Inleiding

LANDHUIS met aangebouwde DIENSTWONING, genaamd "Schoonoord" en onderdeel van de gelijknamige buitenplaats, gebouwd in 1930 in Engelse landhuisstijl naar het ontwerp van J. van Erven Dorens. Het landhuis is gesitueerd aan de oostzijde van het Zuidereinde, op enige afstand van de weg. Het pand is bereikbaar via de noordelijk gelegen beukenlaan. Het pand staat te midden van de "huisplaats", een open ruimte met nutstuinen, gazon en borders. Voor het pand staan linden, terwijl restanten van een parkbos zich ten westen en ten zuiden daarvan bevinden.

Omschrijving

Landhuis met aan de zuidwestzijde aangebouwde dienstwoning, opgetrokken in twee bouwlagen en een hoge kapverdieping op een onregelmatige rechthoekige plattegrond. Aan de noordzijde een rechthoekige aanbouw (keuken, garage) van één bouwlaag onder kap en in de zuidwesthoek een rechthoekige aanbouw (dienstwoning) ter hoogte van een bouwlaag en een kapverdieping. De noklijn van de forse gedrapeerde rieten kap ligt boven het hoofdvolume en de noordelijke aanbouw evenwijdig aan de weg met steekkappen aan de west- en oostzijde. Boven de dienstwoning aan de zuidwestzijde ligt de noklijn haaks op de weg. Het geheel is opgetrokken in rode handvormsteen op een rustica plint met in de topgevels siermetselwerk gevat in vakwerk. De gevels zijn verder voorzien van natuurstenen onderdelen, zoals onder meer de zuilen van de garagegalerij. De vensters op de begane grond hebben luiken. De reeksen met kleine vensters hebben vier-ruitsramen. De voorgevel (W) bevat in het hoofdvolume in het midden de ingangspartij met deur en vensters tussen vakwerkstijlen in een risalerende aanbouw onder steekkap. Een klein venster is geplaatst in de topgevel boven een decoratief bewerkte latei. Op de begane grond aan weerszijden van de ingangspartij twee paar openslaande ramen, op de verdieping onder de risalerende latei op consoles van de topgevel drie gekoppelde vensters. De topgevel bevat in het midden een traplicht, bestaande uit negen vierkante vensters, de buitenste onderaan met luiken. In de nok een enkel venster. Aan de linkerzijde de gedeeltelijk dichtgezette voormalige garagegalerij, bestaande uit zes bogen op natuurstenen aanzetstenen en zuilen. Dakkapel met vier kleine vensters in het dakvlak. Op de overgang van het hoofdvolume en de aanbouw rijst de grote tapstoelopende schoorsteen met sierbanden en natuurstenen blokken omhoog. De noordgevel van het hoofdvolume bevat op de begane grond en de verdieping drie gekoppelde vensters, op de begane grond zonder roedenverdeling. In het dakvlak een dakkapel en ter hoogte van de kapverdieping een ateliervenster. De zuidgevel van het hoofdvolume bevat later vergrote gevelopeningen, op de verdieping uitkomend op een balkon met houten spijlenbalustrade. In dakvlak dakkapel van vier kleine vensters. De symmetrische achtergevel (O) bevat in het midden een sterk risalerende topgevel met overkragende tweede en derde laag boven latei op consoles. Op de begane grond een venster, bestaande uit een breed onderraam met zijramen onder vijf bovenlichten. Op de verdieping breed raam met zijramen, in de nok drie vierkante vensters. De risaliet is lager uitgevoerd dan die aan de westzijde. Op de nok een schoorsteen. Openslaande deuren in de zuidzijde van de risaliet, op de verdieping een venster. Links van de risaliet bevindt zich op de begane grond een venster, bestaand uit breed raam met zijramen "Het oorspronkelijke raam rechts van de risaliet is vervangen door twee openslaande deuren met zijramen". Op de verdieping een reeks van vijf vensters boven bloembak op consoles, in dakvlak dakkapel met vier kleine vensters. In terugliggende gevelvlak rechts vensters, evenals in de oostgevel van de voormalige garage.

In het interieur is de kenmerkende Engelse "hall" met monumentaal trappenhuis, omgeven door een geprofileerde spijlenbalustrade, en vide aanwezig. In de hal bevindt zich een grote natuurstenen schouw met gebeeldhouwde paarden, in de kleine zitkamer een schouw van groen marmer. De bakstenen schouw met de natuurstenen adelaars in de grote zitkamer werd in 1946 geplaatst. De DIENSTWONING bevat in de westgevel op de begane grond en zolderverdieping drie gekoppelde vensters met een bovenlicht boven de middelste in de geveltop. De noordgevel bevat links een opgetrokken gevelvlak met twee smalle vensters op de begane grond en een reeks van drie paar gekoppelde kleine vensters onder de dakrand. De zuidgevel een boogvormige horizontaal deelbare deur, gevat in rondboog van de rondom doorgezette rustica plint. Links en rechts hiervan twee paar openslaande ramen. Boven de deur een forse schoorsteen met rechts aangekapte dakkapel met drie kleine vensters. Een tweede deur bevindt zich geheel rechts in een platte kleine aanbouw, waarop de muur aansluit die ter afsluiting van het gazon is verbonden met de oostgevel van de schuur.

Waardering

Het landhuis met aangebouwde dienstwoning "Schoonoord" uit 1930, behorende tot de gelijknamige historische buitenplaats, is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde als representatief en grotendeels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een landhuis in de Engelse landhuisstijl naar ontwerp van J. van Erven Dorens. Tevens heeft het landhuis situationele waarde als historisch-functioneel onderdeel van de buitenplaats "Schoonoord".