Inleiding

SCHOOLGEBOUW (gangtype), in 1882 naar ontwerp van architect M.C. van Wijngaarden gebouwde openbare lagere school, opgetrokken in neorenaissancestijl. Het gebouw ligt aan de rand van de oude stad waarbij de speelplaats aan de stadszijde is gesitueerd en de lokalen aan de kant van het water van de Lange Gracht. De in het complex geïntegreerde directeurskamer is gelegen op de hoek Zuiderwal / Kapellestraat.

Omschrijving

Het schoolgebouw bestaat uit drie bouwdelen van één bouwlaag die op een U-vormige plattegrond zijn gegroepeerd rond een ommuurd schoolplein. Het langgerekte zuidelijke bouwdeel bevat de lokalen, het oostelijk deel de voormalige gymnastiekzaal en het westelijk bouwdeel de onderwijzerswoning.

De dakbedekking van de school bestaat uit gesmoorde kruispannen met een versiering van rode pannen in de vorm van ruitpatronen. De gevels zijn boven een bepleisterde plint en trasraam opgetrokken in gele steen met rode sierbanden en metselpatronen rond de vensters. De vensters hebben een segmentboogvormige bovenzijde. De boogvelden zijn van siermetselwerk voorzien. De gevels bevatten muurankers en kragen uit ter hoogte van de daklijsten, waar ook stenen klossen zijn gemetseld.

Het langgerekte bouwdeel aan de zuidzijde telt aan de zijde van het water in het midden vier keer drie vensters. Op de hoeken links en rechts is een tuitgevel met twee keer twee gekoppelde vensters geplaatst, waarvan de muurdammen zijn verfraaid met colonetten en de korfboog boven elk venster natuurstenen accenten bevatten. De topgevels bevatten elk een kruisvenster. De voormalige gymnastiekzaal aan de westzijde heeft een rechthoekige plattegrond en is afgedekt met een schilddak. De oostgevel bevat drie 3x(2+3)ruits-vensters, gescheiden door muurdammen. De noordgevel is blind. Tegen de zuidzijde is een aanbouw gezet met een deur en twee vensters.

De directeurskamer aan de westzijde is opgenomen in een risalerend bouwdeel onder een zadeldak tussen topgevels. De westgevel bevat een venster met gekoppelde ramen van 2x(2+3) indeling, daarboven een twaalfruits venster en in de top een ronde blindnis. De gevel is voorzien van natuurstenen banden en accenten alsmede een aantal gevelstenen met `anno', het jaartal `1882', de naam `openbare lagere school', een gevelsteen met een wereldbol met passer en een gevelsteen met een bijenkorf en boeken, geflankeerd door een roede en een plak. De andere topgevel is soortgelijk maar eenvoudiger uitgevoerd. De noordgevel is blind. Tegen de zuidgevel is een lager bouwdeel gezet met de nok haaks hierop. Dit gedeelte sluit aan op de klaslokalen. De westgevel bevat drie vensters.

Het schoolplein is deels ommuurd en bestraat met klinkers. Tegen de gevels van de verschillende bouwdelen aan de zijde van het schoolplein zijn lage aanbouwen gezet van één bouwlaag onder lessenaardak en zijn voorzien van aantal kleine vensters en een aantal deuren.

Het interieur van de school is oorspronkelijk qua indeling en bestaat uit een aantal klaslokalen die toegankelijk zijn door middel van een gang, die in de lage aanbouw aan de zijde van het schoolplein is ondergebracht en de woning.

Waardering

Het schoolgebouw is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als typologisch gaaf voorbeeld van een schoolgebouw van de hand van architect M.C. van Wijngaarden in neorenaissancestijl. Tevens is het gebouw van situationele waarde vanwege de ligging aan de rand van de stad Oudewater.