Inleiding

BEELD H. Hart van Jezus met sokkel, schansmuur en hekwerk uit 1921. Naar ontwerp van Aug. Hermans (Roermond, school van Dr. P.J.H. Cuypers). Het gietmodel is gemaakt door Jos. Geelen (Roermond). Het is gegoten en gesigneerd door de "Düsseldorfer Broncebildgiesserei" te Oberkassel (Duitsland). Het H. Hart Comité, in 1919 opgericht, was de opdrachtgever. De Tilburgse bevolking heeft het beeld gefinancierd. Ook werd door hen het voor het hart benodigde goud spontaan bijeengebracht. Het beeld is op 6 november 1921 geïntroniseerd door Mgr. Diepen bisschop van 's-Hertogenbosch. In de voet van het beeld is tevens op die dag een oorkonde geplaatst. Tot 1966 vormde het beeld het middelpunt van de jaarlijkse H. Harthulde. Het beeld staat voor het kerkplein van de Rooms Katholieke Neo-Gotische St. Jozefkerk uit 1872-99 (monumentnummer 35713) van architect H.J. van Tulder.

Omschrijving

Het bronzen beeld stelt Christus-Koning voor, die met beide handen de mensen uitnodigt tot hem te komen. Oorspronkelijk had het beeld een gouden hart. Na een niet geslaagde poging het hart in 1982 met grof geweld te ontvreemden, is het vervangen door een verguld koperen hart. Drie cirkelvormige treden, van muschelkalksteen, voeren naar een ronde sokkel, met de bovenste trede verbonden middels vier, in een kruis ten opzichte van elkaar geplaatste voluten. Op de basis van deze sokkel, uitgevoerd in hardheimersteen, rusten twaalf, in een cirkel aaneengeschakelde, halfvrijstaande zuilen de twaalf Geloofsartikelen verzinnebeeldend. Deze zuilen dragen een fries met het opschrift: "Regi Suo Cives". De fries wordt bekroond met een afgeplatte hemisfeer, waarop het eigenlijke beeld rust. Het beeld is van het kerkplein afgescheiden door middel van een stenen schansmuur van muschelkalksteen. Deze omvat drie zijden van een rechthoek en is open aan de straatzijde; aan de achterzijde bevindt zich een half-cirkelvormige uitbouw, de onderste trede van de sokkel omvattend. De borstwering is verdeeld in afwisselend vierkante en smallere rechthoekige metopen. Twaalf hiervan aan de voorzijde zijn versierd met een gebeeldhouwd medaillon, elk een symbool bevattend met betrekking tot het thema "liefde". De smallere metopen op de hoeken van de borstwering bevatten gebeeldhouwde pijnappels aan een ring hangend. De middelste metope aan de achterzijde van de halfcirkelvormige uitbouw van de schansmuur is voorzien van het wapen van de stad met het opschrift: "19(...)21"; "Tilburg". Op de binnenzijde van het half-cirkelvormige gedeelte van de schansmuur staat het opschrift: "Ik ben koning maar mijn rijk is niet van deze wereld". De twee uiterste hoeken van de schansmuur worden bekroond met een smeedijzeren lantaarn. Deze zijn vervaardigd door de Fa. Jos. Meijers & Zonen Kunstsmeden (Roermond). Het kerkplein is ter weerszijden van de schansmuur van de openbare straat afgesloten door een driedelig smeedijzeren hekwerk, aan beide zijden gesteld tussen vier stenen pilasters. Het middelste deel van beide hekwerken vormt de toegangspoort tot het kerkplein.

De hekwerken komen van de Kunstsmederij Dingemans (Amsterdam).

Waardering

Het object is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het katholicisme in het bijzonder de H. Hartdevotie in het interbellum. Het heeft kunsthistorisch belang als voorbeeld van het werk van de beeldhouwer J. Geelen. Het heeft ensemblewaarden als onderdeel van de reeds eerder beschermde H. Jozefkerk, die deel uitmaakt van een groter geheel, dat cultuurhistorisch, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig van nationaal belang is.