Inleiding

In aanleg bestaat de ALGEMENE BEGRAAFPLAATS te Sambeek uit een in plattegrond rechthoekig grafveld uit de tweede helft van de negentiende eeuw, dat wordt omsloten door een haag en hekwerk.

Op de begraafplaats staan een tweetal POORTEN en een BAARHUIS, beide daterend uit omstreeks 1875.

Omschrijving

De begraafplaats is door de hogere ligging en de beplanting duidelijk van de omliggende akkers en weilanden te onderscheiden. In plattegrond is de dodenakker rechthoekig: aan de zuidelijke zijde zijn een calvarieberg (2) en een baarhuisje. Aan de noordelijke zijde geeft een tweetal poorten toegang tot de dodenakker. De begraafplaats wordt ontsloten door een U-vormig onverhard pad. Oorspronkelijk was de begraafplaats door een beukenhaag gescheiden in twee delen: een oostelijk katholiek, en een westelijk protestants deel. De delen waren elk via één van de poorten toegankelijk.

Naast de ligging op de akkers buiten de kom zijn twee elementen van het kerkhof zeer bijzonder: allereerst resteert een groot deel van de oorspronkelijke beplanting: ca. 100 jaar oude beukenhagen omsluiten de oostelijke en de westelijke zijden van het kerkhof, een rode beuk (ca. 3 meter stamomtrek) naast het baarhuis en Italiaanse populieren achter de calvarieberg.

De poorten bestaan elk uit twee handvorm bakstenen pijlers met een hardstenen dekplaat, waaraan een gietijzeren vleugelpoorthek met pijlpunten is gehangen. In het ijzerwerk van de vleugelpoorthekken zijn onder meer motieven zoals driepas en Franse lelies verwerkt. De poortenhekken zijn door middel van markante ruitvormige ankers aan de pijlers verankerd. Het eenlaags baarhuisje heeft een rechthoekige plattegrond en wordt gedekt door een zadeldak met oud Hollandse pannen.Het bakstenen metselwerk is voorzien van gietijzeren muurankers.

In de oostelijke gevel geeft een opgeklampte rondbogige vleugelpoort met smeedijzeren beslag toegang tot het interieur. In de westelijke gevel een dichtgezette deur.

Waardering

De aanleg van de R.K. begraafplaats is van algemeen belang.

Het geheel heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociale en geestelijke ontwikkeling, in het bijzonder de ontwikkeling van de katholieke grafcultuur, het is tevens van belang voor de typologische ontwikkeling van het gietijzeren grafmonument. Het heeft ensemblewaarden door de samenhang van ommuring, beplanting, aanleg en de afzonderlijke monumenten. Het is gaaf bewaard gebleven en zeldzaam vanwege de grote en samenhangende reeks gietijzeren grafmonumenten.