Station Roosendaal, Roosendaal
Inleiding.
Het SEINHUIS naar ontwerp van Van Heukelom maakte deel uit van een centrale bediening van wissels en seinen. Deze centrale seininrichting werd ontworpen door C.G.J.W. Koopman, ingenieur der Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (SS) in 1908. Het was een voor die tijd zeer uitgebreide en moderne beveiliging. Inmiddels wordt het gebouw niet meer gebruikt.
Omschrijving.
Tweelaags vrijstaand uit donkerrode machinale baksteen opgetrokken pand onder een schilddak gedekt met kruispannen, de hoeken zijn voorzien van pirons. Het circa tien meter hoge seinhuis is op een rechthoekige plattegrond gebouwd, de hoeken gaan aan de zuidzijde op verdiepingshoogte door middel van natuurstenen, getrapte banden over in schuine kanten. Tevens zijn er sierbanden in strengperssteen. De verdieping is voorzien van een omloop met hekwerk op ijzeren consoles in zandstenen neuten en met een trap aan de buitenzijde (1990). Op de begane grond bevinden zich enkele getoogde ramen met een kleine roedenverdeling. In het midden van de gevel een bakstenen console voor de erker op de verdieping. De verdieping heeft transparant karakter met een aaneengesloten reeks ramen die na 1945 gewijzigd zijn. De oorspronkelijke bovenlichten met kleine roedenverdeling zijn wel bewaard gebleven. De bovenste rand van het gebouw is betimmerd. Het dak heeft een overstek met houten schoren. In het interieur zijn de oorspronkelijke installaties nog grotendeels aanwezig. Op de begane grond zijn de schijvenkelder met mechanische installaties en de brandstofkelder bewaard gebleven. Op de verdieping staat nog een groot deel van de installatie, bestaande uit 15 wisselhandels en 21 seinhandels. Thans zijn nog 13 handmatig bediende seintoestellen van het merk Siemens en Halske A.G. (Berlijn) aanwezig.
Waardering.
Het seinhuis met installaties en bijbehorende trekdraden is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als uitdrukking van een sociaal-economische, technische en typologische ontwikkeling. Daarnaast heeft het architectuurhistorische waarde vanwege de compacte opbouw, de stijl en de detaillering. Het is een der weinige uit het werk van Van Heukelom overgebleven seinhuizen. Het heeft ensemblewaarde als belangrijk onderdeel van het geheel. Het is uiterst zeldzaam, na de verdwijning van de overige te Roosendaal gebouwde seinhuizen. Het is overigens ook landelijk uiterst zeldzaam.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding.
STATION en BIJGEBOUWEN van de Nederlandse Spoorwegen. De algehele nieuwbouw van het station te Roosendaal werd in 1901 goedgekeurd. Deze nieuwbouw diende ter vervanging van het station uit 1853 dat meer naar het westen, tegenover de Vughtstraat, lag. Eerste aanbestedingen volgden pas in 1904 waarna men tot 1907 met de realisatie van het stationscomplex bezig was. Het stationscomplex werd ontworpen door rijksbouwmeester D.E.C. Knuttel op basis van voorlopige plattegronden van ir. G.W. van Heukelom en later ook aangepast naar aanleiding van voorstellen van van Heukelom. Van het complex worden het STATIONSGEBOUW met daarbij horend de PERRONOVERKAPPINGEN en TUNNEL, de LOCOMOTIEVENLOODS en het SEINHUIS met SEINBRUG en de DOUANELOODS beschermd. De oorspronkelijke monumentale ingangspartij van het station is verdwenen.
Omschrijving.
De bebouwing ligt verspreid op het NS-emplacement dat, overeenkomstig de spoorlijnen, langgerekt en oost-west georienteerd is. Het stationsgebouw is naar het centrum van Roosendaal gericht en aan de zuidkant van het emplacement gesitueerd. Direkt daarachter strekken zich de perrons met overkapping uit, onderling verbonden door een tunnel. Het seinhuis bevindt zich ten noord-oosten van het stationsgebouw, op het emplacement voor goederenvervoer, dicht daarbij ligt de seinbrug. De locomotievenloods staat nog verder naar het oosten aan de noord-grens van het emplacement. Evenwijdig aan het spoor, ten zuid-oosten van de stationsgebouwen bevindt zich de douaneloods, op het terrein van Van Gend en Loos.
Waardering.
Het stationscomplex is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische, technische en typologische ontwikkeling. Het heeft architectuurhistorische waarden wegens de ornamentiek en bijzondere samenhang van exterieur en interieur. Het neemt een bijzondere plaats in in het oeuvre van de architect. Het heeft ensemblewaarde wegens de situering, verbonden met de ontwikkeling van de streek. Tevens bepaalt het stationscomplex mede het aanzien van de gemeente.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Locomotievenremise | Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen | Opslag | oorspronkelijke functie | – |
Seinhuis | Handelsgebouwen, opslag- en transportgebouwen | Transport | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bosstraat | 22 | – | 4704 RL | Roosendaal | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | B | 8148 | – | Roosendaal en Nispen |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1908 | 1908 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Van Heukelom, G.W. ; Noord-Brabant | architect / bouwkundige / constructeur | – |
Koopman, C.G.J.W. ir. ; Noord-Brabant | architect / bouwkundige / constructeur | – |