Slotlaan 1, Oud Zuilen

Omschrijving

BOERDERIJ MET TOEGANGSHEK behorende tot de buitenplaats Slot Zuylen. Blijkens de gedenksteen in de linkerzijgevel van het voorhuis uit 1862 daterende dwarshuis-boerderij, deel uitmakend van het landgoed rondom slot Zuylen en daarom genaamd Slotboerderij, gesitueerd op een door sloten omgeven terrein met bijbehorend eenvoudig ijzeren toegangshek. De slotboerderij is op T-vormige plattegrond, met een uitgebouwd portaal voor de entree aan de zuidoostzijde, een kleine uitbouw voor een zij-ingang van het voorhuis en voor een zij-ingang in het stalgedeelte aan de noordwestzijde, opgetrokken in baksteen onder samenstel van met donkergrijze pannen gedekte wolfsdaken, met onderkelderde opkamer in de westhoek. Alle onder het wolfsdak afgeknotte topgevels hebben vlechtingen en staafankers, bij het voorhuis voorts nog schouderstukjes, behalve de rechterzijgevel aan de noordwestzijde, en gootlijsten op gesneden klossen. Het voorhuis heeft rondom een grijze gecementeerde plint en vrijwel alle vensters zijn van strekken en luiken voorzien, met boven of onder in de luiken een rechthoekige uitsparing, in oorsprong alle gevuld met eenvoudig sierrooster; de vensters met zes- of drieruits onderverdeling hebben een bovenlicht met keperboogvormige motieven. De entree bestaat uit een stel dubbele paneeldeuren met omlijst rondboogvormig bovenlicht, voorzien van een ruitvormige onderverdeling; de rechterzijgevel van het voorhuis (ZO) bevat verder beneden een tweetal gekoppelde drieruitsvensters, waaronder in het midden de gedenksteen met jaartal 1862, en in de top een vierruitsvenster; de noordwestgevel van dit voorhuisgedeelte bevat verder nog een zijdeur met van keperboogvormen voorzien tweeledig bovenlicht met strek. De zes vensterassen tellende voorgevel (ZW) heeft links de licht risalerende, onderkelderde opkamer met twee omlijste keldervensters, twee vierruitsvensters in de opkamer en een vierruitsvenster in de top; de rechterpartij heeft een licht risalerende derde travee en in oorsprong vier zesruits schuifvensters (waarvan de tweede inmiddels tot een deur is verlengd) en een vijftal tondi, verbonden door een kordonlijst; onder de gootlijst een muizetandfries. De linkerzijgevel van het voorhuis (NW) heeft twee keldervensters met diefijzers, een vierruitsvenster in de opkamer, met keperboogvormig gedecoreerde bovenlichten, een twintigruits schuifvenster en een zijdeur met rond, vierdelig bovenlicht; voorts een platte uitbouw met vierkant venster, waarop de zij-ingang van het stalgedeelte aansluit. Het vier traveeën diepe, negen vensterassen tellende stalgedeelte heeft lage zijmuren -waarin moderne, betonnen stalvensters- met een getoogde zij-ingang aan de noordwestzijde en een gedeelde zijdeur met ruitvormig deurlicht aan de zuidoostzijde. De achtergevel van de stal (NO) heeft in het midden een dubbel stel inrijdeuren met hooiluik erboven, aan de uiteinden elk een rechte mestdeur en voorts twee getoogde vierruits stalvensters met strek en links een dichtgemetseld uilegat. INWENDIG wordt de kelder overwelfd door een samenstel van troggewelven en stalen balken. De draagconstructie van het stalgedeelte bestaat uit een drietal ankerbalk gebinten, voorzien van telmerken, waarbij het derde gebint in het midden voorts nog de inscriptie heeft met het jaartal 1801 en de initialen 'RVT'.

Waardering

BOERDERIJ MET TOEGANGSHEK is van algemeen belang:

- als karakteristiek voorbeeld van een 19de-eeuwse dwarshuisboerderij;

- vanwege de opmerkelijke detaillering en gebint-constructie;

- vanwege de architectuur- en cultuurhistorische waarde;

- vanwege de ensemblewaarde;

- vanwege de functioneel-ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
519624
Complexnaam
Slot Zuylen
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Omschrijving van het complex

In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG (2), BRUG (3), KADEMUUR VOORPLEIN (4), POORTGEBOUW (5), HOEKTOREN (6), KOETSHUIS (7), TUINMANSWONING (8), SPEELHUISJE (9), MOESTUINENSEMBLE MET TUINMUUR EN KOUDE BAKKEN (10) en HOUTOPSLAGSCHUUR (11), SLOTBOERDERIJ MET TOEGANGSHEK (12), WAGENSCHUUR (13), SLANGENMUUR (14), TOEGANGSHEK (15), DUIKER (16). Naast het gehucht Oud-Zuilen op de oostelijke oever van de Vecht ligt de buitenplaats Slot Zuylen, waarvan het middeleeuwse huis tot in de vijftiende eeuw in het bezit was van het gelijknamige geslacht Van Zuylen. Na verwoesting in 1422 werd het pand een eeuw later in oude vorm herbouwd (1520-1522) door Willem van Rennenberg, die gehuwd was met Cornelia van Zuylen. Het kasteel bestond uit een rechthoekig gebouw met torens op de hoeken (met geringe defensieve waarde) en versierd met een trapgevel en kantelen. In 1536 kreeg het kasteel de status van ridderhofstad. Het kaartboek Slot Zuylen uit ca.1640 en de kaart van C. van Suchtelen uit 1742 tonen een geometrische structuur met grachten- en lanenpatroon, zoals deze thans nog aanwezig is. Op de kaarten is te zien dat de eenvoudige zeventiende-eeuwse invulling van de aanleg (boomgaarden) in de achttiende eeuw een formeel karakter kreeg met siertuinen en boomgaarden. In deze tijd werd ook een slangenmuur gebouwd. Van 1665 tot 1951 was het goed in handen van het geslacht Van Tuyll van Serooskerken. In 1751 moderniseerde Jacob Marot, zoon van Daniël Marot, het in- en exterieur van het kasteel. Hierbij werd de ingangspartij van de noordoostgevel naar de zuidoostgevel verplaatst, waarvoor de brug aan de zijde van de voorburcht werd afgebroken en de weermuren langs de zuidoostkant werden gesloopt. Door het dempen van een deel van de gracht, werd het mogelijk om de oorspronkelijke binnenplaats van het kasteel tot een voorplein te transformeren; daarnaast werd door de verplaatsing van de hoofdingang naar de zuidoostzijde een directe relatie tussen het huis en de tuinaanleg gecreëerd middels een zichtas gericht op de Domtoren. Omstreeks 1840 maakte tuinarchitect J.D. Zocher een ontwerp voor de aanleg met een vergraven omgrachting, slingerpaden en boomgroepen. Dit ontwerp is niet geheel uitgevoerd; uit een bestek in het archief bleek dat Zocher in deze tijd ook werkzaam is geweest aan het huis.

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven. De grens aan de westzijde loopt langs de Vecht, de buitengracht en vervolgens om het weiland aan de noordwestzijde van het Slot. De oostgrens wordt bepaald door de Tweede Polderweg, de Slotlaan en vervolgens rondom het weiland aan de zuidoostzijde van het slot.

Waardering

De HISTORISCHE BUITENPLAATS Slot Zuylen is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorisch belang:

- vanwege de ouderdom;

- als representatief voorbeeld van een ridderhofstad;

- vanwege het werk aan in- en exterieur van architect Jacob Marot;

- vanwege de visuele samenhang tussen de complexonderdelen;

- vanwege het complex van de bouwkundige onderdelen en de tuin- en parkaanleg.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Boerderijen, molens en bedrijven Boerderij (M) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Slotlaan 1 3611 AR Oud Zuilen Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Kastelen, landhuizen en parken Bijgebouwen kastelen enz.
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
D 186 Maarssen
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1862 1862 vervaardiging
Naar boven