Omschrijving

Het HOOFDGEBOUW van de historische buitenplaats Groot- en Klein Hoenlo, huis Groot Hoenlo, is gebouwd op een omgracht terrein, recht in de as van de lange oprijlaan. Het landhuis is vermoedelijk in oorsprong 18e-eeuws en ontstaan uit de vergroting van een oudere spieker. Het huis kreeg zijn huidige voorkomen en interieur in 1897 toen het ingrijpend werd verbouwd door vader en zoon Van Nieukerken in een historiserende stijl en werd voorzien van een nieuw voorhuis en voorgevel. Het huis ligt op een omgracht eiland, deels voorzien van keermuren en bereikbaar middels een toegangsbrug met bakstenen muren. Het pand is opgetrokken in baksteen en heeft twee verdiepingen en een souterrain. De voorgevel is asymmetrisch opgezet met links drie vensterassen en rechts twee vensterassen met schuifvensters voorzien van roeden. Centraal een drie verdiepingen tellende middenrisaliet met klokgevel, natuurstenen afdekking en voluten, centraal de hoofdentree met bordes. De middenrisaliet ligt in het verlengde van de oprijlaan. De entree bestaat uit een dubbele deur tussen pilasters waarboven een halfrond tympaan met schelpmotieven. De zij- en achtergevels zijn minder regelmatig ingedeeld en tonen diverse bouwmassa's met bouwsporen waaronder restanten van metselwerk van de oudere bebouwing. Tevens verschillende typen vensters. De achtergevel is links voorzien van een uitbouw in de vorm van een toren, bekend onderwerp in de ontwerpen van Van Nieukerken, rechts van een uitbouw met schuifvensters en een balkon (aangebracht tussen 1986 en 1989) en een trapgevel. Aan de rechterzijde van het pand bevindt zich een uitbouw van één bouwlaag met daarop een terras omgeven door balustrades. Oorspronkelijk was het pand met pannen gedekt, thans met leien (vanaf 1994). In de periode 1986 - 1989 werden enkele onderdelen van het exterieur gewijzigd. Het pand is thans in diverse appartementen opgedeeld, maar in het interieur zijn diverse bijzondere onderdelen bewaard gebleven. Zo zijn onder meer op de bel-etage een Lodewijk XV trapleuning, Lodewijk XVI stucplafond, stucwerken met voorstellingen van het landelijke leven en een geschilderd behang van Dalus uit 1729 opgenomen, evenals vijf marmeren schouwen (Lodewijk XIV, Lodewijk XV, Lodewijk XVI (2x) en Empire), een eikenhouten schouw met zandstenen kolommen en een tegelplateau en een grisaille boven een sierkast. Tevens bevinden zich in het huis een Lodewijk XV middenplafondstuk, een 19e eeuws stucplafond en een neo-Lodewijk XVI plafond. In het huis ook eikenhouten lambrizeringen, deuren, omlijstingen en binnenluiken. De bel-etage is nog in authentieke staat, in de loop der tijd is in het souterrain en op de verdiepingen een en ander gewijzigd.

Waardering

Het HOOFDGEBOUW (huis Groot Hoenlo) behorende tot de historische buitenplaats Groot- en Klein Hoenlo is van algemeen belang vanwege: -de ouderdom; -de historiserende stijl; -de mate van gaafheid van in- en exterieur; -de plaats die het huis inneemt binnen het oeuvre van vader en zoon Van Nieukerken; -de kenmerkende ligging binnen de historische tuin- en parkaanleg; -de functioneel- en visueel ruimtelijke relatie met de andere onderdelen van de buitenplaats.