Grotestraat 69, Sambeek
Inleiding
De blokvormige KLOOSTERVLEUGEL maakt onderdeel uit van het klooster van de zusters Monialen Redemptoristinnen te Sambeek en staat haaks op de Grotestraat in de kom van het dorp, aan de zuidelijke zijde van de R.K. kerk en pastorie St. Jan de Doper. Het gebouw in sobere neo-renaissance stijl dateert uit 1873-'74. In het huis is aan de oostelijke zijde een ouder huis opgenomen, daterende van vóór 1873. Zowel het exterieur als het interieur laten hiervan geen sporen zien.
Omschrijving
Het drielaags gebouw is sinds de bouw van objecten (2) en (3) tegen resp. de zuid- en de noordgevel voor een groot deel ingesloten. Het handvormbakstenen gebouw heeft een langwerpige rechthoekige plattegrond en een geknikt schilddak met oud Hollandse pannen, waarop een schoorsteen en een vierkante dakruiter met een door een smeedijzeren kruis bekroonde naaldspits. Op het dak staan eenvoudige houten dakkapellen. Het muurwerk van de twee vensterassen tellende straatgevel is geleed door twee geschilderde cordonlijsten. De ztraatgevel en de overige gevels worden bekroond door een geprofileerd gestucte en geschilderde gootlijst. In alle lagen van de gevels zijn op regelmatige afstand vensters aangebracht. Op de begane grond zijn dat zesruits openslaande vensters met een vierruits bovenlicht, op de verdieping dito zesruits vensters met een enkelvoudig gedeeld bovenlicht, en op de tweede verdieping vierruits openslaande vensters met een gedeeld bovenlicht. In de noordelijke gevel is op de begane grond na de aanbouw van de kapel in de tweede vensteras een venster door een opgeklampte deur in ondiep portiek vervangen. Tegen de zuidelijke gevel van deze vleugel staat over de gehele lengte een houten veranda met gesneden stijlen en korbelen en een lessenaardak met oud Hollandse pannen. Deze aanbouw dateert waarschijnlijk uit 1888. Tegen de noordelijke gevel staat een oude bakstenen pomp met smeedijzeren zwengel.
In het zeer sobere interieur van deze kloostervleugel zijn onder meer van belang de op alle drie bouwlagen aan de zuidelijke zijde gelegen gangen met een vloer van Naamse steen (op de etages een eenvoudige houten beplanking), de recreatiezaal en de voormalige kapel (waarvan een gedrukte spistbogige toog tussen twee kamers resteert) op de begane grond en de cellen (met huidige bibliotheek en voormalige kleermakerij) op de eerste en tweede etage. Het gebouw is onderkelderd. In de kelders (deels in gebruik als stookkelder), voorzien van rondbogige togen, ton- en troggewelven, is onder meer van belang een herdenkingssteen, geplaatst voor de zusters die hier in 1944 omkwamen, de oude tegelvloer, de vliegenkasten en het appelenrek. De keldervensters zijn voorzien van diefijzers.
Waardering
Het kloostergebouw is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, namelijk de bloei van orden en congregaties in de negentiende eeuw en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het contemplatieve, zelfvoorzienende klooster in het laatste kwart van de negentiende eeuw.
Het is architectuurhistorisch van belang vanwege de stijl, die de sobere ingetogen leefwijze uitdraagt in een gesloten karakter en eenvoudige ornamentiek. Het heeft ensemblewaarden vanwege de samenhang van klooster, boerderij en tuin. Het is tevens van belang in samenhang met de ontwikkeling van het kerkdorp.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Het R.K. KLOOSTER van de zusters Monialen Redemptoristinnen staat direct aan de Grotestraat te Sambeek, werd gesticht in 1874 en dateert in de huidige vorm uit het laatste kwart van de negentiende eeuw. De twee- en drielaags gebouwen zijn rond drie zijden van een hof opgetrokken en vertonen een mengeling van sobere ambachtelijk-traditionele en neo-gotische vormen.
Er zijn vier gebouwen te onderscheiden. Het oudste (1) dateert uit 1873-'74, is drielaags en staat haaks op de Grotestraat.
In 1882 werd tegen een deel van de noordelijke gevel van gebouw (1) een eenbeukige kloosterkapel (3) met aangrenzende tweelaags vleugel (4) opgetrokken (architect J. Kayser, Venlo). In een latere fase (in 1888) is aan de zuidelijke zijde van dit gebouw een L-vormige vleugel (2) opgetrokken, waarschijnlijk eveneens naar ontwerp van Kayser. Achter het klooster ligt een uitgestrekte tuin (5) met onder meer fruitbomen en snoeilinden. Deze tuin wordt door een ca. drie meter hoge bakstenen muur onder ezelsrug aan het oog van de buitenwereld onttrokken. In de tuin staan diverse religieuze elementen waaronder een grafapel uit 1894. Tussen het klooster en de R.K. pastorie loopt een pad, dat door de bakstenen tuinmuren van zowel klooster als pastorie een steeg-achtig karakter krijgt. Bijzonder is de langs de Grotestraat gebouwde KLOOSTERBOERDERIJ (6) uit 1925. In 1968 is de kapel met sacristie verbouwd. Tien jaar later is een deel van de tuin opnieuw aangelegd.
Waardering
Het kloostercomplex met tuin is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, namelijk de bloei van orden en congregaties in de negentiende eeuw en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het contemplatieve, zelfvoorzienende klooster in het laatste kwart van de negentiende eeuw. Het is architectuurhistorisch van belang vanwege de stijl, die de sobere ingetogen leefwijze uitdraagt in een gesloten karakter en eenvoudige ornamentiek en is tevens van belang als voorbeeld van het werk van de architect J. Kayser. Het heeft ensemblewaarden vanwege de samenhang van klooster, boerderij en tuin. Het is tevens van belang in samenhang met de ontwikkeling van de kerkdorp.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Klooster | Religieuze gebouwen | Klooster, kloosteronderdl | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Grotestraat | 69 | – | 5836 AC | Sambeek | – | – | Ja |
Grotestraat | 71 | – | 5836 AC | Sambeek | – | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | K | 959 | – | Boxmeer |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1875 | 1900 | – | vervaardiging |