"""Robijnenhof""", Valkenswaard
Inleiding.
Op de samenkomst van de Leenderweg, Markt en Karel Mollenstraat liet gemeentelijk geneesheer dr. B.W.F. Dagevos in 1900 de VILLA ROBIJNENHOF bouwen, een woning annex praktijk. Het pand, dat tot 1980 dienst deed als dokterswoning, werd ontworpen door de Haagse architect G. de Groot. Hij had zich laten inspireren door de Villa Henny van H.P. Berlage aan de Scheveningseweg in Den Haag uit 1898. Villa Robijnenhof draagt Berlagiaanse kenmerken en Jugendstilornament. Het voormalige koetshuis is aan de westzijde een weinig ingekort en daarbij voorzien van een nieuwe muur met drie lichten.
Beschrijving.
Het geheel vrijstaande, een- en tweelaags pand heeft een onregelmatige vierkante plattegrond. Vertrekken en balkons zijn alle gegroepeerd rondom een centraal gelegen, dominante hal met vide onder lichtkap op het platte dak. De gevels zijn opgetrokken uit machinale baksteen met op enkele plaatsen baksteendecoratie. De deels gekoppelde vensters hebben alle een geprofileerde hardstenen dorpel en latei onder segmentboog en, mits anders vermeld, in de bovenlichten een glas-in-lood-vulling.
Het samengestelde dak bestaat uit een afgeknot schilddak met balustrade, platte daken en al dan niet gewolfde zadeldaken met ongelijke voet die worden gedekt door tuile-du-nord pannen en windveerpannen. De daken hebben bakgoten op geprofileerde klossen en dragen pirons.
De voorgevel met middenrisaliet is nagenoeg symmetrisch met op de begane grond links van de risaliet een grotendeels beglaasde (vernieuwde) houten erker op bakstenen basement onder samengesteld lessenaarsdak gedekt met tuile-du-nordpannen. Aan de voorzijde hiervan beglaasde vleugeldeuren en hardstenen traptreden. Rechts van de risaliet drie gekoppelde drie- ruits schuifvensters. In de risaliet drie gekoppelde vensters met twee- en drieruits bovenlichten. Op de etage zes T-vensters met drieruits bovenlicht. In de risaliet boven deze vensters het geschilderde opschrift HUIZE ROBIJNENHOF en een openslaand venster met Frans balkon, geflankeerd door twee smalle openslaande vensters. De risaliet wordt bekroond door een opengewerkte balustrade tussen hoekpijlers. Op het schilddak twee dakkapellen met openslaande vensters onder lessenaardak, gedekt met tuile-du-nord- en windveerpannen.
Het pand wordt aan de westzijde beheerst door een torenvormig uitgebouwd trappenhuis. Op de begane grond twee openslaande vensters, daarboven vier vensters, alle in paren gekoppeld en geheel met Jugendstil glas-in-lood-vulling. Aan de straatzijde de ingangspartij, bestaande uit een diep, door rondbogen ondersteund, uitgebouwd portiek met bakstenen borstwering afgedekt met hardstenen platen. In het portiek een graatgewelf van gele verblendsteen en hardstenen vloer. Een trap met hardstenen treden voert naar een art-déco paneeldeur met klein deurrooster. Het trappenhuis wordt bekroond door een met rondbogen ondersteunde loggia met identieke borstwering en vlakke zoldering. Links van het trappenhuis, op dezelfde rooilijn, een eenlaags aanbouw met samengesteld venster: onder een hardstenen, aan de onderzijde getoogde latei een metalen luik en openslaand venster waarboven twee schuifvensters met gedeeld bovenlicht. Deze eenlaags aanbouw wordt, evenals die aan de oostgevel, gedekt met een plat dak en gemetselde balustrade met hardstenen afdeklijst. Rechts van de risaliet op de etage een openslaand venster, een uitgemetselde schoorsteen en, op de begane grond en de etage, een schuifvenster met gedeeld bovenlicht. De oostgevel heeft rechts een licht risaliserend, deels tweelaags gedeelte met op de begane grond een deels beglaasde paneeldeur met drieruits bovenlicht waarboven een tweelingvenster met openslaande vensters. In het eenlaags deel een schuifvenster met drieruits bovenlicht, geflankeerd door tweeruits schuifvensters. Rechts daarvan een deels beglaasde paneeldeur. Links van de risaliet op begane grond en etage een schuifvenster met gedeeld bovenlicht en een uitgemetselde schoorsteen.
Aan de achterzijde een tweelaags middenrisaliet onder afgewolfd zadeldak met ongelijke voet. Op begane grond twee schuifvensters met drieruits bovenlicht zonder glas-in-lood-vulling met aan weerszijden een openslaand venster, het rechtse met diefijzers. Aan weerszijden van de risaliet de achterzijden van de eerder beschreven eenlaagse gedeelten onder plat dak. Links met twee openslaande vensters met diefijzers en een deels beglaasde paneeldeur met hardstenen uitpandige trap.
Rechts met een (vernieuwde) opgeklampte deur met uitpandige hardstenen trap. De balkons op de platte daken zijn bereikbaar via deels beglaasde paneeldeuren op de omloop.
Het interieur is sinds de bouw nauwelijks gewijzigd. De diverse ruimtes zijn gerangschikt rond een centrale achtzijdige hal met gaanderij welke over twee etages doorloopt en boven licht ontvangt via een legraam met Jugendstil glas-in-lood-vulling.
Verder zijn aanwezig de originele paneeldeuren met glas-in-lood-vullingen, de marmeren schouwen (Jugendstil), de lambrizering in de centrale hal en de jugendstil tegels in de hal.
In het toilet een blauw-wit aardewerken toiletpot met fonteintje (Cauldon Works, Brow Westhead Moore, Stoke on Trent).
In de tuin een eenlaags koetshuis onder zadeldak gedekt met tuile-du-nordpannen en beeindigd door een bakgoot op geprofileerde klossen.
In de voorgevel twee vleugeldeuren met gehengen en hardstenen stootstenen en een schuifvenster met driedelig bovenlicht, hardstenen latei en dorpel. In de oostgevel een opgeklampte deur en steekankers. Aan de oostzijde van het dak doorgestoken, met houtsnijwerk gedecoreerde windveren.
In de tuin een rode beuk en paardekastanje. De tuin wordt aan de voorzijde en gedeeltelijk aan de zijkant omgeven door een smeedijzeren hek op bakstenen sokkel met ezelsrug en hardstenen stootstenen bij de ingang.
Waardering.
De villa met koetshuis en tuin is van algemeen belang. Het pand heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling, namelijk de stichting van woningen voor de lokale elite in het bestaande, traditionele dorpsbeeld, het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de villa rond 1900. Het object is van architectuurhistorisch belang door de bijzondere stijl en oorspronkelijke detaillering, waarbij motieven uit het voor de tijd vernieuwende werk van H.P. Berlage worden geciteerd en gebruikt als statusverhogende motieven en tevens als voorbeeld van het oeuvre van de architect De Groot. Het huis is van belang vanwege de architectonische gaafheid van het ex- en interieur. Het is van belang vanwege de architectuurhistorische, bouwtechnische en typologische zeldzaamheid.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Tuin | Kastelen, landhuizen en parken | Tuin, park en plantsoen | oorspronkelijke functie | – |
Dokterswoning | Woningen en woningbouwcomplexen | Dienstwoning(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Leenderweg | 1 | – | 5554 CK | Valkenswaard | – | – | Ja |
Hoofdcategorie | Subcategorie | Beschrijving | Notitie |
---|---|---|---|
Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | Voormalige dokterswoning | Villa |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | B | 4898 | – | Valkenswaard |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1900 | 1900 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Groot, de, J.G. ; Noord-Brabant | architect / bouwkundige / constructeur | – |