Inleiding.

Ten westen van de Provincialeweg Zuid, het verlengde van de vroegere Uppelsche of Verlaatsche Dijk ligt een voormalige LANGGEVELBOERDERIJ in Ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Vanaf ca. 1900 tot 1920 was het bedrijfspand van Rijtuigenfabriek Almkerk, die de gietijzeren ramen in de voorgevel van elders overgeplaatst zou hebben. Daarna kwam het in bezit van de familie die er nu nog een molenmakersbedrijf in gevestigd heeft. Aansluitend aan het bedrijfsgedeelte ligt naar achter geplaatst een buiten de bescherming vallende houten loods onder lessenaardak. Langs de achterzijde en de zijkant van het woonhuis sluit een strook tuin aan. Aan weerszijden van de weg liggen meer bedrijfsterreinen. Het object ligt aan de dijk en kent niveauverschil. In 1965 zijn in het woonhuis de zesruitsschuiframen vervangen door ramen zonder indeling en is aan de achterkant van het woonhuis de muur verhoogd, onder het platte dak een kozijn met samengestelde ramen geplaatst, zodat een woonkeuken gerealiseerd werd.

Omschrijving.

Het eenlaags pand op langgerekte plattegrond heeft een zadeldak met ongelijke dakvoet, belegd met zwarte oud-Hollandse pannen tussen topgevels met makelaar en windveren, geschulpt aan het bedrijfsgedeelte. Ter hoogte van het huis ligt op de nok van het dak een schoorsteen. Aan de dakvoet van de voorzijde ligt een bakgoot op beugels, aan de achterzijde een lijstgoot. Op het dak aan de achterzijde verder een aantal zolderlichten en een houten dakkapel uit 1950 met vleugels en fronton.

Het gedeeltelijk onderkelderde woonhuis is opgetrokken in kruisverband baksteen met geknipte voeg boven een cementen plint. De ingang ligt verdiept in de gevel aan de dijk. Aan weerszijden liggen eenruitsvensters onder strekken, met betonnen dorpels en opgeklampte luiken. Staafankers in de muren. In de zijgevel dito vensters waarboven in de topgevel een nieuw venster met openslaande ramen. Het woonhuis heeft de hoofdstructuur met middengang en de trap naar de zolderverdieping en naar het lagere achterdeel bewaard. Ter rechterzijde ligt de voorkamer met balkenplafond, ter linkerzijde de woonkamer met open keuken. Aan de dijkvoet ligt de vroegere keuken met deuren naar de lage kelder met balkenplafond en de bedrijfsruimte.

In de gepotdekselde bedrijfsruimte liggen zes hoge gietijzeren ramen, waarvan één met een zestienruits- en de overige met een twintigruits roedenverdeling onder rondafgesloten achtdelige lichten. In de zijgevel ligt de bedrijfsingang met dubbele en enkele deuren met vierruiters, erboven een luik en twee twaalfruitsvensters op de zolderverdieping. De achtermuur vertoont kruisverband baksteen uit verschillende perioden, waarin vier dubbele houten raampjes en opgeklampte deuren liggen. Het bedrijfsgedeelte is geheel intact en heeft de oorspronkelijke gestalte bewaard met een hooggelegen zolder waarop drie spanten.

Waardering.

Het object is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van de sociaal-economische ontwikkeling van de streek en vanwege de bijzondere typologie van de bedrijfsruimte. Het heeft architectuurhistorische waarde wegens de unieke detaillering van de bedrijfsruimte die verder van belang is voor de architectuurgeschiedenis van het vroege industriële gebruik van het pand. Het heeft ensemblewaarde als karakteristiek onderdeel van de lintbebouwing aan de dijk. Het woonhuis is in hoofdvorm gaaf, de bedrijfsruimte is uiterst gaaf bewaard gebleven en als zodanig zeldzaam.