drie- en vierpassen. Erboven een spitsboognis waarin tussen twee spitsboogramen oorspronkelijk een beeld van Franciscus onder baldakijn stond. Beeld en baldakijn zijn thans verdwenen. In de met een kruis bekroonde topgevel een vierpasvenster. De linker en rechter zijgevels gaan schuil achter de eenlaagse, haaks aangebouwde zijvleugels. Deze vleugels hebben met leien gedekte mansardedaken en op de begane grond zes- en achtruits ramen onder segmenttogen. In de met hardstenen pinakels bekroonde topgevels eveneens zesruits ramen. De achtergevel heeft een identieke indeling als de voorgevel, maar heeft in plaats van de middenrisaliet een smalle travee met vernieuwd dubbel raam en een rozetraam. De gevel wordt aan weerszijden ingesloten door de eindgevels van de zijvleugels, die in de oksel een torenachtig tussenlid met schilddak hebben. Het mansardedak heeft aan voor- en achterzijde per travee een vierruits dakkapel met een afgewolfd zadeldakje met piron en driepasversiering. Op het dak een vierkante dakruiter met klokje en vierzijdige spits met bol, kruis en windwijzer met jaartal 1903. Het interieur is voorzien van verlaagde plafonds, maar bewaart van de oorspronkelijke opzet nog de middengang en drie eenvoudige trappenhuizen. Ook de kapconstructie is nog oorspronkelijk.

Waardering.

Het hoofdgebouw is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als uitdrukking van de ontwikkeling van de katholieke zorg voor zwakzinnigen en minder bedeelden in de periode van de katholieke herleving. Het is een representant van de landschappelijke ontwikkeling, waarbij dergelijke complexen in landelijk gebied werden geplaatst volgens een regelmatige, functionele plattegrond. Het heeft architectuurhistorische waarde als representant van de neogotische, katholieke gestichtsstijl, waarbij het een vergrote variant is van het herenhuisachtige kloostertype. Het is gaaf bewaard gebleven en is een typerend onderdeel van de ruimtelijke ontwikkeling nabij het kerkdorp Biezenmortel ten oosten van de kern van Udenhout.