Inleiding

Voormalige SCHOOLGEBOUW (gymnasium), direct in de rooilijn aan de westzijde van de Westsingel gelegen, werd in 1880 in opdracht van de gemeente Amersfoort door stadsarchitect W.H. Kam ontworpen. Het pand vormt het meest voorname schoolontwerp, dat deze architect in Amersfoort heeft geleverd. Het schoolgebouw is in een eclectische bouwstijl vormgegeven, met neo-renaissance en neo-romaanse kenmerken.

De voorgevel aan de Westsingel, die deel uitmaakt van een historische gevelwand waartoe ook het voormalige stadhuis behoort, is zo goed als ongewijzigd. Het sobere interieur, waarvan de indeling nog aanwezig is, heeft tegenwoordig een kantoorfunctie. Detailleringen in vloeren, wanden en plafond zijn daardoor veelal van latere datum.

Omschrijving

Het voormalige gymnasiumgebouw is gesitueerd op een vrijwel rechthoekige plattegrond. Het pand bestaat uit twee bouwlagen met een samengesteld afgeplat schilddak tussen haaks geplaatste zadeldaken met topgevel, bedekt met blauwe Hollandse pannen. De gevels zijn opgetrokken uit machinale, grijzige bakstenen met in de voorgevel accenten van natuursteen, zoals de plint, panelen, daklijst en in kraag, aanzet- en sluitstenen.

De opbouw van de voorgevel (oostzijde) is symmetrisch, bestaande uit twee hoekrisalieten, bekroond door opgemetselde puntgevels die een drie traveeën tellende middengevel flankeren. De horizontaliteit wordt benadrukt door een hardstenen plint, twee cordonlijsten en donker gekleurde gesneden voegen.

In de smalle middentravee bevindt zich op de begane grond in een ondiep portiek een paneeldeur met deurrooster onder getoogd bovenlicht en op de eerste verdieping een rondboognis met daarin het beeld van Pallas Athene. Onder het beeld bevindt zich een steen met daarop MDCCCLXXX. De middentravee wordt aan weerszijden geflankeerd door een venster met gekoppeld draairaam onder bovenlicht. De hoekrisalieten, benadrukt door hoeklisenen, zijn breder en bevatten driedelige vensters met bovenlichten. Alle vensters, segmentboogvormig afgesloten hebben natuurstenen onderdorpels en met uitzondering van die in de middengevel dito panelen aan de onderzijde. De opgemetselde topgevels met een klimmend rondboogfries op natuurstenen kraagstenen hebben boven de met natuursteen bedekte daklijst op de hoeken en boven de nok schelpmotieven (acroteria). De van gemetselde speklagen voorziene geveltop is bezet met een klein rond venster

De achtergevel is gelegen aan een klein driehoekig binnenplaatsje en is in beperkte mate gewijzigd. Het betreft een sobere, niet geornamenteerde gepleisterde gevel waarin op regelmatige afstand in de beide bouwlagen een aantal vensters zijn aangebracht. Een afdak, ter hoogte van de eerste verdieping, is van later datum en van ondergeschikt belang.

De linkerzijgevel bevindt zich aan een smalle doorgang; de rechter zijgevel vormt de scheidingsmuur van het belendende pand.

De indeling van het interieur is nauwelijks gewijzigd.

Waardering

Het voormalige schoolgebouw is van algemeen belang vanwege zijn architectuurhistorische waarde als een in hoofdvorm gaaf en typerend voorbeeld van een gymnasium, uitgevoerd in een gecombineerde bouwstijl met invloeden van de neo-renaissance en neo-romaans. Van cultuurhistorische waarde vanwege zijn bestemming welke is verbonden met de geschiedenis van het onderwijs. Tevens is het gymnasium in relatie tot de omringende gebouwen aan de Westsingel van ensemblewaarde. Het gymnasium neemt in het oeuvre van de architect W.H. Kam een belangrijke plaats in.