Inleiding.

Het POSTKANTOOR MET DIENSTWONING uit 1901/1902 in Chaletstijl met traditionalistische elementen is gelegen in het centrum van Sint-Oedenrode, nabij de Markt. Het is tot 1990 in gebruik geweest als postkantoor.

Omschrijving.

Het tweelaags bouwwerk onder schilddak is op overwegend rechthoekig grondplan gebouwd, met uitbouwen aan de linkerzijde en de achterzijde. Het is opgetrokken uit machinale baksteen met natuurstenen ornamenten, en heeft op de verdieping gepleisterde, wit geschilderde gevels, terwijl de bovenbouw en topgevel met hout zijn bekleed. Het schilddak met breed overstek is belegd met leien in Maasdekking. De topgevel en het schildak aan de achterzijde liggen gespiegeld ten opzichte van die aan de voorzijde. Het gebouw kent een lage, iets vooruitspringende gemetselde plint. Het risaliet aan de straatzijde telt op de benedenverdieping drie gelijke getoogde vensters met natuurstenen aanzet- en sluitstenen en geprofileerde bakstenen dagkanten. De onderdorpels zijn van natuursteen. De enkele houten ramen hebben getoogde bovenlichten met roedenverdeling.

Boven deze vensters is een tegeltableau aangebracht met het opschrift "POST EN TELEGRAAF". In het rechter gevelvlak is een tweetal gelijke vensters geplaatst en geheel rechts een rechtgesloten houten paneeldeur onder getoogd bovenlicht, dat is voorzien van een houten raam met roedenverdeling. Deze deur geeft toegang tot het voormalige postkantoor. Op de verdieping zijn twee rechtgesloten vensters aangebracht met driedelig kozijn met schuiframen, onder bovenlicht met roedenverdeling.

De kasten voor de rolluiken zijn in later tijd aangebracht. In de topgevel is een driedelig venster aangebracht, waarvan het middengedeelte een verhoogd bovenlicht heeft, voorzien van een houten raam met roedenverdeling. Het schilddak kent aan deze zijde een dakkapel onder breed overstek.

In de rechter zijgevel is een rechtgesloten houten paneeldeur aangebracht, met licht geprofileerde natuurstenen bovendorpel, onder driedelig rechtgesloten bovenlicht. Het laatste is voorzien van glas-in-lood ramen. De deur geeft toegang tot de dienstwoning. In de linker zijgevel is op de begane grond een zelfde raam aangebracht als in de voorgevel. Hieronder is in later tijd een dubbele brievenbus in de gevel geplaatst. Tegen de linker zijgevel, en één travee dieper dan de rooilijn, is een eenlaags garage aangebouwd, onder lessenaarsdak. De halve topgevel is met hout bekleed. De dubbele rechtgesloten houten paneeldeuren liggen onder een licht geprofileerde natuurstenen bovendorpel, met daarboven een driedelig rechtgesloten bovenlicht, gevuld met houten roedenramen.

De aanbouw aan de achterzijde, op L-vormig grondplan, is twee bouwlagen hoog en ligt onder plat dak. Hij is geheel gepleisterd en wit geschilderd. De raamverdeling en -indeling wijkt af van die in de hoofdbouwmassa. De serre die tegen de achtergevel was aangebouwd, is geamoveerd. In de oksel van beide bouwmassa's bevindt zich een eenlaags aanbouw onder plat dak met balkon.

De indeling van het interieur is in hoofdlijnen intact gebleven. De postkantoorruimte op de begane grond bevat evenwel geen verwijzingen meer naar de oorspronkelijke functie, met uitzondering van de kluisruimte, waarvan de kluisdeur is verwijderd. De achterkamer op de begane grond is voorzien van een rijk geornamenteerd, gestuct plafond, evenals de twee ruimten aan de voorzijde op de eerste verdieping. Het pand is gedeeltelijk onderkelderd en voorzien van een kolenhok. Het ruime trappenhuis met houten trap en balustrade loopt door tot de zolderverdieping. Op de eerste verdieping wordt het trappenhuis van de ruime overloop gescheiden door rond- en segmentbogen. In het trappenhuis is een glas-in-lood raam aangebracht. De indeling op de eerste verdieping (die dienst deed als woning van de directeur) is nog oorspronkelijk. In de ruimten aan de voorzijde bevinden zich nog de oorspronkelijke schouwen.

Waardering.

Het postkantoor met dienstwoning is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als uiting van de modernisering en uitbreiding van het postwezen rond de eeuwwisseling. Het heeft architectuurhistorische waarde als voorbeeld van Chaletstijl met Traditionalistische elementen in een dorpse omgeving. Het heeft bouwhistorische waarde vanwege de gebruikte materialen en de en de detaillering in de uitvoering. Het is betrekkelijk gaaf behouden en is zeldzaam als voorbeeld van postkantoor met dienstwoning in Chaletstijl met Traditionalistische elementen.