Regouin, Cuijk
Onderdeel II, looierijgebouw of fabriekshuis (Grotestraat 3)
Inleiding
Het looierijgebouw of fabriekshuis uit 1838 is het hoofdgebouw van het voormalige looierijcomplex van M.B. Regouin. Het looierijgebouw of fabriekshuis staat met de kop naar de Grotestraat; het heeft een 17de-eeuwse kern en een gepleisterde gevel uit het midden van de 19de eeuw. In dit fabriekshuis werd door verschillende werknemers tezamen een vorm van eerste machinale arbeid verricht. De oude indeling en aankleding in het huis duiden hier enigszins op. Het fabriekshuis heeft een rechthoekige plattegrond met een lengte van circa 20.3 x 11.5 meter. Naast het fabriekshuis staat op het adres Grotestraat 1 het voormalige woonhuis van leerlooier M.B. Regouin (onderdeel I).
Omschrijving
Grote tweelaagse looierij onder zadeldak, gedekt met oud-Hollandse pannen, met aan de straat een dakoverstek met houten windveren. Het langwerpige gebouw is vijf traveeën diep. De buitenmuren zijn van handgevormde stenen en gemetseld in kruisverband. Gedeeltelijk zijn de muren wit geschilderd. De noordgevel bevat vijf pilasters van een halve steen dikte. Als muurbeëindiging is in de oostgevel vlechtwerk toegepast. De gepleisterde gevel bestaat uit vier horizontale geledingen. De muuropeningen bevatten vier- en zesruitsschuif- vensters, die omzoomd zijn door geprofileerde stuclijsten bekroond door een kuif. De muuropeningen van de begane grond zijn bekroond door wenkbrauwbogen met boven de voordeur een fraai stucornament met engelenkop. In de zuidgevel bevinden zich getordeerde smeedijzeren ankers. Op zolder een eiken kap, bestaande uit vier spanten waarvan de kapbalk op houten muurstijlen ligt en door korbeelhouten is verbonden. In de derde travee van de oostgevel bevindt zich in het dak een kapel met hijsdeuren. Hierachter bevond zich tot omstreeks 1995 een groot houten hijswiel (nu elders opgesteld).
Waardering
Het looierijgebouw of fabriekshuis van M.B. Regouin is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als representant van de industriële ontwikkeling van het Maasgebied en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de gebouwen voor de leerlooierij. Het fabriekshuis heeft architectuurhistorisch belang wegens de sobere bouwstijl en detaillering en is tevens van bouwhistorisch belang door de gecompliceerde bouwgeschiedenis, die een materialisatie is van groei en ontwikkeling van het bedrijf. He fabriekshuis heeft ensemblewaarde als onderdeel van een groter geheel; het is gaaf bewaard gebleven en uiterst zeldzaam.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Complexomschrijving Grotestraat 1 (fabrikantenwoonhuis), Grotestraat 3 (looierijgebouw) en fabrieksschoorsteen (Kerkstraat 14)
Inleiding Het complex bestaat uit FABRIKANTENWOONHUIS (Grotestraat 1), LOOIERIJGEBOUW of FABRIEKSHUIS (Grotestraat 3) en FABRIEKSSCHOORSTEEN (Tuigleerstraatje, ongenummerd). De uit Frankrijk afkomstige M.B. Regouin startte in 1838 midden op het hoogste punt van de kern van het dorp Cuijk, in het "fabriekshuis" Grotestraat 3, de eerste leerlooierij in het Land van Cuijk. Meer dan honderd jaar lang werd dit de belangrijkste tak van industrie tot in de verre omtrek. De looierij van Regouin lag gunstig vanwege zijn hoge ligging ten opzichte van de Maas. De looiputten mochten bij een hoge waterstand van de Maas niet onderlopen. De looierij lag op twee locaties; het voornaamste, beschermenswaardige gedeelte wordt ingeklemd door drie straten: in het westen door de Grotestraat, aan de achterzijde door de Kerkstraat (oost) en aan de zijkant door de Deken van den Ackerhof (noord). De looierij werd in de bloeiperiode regelmatig uitgebouwd en gemoderniseerd. Na de sluiting in 1965 hebben de gebouwen een nieuwe bestemming gekregen en zijn de looiputten gedempt. Grotestraat 1 betreft het FABRIKANTENWOONHUIS (onderdeel I) van leerlooier M.B. Regouin, waar hij in 1838 zijn intrek nam. In 1910 werd dit woonhuis door de leerlooiersfamilie gemoderniseerd naar ontwerp van de Nijmeegse architect Oscar Leeuw. In 1965 was het woonhuis op de verdieping verbonden door een luchtbrug met het LOOIERIJGEBOUW of FABRIEKSHUIS (onderdeel II). In het Tuigleerstraatje staat de FABRIEKSSCHOORSTEEN uit het eerste kwart van de 20ste eeuw (onderdeel III). Het uit drie onderdelen bestaande complex vormt het voornaamste overblijfsel uit de looierijgeschiedenis van Cuijk en omgeving.
Waardering (van het complex) Het complex van de firma M.B. Regouin te Cuijk, bestaande uit fabrikantenwoonhuis (I), looierijgebouw of fabriekshuis (II) en fabrieksschoorsteen (III) vertegenwoordigt algemeen belang op basis van: - de ouderdom; - de cultuurhistorische waarde, met name als representant van de industriële ontwikkeling in het Maasgebied; - de betekenis voor de typologische ontwikkeling van industriecomplexen; - de beeldwaarde en de historische betekenis voor Cuijk e.o.; - de architectuur- en bouwhistorische waarde met name wegens de sobere bouwstijl en detaillering alsook de bouwgeschiedenis.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Leerlooierij | Boerderijen, molens en bedrijven | Nijverheid | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Grotestraat | 3 | – | 5431 DG | Cuijk | – | – | Ja |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | C | 5884 | – | Cuijk |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1838 | 1838 | – | vervaardiging |
1880 | 1880 | – | restauratie |