Inleiding.

Achter de rooilijn van de Stationsstraat gelegen HERENHUIS met TOEGANGSHEK. Het rond 1905 gebouwde pand behoort stilistisch tot de Overgangsarchitectuur, met veel invloeden van de Art Nouveau. De Stationsstraat voert van de oude binnenstad naar het station. Het vrijgelegen pand, met deels als siertuin ingericht voor- en achtererf, is gelegen op een lang en smal perceel. Aan de linker gevel grenst een bakstenen muurtje met ezelsrug en een houten klampdeur die toegang verschaft tot het achtererf. Aan de rechtergevel grenst de poort van het buurpand. Het op het achtererf gelegen schuurtje valt buiten de rijksbescherming.

Omschrijving.

Het gedeeltelijk onderkelderde pand beslaat een nagenoeg L-vormige plattegrond en telt twee bouwlagen en een kapverdieping onder een met bouletpannen gedekt, samengesteld en afgeplat schilddak. Aan de achtergevel in de oksel een eenlaagse serre-uitbouw op globaal vierkante plattegrond. Op de dakschilden nog enkele ranke, van speklagen voorziene schoorstenen en aan de straatzijde een dakkapel onder overstekend lessenaarsdak waarin openslaande vensters met kleine, geometrische roedenverdeling in de onderzone. Soortgelijke dakkapel in het achterdakschild vervangen door een dakvenster. Het bakstenen pand is met geknipte voeg gemetseld in kruisverband.

De asymmetrische gevel aan de Stationsstraat, met een afgeschuinde rechter hoek, is drie traveeën breed. Centraal een driezijdig gesloten entreeportiek onder korfboog met hardstenen stoep. Hierboven een eveneens driezijdig gesloten loggia, afgezet met twee gekoppelde, sterk gedrukte hoefijzerbogen op een bakstenen middenpijler met siersmeedijzeren balustraden. De rechter travee wordt afgesloten met een tuitgevel voorzien van een hardstenen afdeklaag en dito bekronende elementen. De overgang van de hierdoor ontstane hoekoverbouwing naar de afschuining wordt verzacht door sierlijk bewerkte hardstenen blokken. De gevel wordt verder geleed en verlevendigd door een met hardsteen afgedekte, onderlangs lopende bakstenen plint en door het decoratief gebruik van divers gekleurde verblendsteen voor onder meer speklagen, pseudo-ontlastingsbogen en een sierfries met siermetselwerk onder de overstekende bakgoot op klossen. Hardsteen is behalve voor voornoemde elementen ook toegepast in decoratief gehouwen of gerangschikte aanzet- en sluitstenen, vormstukken, (lek-)dorpels, lateien en boogelementen. Eenvoudige, rechtgesloten schuifvensters. Entree in het midden met een geprofileerde, dubbele deur met panelen en facetgeslepen vensters met kleine roedenverdeling en een rondboogvormig bovenlicht voorzien van gekleurd glas-in-lood. Openslaande deuren van de bovengelegen loggia en het rechtgesloten bovenlichtvenster eveneens voorzien van gekleurd glas-in-lood. Het voorerf wordt van de straat afgescheiden door een siersmeedijzeren hekwerk in Art Nouveau-trant.

In de linkergevel een getoogde en getraliede kelderkoekoek, een klein ventilatievenster van het voormalige privaat en een bordesvenster voorzien van gekleurd glas-in-lood in een kruiskozijn onder segmentboog. Eenvoudige, opliggende bakgoot. Blinde rechter gevel met dito goot.

De drie traveeën brede achtergevel is geheel wit gepleisterd. Rechter twee traveeën projecteren. In de oksel een versoberde serre-uitbouw waarboven een balkon met siersmeedijzeren balustrade. Veelal verdiept gelegen gevelopeningen onder segmentbogen met rechtgesloten, gekoppelde kozijnen waarin schuifvensters en deuren voorzien van originele bovenlichten met kleine, geometrische roedenverdeling in de onderzone. Afzaten op de verdieping van geprofileerde steen. Aan de achtergevel grenst een met rode tegels belegd terras.

De indeling van het interieur is bewaard gebleven. De vestibule geeft toegang tot de hal waaromheen de diverse vertrekken zijn gegroepeerd. Ter linker zijde een voorkamer, de keuken met keldertoegang, het voormalige privaat en een bordestrap naar de vergelijkbaar ingedeelde verdieping. Ter rechter zijde een tot één ruimte vergrote kamer-en-suite met serre-uitbouw. Op de kapverdieping de direct aan het trappenhuis grenzende, voormalige dienstbodenkamer.

Van het interieur zijn afgezien van de indeling onder andere van belang: de tweedelige kelder met zwarte plavuizen; de vestibule en hal met witmarmeren vloerplaten en lambrisering; de bordestrap met decoratief gesneden beginbaluster; de keuken met de oude schoorsteenboezem en uiteenlopende vertrekken en ruimten met diverse stucwerkplafonds of gestuct wandlijstwerk, paneeldeuren met geprofileerde deurlijsten en marmeren schouwen. Verder diverse deur- en vensterruiten met geëtst glas en gekleurd glas-in-lood.

Waardering.

Het herenhuis met toegangshek is van algemeen belang. Het object heeft cultuurhistorische waarde vanwege het belang van de plattegrond voor de typologische ontwikkeling van het herenhuis. Het object heeft architectuurhistorische waarde vanwege de belang van de uiterlijke verschijningsvorm en toegepaste stijlelementen -zoals de relatief zeldzame bogen van de loggia- voor de architectuurgeschiedenis, de esthetische kwaliteit van het architectonisch ontwerp en de verzorgde ornamentiek in de voorgevel en delen van het interieur. Het object heeft ensemblewaarden als onderdeel van de historische, grotendeels open lintbebouwing aan de westzijde van de Stationsstraat. Er bestaat een architectonische relatie met belendende bebouwing. Het object is van belang vanwege de gaafheid van de hoofdvorm en delen van het interieur.