Pelikaanstraat 25, Leeuwarden

DUBBELE VILLA Pelikaanstraat 25-27 deel uitmakend van het COMPLEX Pelikaanstraat 17 en 23, 25 en 27, 29 en 31, in 1930 in Interbellum Architectuur ontworpen door D. Kalma en G. Witteveen in de Pelikaanstraat die in die periode volgebouwd is met vooral herenhuizen in rijen en koppels en enkele losstaande villa's. Bij het middelste koppel, de nrs. 25 en 27, is de erkerpartij over meer dan twee lagen uitgebouwd tot een enigszins gebogen geveltop met een afgewolfde kap. De andere woningparen hebben geen uitgebouwde geveltoppen. In de deftige straat vormt het complex van deze rijzige en van hoge rieten kappen voorziene dubbele villa's het hoogtepunt.

Omschrijving

EXTERIEUR: De dubbele villa is op nagenoeg rechthoekige plattegrond gebouwd met inspringingen op de hoeken en erkeruitbouwen in het midden van de voorzijde; uitbouwen van één laag voor bijkeukens en kolenhokken aan de achterzijde. Twee bouwlagen hoog met hoge rietgedekte kappen. Alle gevels gemetseld van gemêleerd oranjerode baksteen in drielingformaat, verwerkt in een klezoor-achtig verband met verdiepte lintvoegen. Bij de woningen nrs. 25 en 27 zijn de gekoppelde erkers voor de verdieping en zolder tot gevelpartij uitgebouwd. De erker is voorzien van een gemetseld hoekpenant met uitgemetselde lagen, een breed venster aan de voor- en een smal, staand venster aan de zijkant. De zij- of hoekkamer is achter een terras met muurtje aan de voorzijde voorzien van openslaande deuren. Bij nr. 25 zijn terras en muurtje verdwenen; van de openslaande deuren is alleen het kozijn origineel (de deuren zijn vervangen door vensters). De verdieping van de middenpartij is voorzien van drie gekoppelde, staande vensters die in het midden met die van de naastligger zijn verbonden met een stevig ornament van verticaal lijstwerk. Onder de afwolving is de zolder geopend met een dubbel venster, die met het vensterpaar van de naastligger verbonden is door middel van een expressieve console onder de afwolving. Op verdieping van de terugspringende hoekpartij zitten hoekkozijnen met aan voor- en zijkant staande vensters. In het midden van de zijgevel is de ingangspartij onder een betonnen luifel geplaatst. De originele deuren zijn voorzien van lijstwerk en deurlichten in geometrische vormen. Boven de ingangspartij een tweedelig venster ter verlichting van het trappenhuis. In de zijgevel aan de voorkant een zijvenster van de zijkamer en aan de achterzijde een drieledig keukenvenster. De achtergevel is op de begane grond in het midden iets uitgebouwd tot een met de naastligger gekoppelde erkerpartij met op de hoek een uitgebouwde bijkeuken (bij nr. 25 niet meer aanwezig). Daarboven een doorlopend plat dak met houten hek; boven de erker openslaande deuren met zijlichten, boven de bijkeuken een glaspaneeldeur met zijlicht. Op het achterschild van de rietkap is een in het midden gekoppelde dakkapel met twee tweelichtsvensters uitgebouwd. Naast de dakkapel is op het achterschild een hoge schoorsteen uitgemetseld. De voortuinen zijn van de openbare weg afgegrensd door gemetselde muurtjes met penanten, waartussen niet alle zwaaihekken meer aanwezig zijn.

INTERIEUR: De oorspronkelijke indeling van de woningen is deels gemoderniseerd. De suitepui tussen de woonvertrekken is verwijderd. Tevens is de keuken vergroot met de gehele of gedeeltelijke ruimte van de bijkeuken. De tuinpui van nr. 25 is vervangen en vergroot. De in een afgeronde omlijsting geplaatste paneeldeuren zijn oorspronkelijk. De vestibule met glasdeur met roeden, betegelde lambrisering (nr. 27) en hal met trappenhuis met de voor Kalma en Witteveen kenmerkende houten balustraden met uitgespaard golfmotief zijn oorspronkelijk. De indeling van de verdiepingen is goeddeels oorspronkelijk met balkenplafonds, paneeldeuren, kastenwanden en onder de kap kamers, afgetimmerd met wanden van houten schroten.

WAARDERING

De dubbele villa is van algemeen architectuurhistorisch, architectonisch en stedenbouwkundig belang

- als kenmerkend voorbeeld van een dubbele villa van het architectenkoppel Kalma en Witteveen;

- vanwege de uitwendig nagenoeg gave, representatieve en volumineuze levendigheid in Interbellum Architectuur en de inwendige, hier en daar gemoderniseerde heldere geleding en eenvoudige inrichting;

- vanwege de volumewerking van dit element van het complex van de drie rijzige, van hoge rieten kappen voorziene en symmetrisch geordende dubbele villa's die vooral door hun levendige ruimtelijke geleding in de deftige straat het hoogtepunt vormen.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
519892
Complexnaam
Pelikaanstraat
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

COMPLEX VAN DRIE DUBBELE VILLA'S, Pelikaanstraat 17 en 23, 25 en 27, 29 en 31, aaneensluitend (nrs. 19 en 21 bestaan niet) in 1930 in Interbellum Architectuur ontworpen door D. Kalma en G. Witteveen in de Pelikaanstraat, die in die periode volgebouwd is met vooral herenhuizen in rijen en koppels en enkele losstaande villa's. In de deftige straat vormen deze rijzige en van hoge rieten kappen voorziene dubbele villa's het hoogtepunt.

Omschrijving

EXTERIEUR: De drie dubbele villa's zijn op nagenoeg rechthoekige plattegronden gebouwd met inspringingen op de hoeken en erkeruitbouwen in het midden van de voorzijde; uitbouwen van één laag voor bijkeukens en kolenhokken aan de achterzijde. Twee bouwlagen hoog met hoge rietgedekte kappen. Bij het middelste koppel, de nrs. 25 en 27, is de erkerpartij over meer dan twee lagen uitgebouwd tot een enigszins gebogen geveltop met een afgewolfde kap. De andere woningparen hebben geen uitgebouwde geveltoppen. Alle gevels gemetseld van gemêleerd oranjerode baksteen in drielingformaat, verwerkt in een klezoor-achtig verband met verdiepte lintvoegen.

INTERIEUR: De oorspronkelijke indeling van de meeste woningen is gemoderniseerd; nummer 17 is qua indeling het oorspronkelijkst. In de meeste gevallen is de suitepui tussen de woonvertrekken verwijderd; bij nummer 29 hersteld. Tevens is in de meeste gevallen de keuken vergroot met de gehele of gedeeltelijke ruimte van de bijkeuken. Bij een aantal woningen is de tuinpui vervangen en soms vergroot. De deuren in afgeronde omlijsting geplaatste paneeldeuren zijn in de meeste woningen oorspronkelijk. Bij de meeste woningen is de vestibule met glasdeur met roeden, betegelde lambisering en hal met trappenhuis met de voor Kalma en Witteveen kenmerkende houten balustraden met uitgespaard golfmotief oorspronkelijk. De indeling van de verdiepingen is in de meeste woningen oorspronkelijk met balkenplafonds, paneeldeuren, kastenwanden en onder de kap kamers, afgetimmerd met wanden van houten schroten.

WAARDERING

De drie dubbele villa's zijn van algemeen architectuurhistorisch, architectonisch en stedenbouwkundig belang

- als kenmerkende voorbeelden van villa's van het architectenkoppel Kalma en Witteveen;

- vanwege de uitwendig nagenoeg gave, representatieve en volumineuze levendigheid en de inwendige, hier en daar gemoderniseerde heldere geleding en eenvoudige inrichting in Interbellum Architectuur;

- vanwege de volumewerking van de drie rijzige, van hoge rieten kappen voorziene en symmetrisch geordende dubbele villa's die vooral door hun levendige ruimtelijke geleding in de deftige straat het hoogtepunt vormen.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Woonhuis Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Pelikaanstraat 25 8916 AD Leeuwarden Vogelbuurt Ja
Pelikaanstraat 27 8916 AD Leeuwarden Vogelbuurt
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Woningen en woningbouwcomplexen Woonhuis(K) dubbele villa Villa
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
D 2898 Leeuwarden
D 2897 Leeuwarden
Bouwperioden
Start Eind Notitie Beschrijving
1930 1930 vervaardiging
Ambachten
Name Beroep Notitie
Kalma ; Stad Leeuwarden architect / bouwkundige / constructeur
Witteveen, onbekend ; Stad Leeuwarden architect / bouwkundige / constructeur
Naar boven