Complex Markt, Oudenbosch
Inleiding.
De Aloysiusbouw van het INTERNAAT Saint Louis werd in eerste aanleg gebouwd in 1850 en 1867 als een langgerekte Neo-Classicistische vleugel met begane grond met klassen en refter, mezzaninoverdieping met slaapzalen, een zolder met slaapzalen en een Neo-Barokke toren. Na 1905 is het gebouw inwendig gewijzigd waarbij de kroonlijst, kapitelen en mezzanino plaats maakten voor een tweede ramenreeks. Het gebouw is rond 1960 opnieuw inwendig verbouwd en is in 1999-2000 verbouwd tot appartementen. De vleugel sluit door middel van een trappenhuis op het voorgebouw aan en is na 1905 door middel van een uit drie bogen bestaande doorgang en onderdoorgang verbonden met de Neo-Barokke kapel.
Omschrijving.
Langgerekt, deels onderkelderd, tweelaags internaatsgebouw, opgetrokken uit handvorm baksteen met gepleisterde voorgevel van 29 traveeën. Zadeldak met pannen, onderbroken door de neo-barokke Aloysiustoren. De langgerekte gevel aan de zijde van de cour is geheel gepleisterd en gewit. Aansluitend aan het voorgebouw (onderdeel I) treffen we een gedeelte van vijf vakken en een gedeelte van vier vakken met een aansluitende ingangstravee. Deze delen worden door lisenen van elkaar gescheiden en hebben op begane grond en verdieping respectievelijk acht- en zesruits ramen, getoogd met stucomlijsting en kuif. De raamindeling is vernieuwd. Geprofileerde gootlijst. De voormalige ingangstravee heeft een rondboogingang met gedeeld bovenlicht.
Hierop sluit een gedeelte aan van 20 vakken, waarvan de zevende travee wordt bekroond door de toren. Deze gevel bezit uit de situatie van voor 1905 nog de plint, cordonlijst, basementen en pilasters en wordt afgesloten door een gootlijst. De ramen zijn identiek aan de ramen in de overige geveldelen, en eveneens vernieuwd. De korte zijgevel bij de kapel heeft een topgevel met vlechtingen, op de eerste etage enkele zesruits ramen. Een breed negendelig raam op zolder is gedicht. Bij deze gevel sluit het gebouw via een ca. 1960 in de oude vorm vernieuwde bakstenen gang met onderdoorgang en galerij met drie boogstellingen aan op de kapel. De lange achtergevel heeft schoon metselwerk en acht- en zesruits ramen. De oudste fase is hier een gedeelte van 13 vakken links en rechts van de toren, met aansluitend een noordelijk deel van 11 vakken en een zuidelijk deel van 7 vakken. De Aloysiustoren bevatte het trappenhuis, draagt boven de ingang de tekst 'Exemplum dedi vobis' en bestaat uit een dwarsgeplaatste onderbouw ter breedte van een travee die het zadeldak doorsnijdt en aan de courzijde composiete hoekpilasters heeft. Een breed rondboograam met roedenverdeling en een waaiervormige verdeling in het halfronde bovenlicht doorbreekt de gevel. De achterzijde van deze onderbouw is ongeleed en heeft eveneens een hoog rondboograam. Het geheel wordt afgesloten met een kroonlijst en balustrade, waarop in het midden een vierkante toren met hoekpilasters met corintische kapitelen en een kroonlijst. Deze wordt afgesloten door een vierzijdig koepeldak met oeil-de-boeufs waarop een vier- en achtkante opbouw, die het standbeeld van Aloysius draagt. In de zijden van de toren T-ramen met omlijsting en afwisselend halfronde en driezijdige frontons. Inwendig zijn de houten balklagen, waarvan die op de verdieping door middel van een middenstijl verbonden waren met de zolderbalklaag, en de kapconstructie met standvinken bij de verbouwing vervangen door betonconstructies en een nieuwe bekapping. De ruimtelijke indeling herinnert sinds de wijzigingen van 1960 en 1999-2000 niet meer aan de oorspronkelijke situatie met slaapzelen en chambrettes.
Waardering.
Het gebouw is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een geestelijke, typologische en geografische ontwikkeling, namelijk de stichting van katholieke onderwijscongregaties en de uitgroei van Oudenbosch tot onderwijscentrum van nationaal belang, het is van belang voor de typologische ontwikkeling van de internaatsgebouwen; het is van architectuurhistorisch belang vanwege de voor ons land bijzondere stijl en ornamentiek; het heeft ensemblewaarden als onderdeel van een groter geheel, de kern van Oudenbosch, dat stedenbouwkundig van nationaal belang is; het is gaaf bewaard gebleven; het is zeldzaam vanwege de combinatie van eerder genoemde kenmerken.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding.
Het voormalige INTERNAAT Saint Louis is in 1841 tot stand gekomen als kostschool onder beheer van de in 1840 door de Oudenbossche pastoor W. Hellemons gestichte congregatie der Broeders van de H. Aloysius van Gonzaga, of broeders van Saint Louis. Het functioneert anno 1999 nog gedeeltelijk als kostschool (de Vincentiusbouw), en is overigens in 1999-2000 verbouwd tot appartementen (het voorgebouw en de Aloysiusbouw). Erbij bevindt zich tevens het kerkhof van de broeders. Het in min of meer Neo-Classicistische en Neo-Barokke stijl opgetrokken complex bestaat uit de reeds eerder beschermde KAPEL, het VOORGEBOUW uit 1923, de VINCENTIUS- EN MARIABOUW uit 1843 en later, de ALOYSIUSBOUW uit 1850, het HEK op de binnenplaats, de AULA van ca. 1930 en het KERKHOF der broeders.
Omschrijving.
Het grootste deel van het tussen 1843 en 1923 geleidelijk gegroeide complex bevond zich tot de bouw van het grootschalige voorgebouw in 1923 achter de langgerekte en gesloten tweelaagse bebouwing van de zuidzijde van de Markt. Deze situatie, met de verrassende open en ruime couren en tuinen achter de gesloten bebouwing is typerend voor de verborgen wijze waarop hier een omvangrijk areaal aan katholieke kloosters en instituten groeide tot een geheel dat zelfs in Brabant ongekend van omvang is. Achter het zeer gesloten, massale voorgebouw, dat door de hogere ligging van de Markt het silhouet van de plaats mede bepaalt, ligt een ruime, langgerekte cour die aan drie zijden wordt ingesloten door grotendeels witgepleisterde voormalige internaatsgebouwen, die ondanks verscheidene verbouwingen hun onderlinge samenhang en stijl hebben behouden. De veelal strakke min of meer neo-classicistische gebouwen krijgen door de kapel en de opvallende Aloysiustoren een neo-barok accent, waarbij de internaatskapel fungeert als verwijzing naar de Romeinse Sint Pieter, een tegenhanger van de massale parochiekerk van de HH. Agatha en Barbara.
Waardering.
Het complex is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van een geestelijke en geografische ontwikkeling, namelijk de stichting van katholieke onderwijscongregaties en de uitgroei van Oudenbosch tot onderwijscentrum van nationaal belang, het is van belang voor de typologische ontwikkeling van de internaatsgebouwen; het is van architectuurhistorisch belang vanwege de stijl, het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek; het heeft ensemblewaarden als onderdeel van een groter geheel, de kern van Oudenbosch, dat stedenbouwkundig van nationaal belang is; het is gaaf bewaard gebleven; het is zeldzaam vanwege de combinatie van eerder genoemde kenmerken.
Eigenschappen
Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
---|---|---|---|---|
Hek | Voorwerpen op pleinen en dergelijke | Erfscheiding(D) | oorspronkelijke functie | – |
Schoolgebouw | Cultuur, gezondheid en wetenschap | Onderwijs en wetenschap | oorspronkelijke functie | Ja |
Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Aloysiushof | 2 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | Ja |
Saint Louisplein | 2 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 4 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 4 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 6 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 6 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 8 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 8 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 10 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 10 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 12 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 12 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 14 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 14 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 16 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 16 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 18 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 18 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 20 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 20 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 22 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 22 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 24 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 24 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 26 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 26 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 28 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 28 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 30 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 30 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 32 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 32 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 34 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 34 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 36 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 36 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 38 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 38 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Saint Louisplein | 38 | – | 4731 PK | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 40 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 40 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 42 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 42 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 44 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 44 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 46 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 46 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 48 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 48 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 50 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 50 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 52 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 52 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 54 | – | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 54 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 60 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Aloysiushof | 64 | A | 4731 PL | Oudenbosch | – | – | – |
Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
---|---|---|---|---|
– | D | 3738 | – | Oudenbosch |
Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
---|---|---|---|
1850 | 1867 | Btreft Aloysiusbouw | vervaardiging |
1905 | 1905 | Betreft Aloysiusbouw | verbouwing |
1923 | 1923 | Betreft plaatsing hek | verbouwing |
1960 | 1960 | Betreft Aloysiusbouw | verbouwing |
1999 | 2000 | Betreft Aloysiusbouw | verbouwing |
Name | Beroep | Notitie |
---|---|---|
Bennaers, J. ; Noord-Brabant | architect / bouwkundige / constructeur | – |