Complex Immanuelkerk, Tilburg
Inleiding
Op nr. 32 staat de voormalige, bij het evangelisatiegebouw behorende traditioneel vormgegeven DIENSTWONING. De eenlaagse woning onder zadeldak is evenals het links ervan gelegen kerkgebouw haaks op de rooilijn geplaatst.
Omschrijving
Geheel in baksteen opgetrokken eenlaagse woning onder zadeldak gedekt met kruispannen, met aan de achterzijde een eenlaagse uitbouw onder plat dak. De woning is aan voor- en zijgevel voorzien van een met geprofileerde baksteen afgezette plint.
Aan de voorzijde een tuitgevel onder rollaag met aan de voorzijde uitgemetselde schouders die overgaan in een klimmend fries. Het fries en de overige detaillering is gelijk aan die van het kerkgebouw. Op de top een uitgemetselde toppilaster met ronde top. In de symmetrische voorgevel drie vensterassen onder strek met rechts een overigens vernieuwde paneeldeur met ongedeeld bovenlicht. In de twee overige assen een T-venster met hardstenen dorpels. De vensters zijn voorzien van ingebouwde houten rolluiken. In de top een gedeeld openslaand venster onder strek met bakstenen afzaat. In de zijgevel, voorzien van een boeiboord, een T-venster zoals voor. In de achtergevel, met steekankers, is een openslaande deur vervangen door een venster. In de top een gedeeld aluminium venster onder getoogde strek. In de tegen deze achtergevel geplaatste eenlaagse aanbouw onder plat dak met overstek, een T-venster met aan weerszijden een opgeklampte deels beglaasde deur met bovenlicht. Links daarvan een opgeklampte, deels beglaasde deur en openslaand vierruits venster. Aan de achterzijde is deze aanbouw voorzien van een kleine, overigens niet beschermde uitbouw in kalkzandsteen. In het nagenoeg ongewijzigde, sobere interieur zijn nog aanwezig de oorspronkelijke paneeldeuren en de scheiding tussen voor- en achterkamer bestaande uit met panelen gesierde kasten waarin schuifdeuren.
Waardering
De dienstwoning is van algemeen belang als een bijzondere uitdrukking van een culturele en geestelijke ontwikkeling. Het gebouw is tevens van belang vanwege de architectonische gaafheid en de voor de denominatie typerende eenvoud. Het is van belang vanwege de gaafheid van in- en exterieur en tenslotte vanwege de ensemblewaarde, in dit geval door de relatie met het ernaast gelegen kerkgebouw.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Aan de westelijke zijde van de Gasstraat staat de uit 1909-1910 daterende, in een sobere neo-romaanse stijl opgetrokken NEDERLANDSE HERVORMDE IMMANUëLKERK (1) en de bijbehorende DIENSTWONING (2).
In 1909 werd in opdracht van het bestuur der Vereniging tot Evangelisatie binnen de Classis 's-Hertogenbosch begonnen met de bouw van een 'evangelisatiegebouw' met dienstwoning aan de Gasstraat te Tilburg. In een schrijven aan L.W. van Muilwijk (architect?) gedateerd oktober 1909 verleende de gemeente Tilburg toestemming tot de bouw. In 1931 werd een deel van het interieur gewijzigd door het aanbrengen van een balustrade met trap tegen de binnenzijde van de voorgevel. In 1938 werden plannen ingediend om de aangrenzende consistorie te vergroten. Kort daarop werden deze plannen tot tweemaal toe gewijzigd met als uiteindelijk resultaat een uitbreiding aan de achterzijde van de bestaande consistorie met inbegrip van een portaal aan de zijgevel van de consistorie.
De dienstwoning, met identieke decoratieve detaillering als de kerk, bleef sinds de bouw nagenoeg ongewijzigd.
Omschrijving
Het complex bestaat uit een dwars op de rooilijn opgetrokken, ten opzichte van de gevelwand teruggelegen eenlaags kerkgebouw onder zadeldak met achter het schip een consistorie onder plat dak. Rechts van deze kerk de eveneens dwars op de rooijlijn opgetrokken eenlaagse dienstwoning onder zadeldak met aan de achterzijde een eenlaags uitbouw onder plat dak.
Waardering
Het complex is van algemeen belang als bijzondere uitdrukking van een culturele en geestelijke ontwikkeling als nieuwe vestiging van een hervormd kerkgebouw met bijbehorende dienstwoning in een overwegend katholiek gebied. Het complex is tevens van belang vanwege de architectonische gaafheid van zowel in- als exterieur, die de voor de denominatie typerende eenvoud op karakteristieke wijze toont. Het complex is ook van belang vanwege de ensemblewaarden door de relatie van de kerk met de dienstwoning.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Dienstwoning(K4) | Woningen en woningbouwcomplexen | Dienstwoning(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Gasstraat | 30 | – | 5041 AM | Tilburg | – | – | Ja |
Gasstraat | 32 | – | 5041 AM | Tilburg | – | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | N | 17300 | – | Tilburg |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1909 | 1910 | – | vervaardiging |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Muilwijk van, L.W. ; Noord-Brabant | architect / bouwkundige / constructeur | – |