Inleiding

VILLA Zonnehof, thans 'Carmel's White House' genaamd, is een forse vrijstaande villa in Um 1800-stijl, op een ruim terrein gesitueerd aan de westelijke zijde van de Burgemeester Kerstenlaan, tegenover het Mastbos. Architect van het in 1900-'01 gebouwde pand is J. London. Gedurende de jaren zijn aan het pand een aantal wijzigingen aangebracht, die het oorspronkelijk karakter echter niet bijzonder hebben aangetast. Omstreeks 1925 is aan de achterzijde een drielaagse, lange uitbouw onder plat dak gerealiseerd. Deze uitbouw valt buiten de bescherming.

Omschrijving

Het blokvormige, tweelaagse pand heeft een globaal vierkante plattegrond en wordt gedekt door een gebogen en geknikt schilddak, voorzien van lei in Maasdekking.

De gevels zijn opgetrokken in baksteen, alle gepleisterd en voorzien van pilasters in de kolossale orde. Deze pilasters met enigszins gestileerde Ionische kapitelen zijn niet alleen op de hoeken van de gevels geplaatst, maar omsluiten ook de vensterassen waartegen de erkers en het portaal staan. Het middelste deel van de gevels ligt enigszins terug in de rooilijn. De gevels hebben een hoge plint en worden afgesloten door een op de hoeken uitspringend gepleisterd fries, waarboven het forse overstek van het dak.

De straatgevel aan de zijde van de Burgemeester Kerstenlaan telt, zoals de andere, drie vensterassen. Tegen deze gevel zijn in de buitenste assen twee in plattegrond meer dan halfronde erkers geplaatst, met bovenliggend balkon, voorzien van openslaande deuren met kleine roedenverdeling, een gesloten balustrade met kunststenen lijst en laag smeedijzeren hekje.

De drie vijftienruits schuifvensters in elke erker worden gescheiden door een Ionische pilaster. Tussen de erkers zijn zowel op de begane grond als op de etage twee samengestelde negenruits openslaande vensters geplaatst, waartussen in natuursteen een guirlande in hoog-reliëf is aangebracht, waaronder de op de gevel geschilderde tekst: "Carmel's White House".

In de noordelijke gevel is de ingangspartij aangebracht. Ook deze gevel heeft een streng symmetrische opzet met drie vensterassen, waarvan de middelste iets terugligt in de rooilijn en voorzien is van een in plattegrond rechthoekig, eenlaags portaal met bovenliggend balkon, uitgevoerd zoals die in de oostelijke straatgevel. Het portaal, dat eveneens is voorzien van Ionische pilasters, is geplaatst op een via een brede natuurstenen trap bereikbaar bordes. Onder het gegolfde kalf is een vleugelpaneeldeur met zijlichten geplaatst, terwijl het halfronde bovenlicht een indeling met kleine roedenverdeling heeft. In de zijgevels van het portaal elk een klein ovaal licht. Ook de openslaande balkondeuren worden door dergelijke lichten geflankeerd. In de buitenste vensterassen van de noordelijke gevel zijn zowel op de begane grond als de etage kruisvensters met openslaande ramen met kleine roedenverdeling geplaatst. Tegen het oostelijke en noordelijke dakschild staan respectievelijk één en drie houten dakkapellen, elk geplaatst in de as van een vensteras en voorzien van openslaande vensters met kleine roedenverdeling. De kapel aan de oostelijke zijde, alsmede de centraal geplaatste kapel in de noordelijke gevel hebben een segmentvormig pediment.

Het tochtportaal heeft ook aan de zijde van de hal paneeldeuren met kleine roedenverdeling.

In de achtergevel zijn, naast enkele samengestelde vensters en een forse, uit de rooilijn springende schoorsteen, de hoge en smalle vensters (tweemaal vijf stuks) van het trapportaal zichtbaar.

In de formele tuin enkele belangrijke solitaire bomen. De bordestrap wordt geflankeerd door oude rododendrons. Aan de westelijke zijde staat een klein houten tuinhuisje met elementen van de Chaletstijl. De oprijlaan aan de zijde van de Burgemeester Kerstenlaan wordt geflankeerd door twee eenvoudige bakstenen pijlers.

Waardering

De villa met tuin en tuinhuis is van algemeen belang. Het object heeft cultuurhistorische waarden: het is van belang als uitdrukking van de s ociaal-economische ontwikkeling, namelijk de bouw van villa's in het groen in de nabijheid van de stad. Het object heeft architectuurhistorische waarden: het is van belang voor de geschiedenis van de architectuur als vroeg voorbeeld van de Um 1800-stijl; het is van belang wegens het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek en als goed voorbeeld van het werk van de architect J. London, die zich nadrukkelijk liet inspireren door neoclassisistische voorbeelden. Het object heeft ensemblewaarden: het heeft bijzondere betekenis wegens de situering, verbonden met de uitbreiding van Breda kort na 1900. Gaafheid/herkenbaarheid: het object is van belang wegens de architectonische gaafheid van het exterieur.