Inleiding

Voormalig WARENHUIS gebouwd in 1921 en 1932 voor Vroom & Dreesmann in Expressionistische stijl, naar ontwerp van de huisarchitect F.M.J. Caron.

Het warenhuis bestaat in hoofdzaak uit twee gedeelten: een hoofdgebouw op de hoek Karrestraat/Nieuwstraat uit 1921 en een uitbreiding uit 1932 aan de Nieuwstraat. Rond 1965 wordt het warenhuis via een onderdoorgang in de straat verbonden met Nieuwstraat 5-9. Na de jongste verbouwing van 1996 is het warenhuis onderdeel geworden van het nieuwe winkel- en wooncomplex "de Barones", liggend tussen de Karrestraat, Eindstraat, Brugstraat en Nieuwstraat. Hierbij is het ex- en interieur van de uitbreiding van 1932 voor een belangrijk deel verloren gegaan. De uitbreidingen van het warenhuis van 1932 en 1965 behoren niet tot de bescherming.

Omschrijving

Het warenhuis heeft een rechthoekige plattegrond met vijf bouwlagen onder plat dak met dakterras en aan de straatkant gedeeltelijk dakschilden. De onderste bouwlaag is de kelderverdieping die geheel onder het maaiveld ligt. De vijfde bouwlaag vormt op de hoek van beide straten een torenachtige opbouw. Oorspronkelijk bevond zich hierop een houten torenspits. De etalagepui op de begane grond en de vijfde bouwlaag is op de hoek afgeschuind. De voor- of oostgevel aan de Karrestraat is in drie traveeën verdeeld; hierin bevindt zich in het midden de hoofdingang voor het publiek met erboven twee balkons. De zij- of zuidgevel in de Nieuwstraat is in vijf traveeën verdeeld. Aan deze kant bevindt zich de dienstingang.

De rijk in baksteen uitgewerkte lisenen en muuropeningen geven de gevels een bijzonder accent. Op de hoek geven de van siermetselwerk voorziene lisenen met uitkragende kop, het balkon en de over twee en drie lagen doorlopende tweezijdige erkers een torenachtige expressie.

Het gebouw heeft inwendig een betonskelet dat gedeeltelijk doorloopt en zichtbaar is in de onderpui. De dragende buitengevel is van metselwerk. Het opgaande werk bestaat uit een onderpui bekleed met behakt en gepolijst Noors graniet, hierop muurwerk van gele machinale baksteen gemetseld in kruisverband afgewisseld door aanzetstenen van zandsteen. In verschillende lisenen randen van baksteen met roosmotieven. Vernieuwde winkelpui van bruin geanodiseerd aluminium. Op verdiepingen muuropeningen deels met betonlateien. Houten kozijnen en stalen roedenramen voorzien van glas-in-lood met geometrische motieven van blank kathedraalglas met rondom een gele rand.

Inwendig centraal een trappenhuis met kleine insteekverdieping.

Waardering

Het warenhuis is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarden: het is van belang als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling van Breda als winkelstad; het is van belang als bijzondere uitdrukking van de typologische ontwikkeling van het grootwinkelbedrijf in het interbellum. Het object heeft architectuurhistorische waarden: het is vanwege de rijke uitwerking der stijlvormen en de bijzondere vormgeving van de hoekoplossing van belang voor de geschiedenis van de architectuur; het is van belang als voorbeeld van het oeuvre van architect F.M.J. Caron; het is van belang wegens het bijzondere materiaalgebruik. Ensemblewaarden: het object heeft bijzondere betekenis wegens de situering op een straathoek in het centrum, en is door de hoekoplossing en de daarmee verband houdende zichtlijnen verbonden met de ontwikkeling van de stad. Zeldzaamheid: het object is van belang als zeldzaam voorbeeld van een rijk gedetailleerd warenhuis.