Woonhuis, Cuijk
Onderdeel I, fabrikantenwoonhuis (Grotestraat 1)
Inleiding
Woonhuis van de in 1843 uit Frankrijk komende leerlooiersfamilie M.B. Regouin, in de 19de eeuw gewijzigd, terwijl de voorgevel in 1910 werd verbouwd naar plannen van de Nijmeegse architect Oscar Leeuw. De kern van het huis is ouder (18de-eeuws, mogelijk 17de-eeuws). Het huis staat op de hoek met de Deken van den Ackerhof. Het ligt aan drie zijden vrij op het perceel. De oost- en zuidkant van het perceel grenzen aan voormalige fabrieksgebouwen van de looierij.
Omschrijving
Het woonhuis heeft een oppervlakte van circa 13.9 x 11.8 meter. Het bestaat uit een voor- en achterhuis van twee verdiepingen, met verschillende verdiepingshoogten. Beide zijn voorzien van een schilddak, parallel aan de Grotestraat. De buitenmuren zijn van handvorm baksteen, gemetseld in kruisverband. De symmetrische voorgevel is vijf traveeën breed. De voorgevel is, evenals de linker zijgevel voorzien van blokpleisterwerk en een houten bakgoot met gesneden gootklossen. Boven de monumentale ingangspartij bevindt zich op de verdieping een melkmeisje (driedelig venster) en in het dak een driehoekige topgevelbekroning met dakoverstek. Beneden zijn schuiframen en boven T-ramen. De bovenlichten zijn alle voorzien van gekleurd gals-in-lood met Jugendstil motieven. De achtergevel, die uit schoon metselwerk bestaat, heeft vierruits vensters op de verdieping en een goot met kroonlijst op gesneden gootklossen. Het huis heeft een fraai interieur met o.a. een 19de-eeuwse wandbetimmering in de hal, met schijnpilasters en rondboogdoorgangen. De kamers van de begane grond in het voorhuis hebben een verhoogde ligging ten opzichte van de straat, in verband met de grote gewelfde kelder in het rechter deel van het voorhuis. In de linker kamer een wit marmeren schoorsteenmantel. De plafonds in de hal en in de kamers van het achterhuis zijn gespelderd. De rechter voorkamer heeft een stucplafond met geprofileerde lijsten en blad- en bloemmotieven. De rechter voorkamer op de verdieping heeft een stucplafond met Jugendstil zonnebloemornament in het midden. Beide sporenkappen van de huizen hebben gedeeltelijk eiken spanten met korbeels. Op het erf achter het huis ligt een oude bestrating van rivierkeien, afkomstig uit de nabijgelegen Maas. Het perceel is aan de kant van de Grotestraat en langs de Deken van den Ackerhof afgezet met een smeedijzeren hek met poort. Het hek is geplaatst op een gemetseld tuinmuurtje, voorzien van een ezelsrug.
Waardering
Het woonhuis is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van de sociaal-economische ontwikkeling, namelijk de bloei van de looierij-industrie in de Maaskant. Het heeft architectuurhistorisch belang vanwege de gecompliceerde bouwgeschiedenis en als voorbeeld van het werk van de Nijmeegse architect Oscar Leeuw. Het is van industrieel-archeologisch belang als het woonhuis van M.B. Regouin, die in 1843 hiernaast zijn looierij stichtte en hiermee een belangrijke impuls heeft gegeven aan de ontwikkeling van Cuijk en omgeving. Het woonhuis vormt samen met het hoofdgebouw en de fabrieksschoorsteen van de looierij een waardevol fabriekslandschap in de kern van Cuijk. Het woonhuis is door de gecompliceerde bouwgeschiedenis betrekkelijk zeldzaam.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Complexomschrijving Grotestraat 1 (fabrikantenwoonhuis), Grotestraat 3 (looierijgebouw) en fabrieksschoorsteen (Kerkstraat 14)
Inleiding Het complex bestaat uit FABRIKANTENWOONHUIS (Grotestraat 1), LOOIERIJGEBOUW of FABRIEKSHUIS (Grotestraat 3) en FABRIEKSSCHOORSTEEN (Tuigleerstraatje, ongenummerd). De uit Frankrijk afkomstige M.B. Regouin startte in 1838 midden op het hoogste punt van de kern van het dorp Cuijk, in het "fabriekshuis" Grotestraat 3, de eerste leerlooierij in het Land van Cuijk. Meer dan honderd jaar lang werd dit de belangrijkste tak van industrie tot in de verre omtrek. De looierij van Regouin lag gunstig vanwege zijn hoge ligging ten opzichte van de Maas. De looiputten mochten bij een hoge waterstand van de Maas niet onderlopen. De looierij lag op twee locaties; het voornaamste, beschermenswaardige gedeelte wordt ingeklemd door drie straten: in het westen door de Grotestraat, aan de achterzijde door de Kerkstraat (oost) en aan de zijkant door de Deken van den Ackerhof (noord). De looierij werd in de bloeiperiode regelmatig uitgebouwd en gemoderniseerd. Na de sluiting in 1965 hebben de gebouwen een nieuwe bestemming gekregen en zijn de looiputten gedempt. Grotestraat 1 betreft het FABRIKANTENWOONHUIS (onderdeel I) van leerlooier M.B. Regouin, waar hij in 1838 zijn intrek nam. In 1910 werd dit woonhuis door de leerlooiersfamilie gemoderniseerd naar ontwerp van de Nijmeegse architect Oscar Leeuw. In 1965 was het woonhuis op de verdieping verbonden door een luchtbrug met het LOOIERIJGEBOUW of FABRIEKSHUIS (onderdeel II). In het Tuigleerstraatje staat de FABRIEKSSCHOORSTEEN uit het eerste kwart van de 20ste eeuw (onderdeel III). Het uit drie onderdelen bestaande complex vormt het voornaamste overblijfsel uit de looierijgeschiedenis van Cuijk en omgeving.
Waardering (van het complex) Het complex van de firma M.B. Regouin te Cuijk, bestaande uit fabrikantenwoonhuis (I), looierijgebouw of fabriekshuis (II) en fabrieksschoorsteen (III) vertegenwoordigt algemeen belang op basis van: - de ouderdom; - de cultuurhistorische waarde, met name als representant van de industriële ontwikkeling in het Maasgebied; - de betekenis voor de typologische ontwikkeling van industriecomplexen; - de beeldwaarde en de historische betekenis voor Cuijk e.o.; - de architectuur- en bouwhistorische waarde met name wegens de sobere bouwstijl en detaillering alsook de bouwgeschiedenis.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Grotestraat | 1 | – | 5431 DG | Cuijk | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | Tweelaags woonhuis | Villa |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | C | 3891 | – | Cuijk |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1910 | 1910 | 19e eeuw en ouder | vervaardiging |