Inleiding

GRAFMONUMENT op de Algemene Begraafplaats in Brummen, opgericht omstreeks 1880 voor Marius Boogaardt, de enige zoon van de vermogende planter Frederick Boogaardt, eigenaar van het Brummense landgoed Groot-Engelenburg. Op 23 september 1880 werd de jonge scholier in Den Haag ontvoerd en vermoord. Deze dramatische gebeurtenis kreeg nationale aandacht, met name toen de schrijver Multatuli zijn zoon Edu als mogelijke dader aangaf.

Het lichaam van Marius werd bijgezet in de familiegrafkelder in Brummen, waar een grafmonument voor hem werd opgericht. De begraafplaats is gelegen in het buurtschap Rhienderen, aan de noordwestelijke rand van het dorp. Het terrein wordt begrensd door de Voorsterweg, de Prinses Irenelaan en de spoorlijn Dieren-Zutphen. Het graf is het rijkst uitgevoerde graf, gesitueerd op het negentiende-eeuwse gedeelte van deze begraafplaats, aan een van de hoofdpaden, nabij een kruising met monumentale paardekastanjes. De begraafplaats zelf valt niet onder de bescherming. Het monument is uitgevoerd in Neo-Classicistische stijl en wordt omgeven door een hekwerk in Neo-Gotische trant. Het is voorzien van een weinig voorkomend gietijzeren baldakijn. Het toegepaste klassieke thema van de gebroken zuil staat symbool voor de vergankelijkheid van het leven, of duidt meer specifiek op een te vroeg afgebroken leven. Het motief werd in de late negentiende eeuw vaak als losstaand grafmonument gebruikt. Hier verschijnt het motief in meer uitgebreide vorm, als onderdeel van een voorstelling met een treurend, klassiek vrouwenfiguur.

Omschrijving

Het GRAFMONUMENT bestaat uit een natuurstenen grafbeeld dat is geplaatst achter een liggende grafsteen van wit marmer, met het opschrift Grafkelder van de familie F. Boogaardt'. Het grafbeeld en de grafsteen worden overkapt door een ijzeren baldakijn met tongewelf, gedragen door zes slanke, gietijzeren zuiltjes. Het afgeplatte schilddak van de overkapping is thans met shingles belegd. Buiten de overkapping is ter weerszijden van het grafbeeld een taxusboom geplaatst. Het geheel wordt omgeven door een ijzeren hekwerk met een dubbel draaihek aan de zijde van het pad. Het hekwerk is gedetailleerd in Neo-Gotische trant. De vertikale spijlen lopen uit in spitse driepasbogen en de dikkere ijzeren hekpijlers worden bekroond door pinakels. Het grafbeeld is op een rechthoekige sokkel en een groter rechthoekig basement geplaatst. Een klassiek gekleed, knielend vrouwenfiguur omklemd treurend met beide armen een gebroken zuil. Op de sokkel van de zuil is te lezen: Ter gedachtenis aan Frederick Marius Bogaardt/ geboren 23 mei 1867/ overleden 23 september 1880/ zijne ouders, zusters/ en/ de schooljeugd van 's-Gravenhage'. Voor dit grafschrift liggen enkele verwelkte rozen.

Waardering

GRAFMONUMENT uit 1880 voor Marius Bogaardt op de Algemene Begraafplaats.

-Van kunsthistorische waarde als rijk en gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een grafmonument uit het einde van de negentiende eeuw, dat opvalt vanwege het weinig voorkomende, in gietijzer uitgevoerde baldakijn, het in Neo-Gotische trant gedetailleerde hekwerk en het bijzondere, in Neo-Classicistische stijl uitgevoerde grafbeeld.

- Van stedenbouwkundige waarde vanwege de ligging van het graf op het oude gedeelte van de begraafplaats, waar het vanwege de bijzondere vorm een beeldbepalende rol speelt. Het graf bezit ensemblewaarden met het oudere deel van begraafplaats, die een kenmerkende beplanting bezit met onder andere monumentale bomen en waar zich eenvoudig uitgevoerde, maar typisch laat negentiende-eeuwse graven bevinden.

-Van cultuurhistorische waarde als representatief stadium in de ontwikkeling van grafmonumenten. Het thema van de afgeknotte zuil komt voornamelijk als zelfstandig motief voor, maar in dit rijk uitgevoerde monument is het toegepast in combinatie met een symbolisch bedoelde klassieke vrouwenfiguur.