Inleiding

Voormalige ZADELMAKERIJ met woning, omstreeks 1860 gebouwd in een sobere, Ambachtelijk-traditionele stijl in opdracht van de familie De Koning. Het van oorsprong langgerekte pand bevatte destijds een zadelmakerij met winkel, een woning en een koetshuis aan de Ooststraatzijde. De zadelmakerij vervaardigde aanvankelijk alleen leren artikelen voor trekpaarden, maar later ook andere leren gebruiksartikelen en speciale kleden voor de propellorvliegtuigen van de KLM. In de winkel, gevestigd in de werkplaats, werden onder meer touw, zwepen, paardendekens en ijzeren onderdelen voor automobielen verkocht. De winkel en de werkplaats zijn nog geheel in de staat zoals deze in 1948 is achtergelaten, inclusief de inventaris, waaronder kasten, werkbank en naaimachines voor leer en kleden. De zadelmakerij is gesitueerd op de kop van een gesloten gevelwand op de dijk tussen Oostdijk en Ooststraat in het hart van het dorp Oud-Beijerland.

In 1927 werd er een autospuiterij gevestigd in het koetshuis, dat geen deel meer uitmaakt van de zadelmakerij en buiten de bescherming van rijkswege valt.

Omschrijving

Vanuit een rechthoekige plattegrond in IJsselsteen opgetrokken zadelmakerij bestaande uit een bedrijfsgedeelte en een woning, twee bouwlagen onder een met verglaasde Hollandse pannen gedekt schilddak. Het pand heeft aan de voet van de dijk een extra bouwlaag in de vorm van een souterrain. Het pand bevat rechtgesloten gevelopeningen onder strekken of rollagen van rode baksteen.

De smalle, symmetrische voorgevel is een lijstgevel. Deze staat boven een hardstenen stoep met aan weerszijden een stoephekje. De voorgevel heeft een pui met centraal geplaatste dubbele deur geflankeerd door boven gepleisterde plinten staande vensters met zesdelige ramen. De deur heeft een bovenlicht met ijzeren roeden en naamsvermelding (ZADELMAKERY J. de Koning Azn.) in het naar voren springende centrale deel. De pui wordt afgesloten door een rollaag van rode baksteen. De twee verdiepingsvensters bevatten zesruits schuiframen. De gevel wordt beëindigd door een geprofileerd entablement.

De op de Oostdijk georiënteerde linker langsgevel bevat twee getoogde, dichtgemetselde keldervensters, twee zesruits vensters in het woongedeelte (links) en een iets kleiner zesruitsvenster in het bedrijfsgedeelte. Boven en onder de vensters zijn staafankers aangebracht, die de verschillende hoogtes van de vloeren aangeven. De dakgoot rust op houten klampen. Uit het dakschild hierboven steekt een rechthoekige dakkapel met één houten vleugelstuk.

De op de Ooststraat georiënteerde rechter langsgevel bevat links een oorspronkelijk met een luik behangen gevelopening onder rollaag. Rechts in de gevel staan een venster met T-raam en rechts ervan een negentiende-eeuwse toegangsdeur naar de woning met decoratieve smeedijzeren raamijzers voor een rondboograam met profiellijst. Venster en deur staan onder één doorgetrokken rollaag. Het liggende venster hierboven is een latere toevoeging. De staafankers bevinden zich op de zelfde hoogte als die in de andere langsgevel. De dakgoot rust op houten klampen.

Het interieur van de winkel-werkplaats is in oorspronkelijke staat bewaard gebleven. De ruimte heeft een houten vloer, een houten achterwand en een balkenplafond. In de houten achterwand een klein raam, waardoor vanuit de kelderruimte een blik in de werkplaats kan worden geworpen, en een paneeldeur met glas, waarvoor zich een houten trap bevindt, die voert naar het hoger gelegen woonhuisgedeelte.

Waardering

De zadelmakerij met woning is van algemeen belang vanwege cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde gelegen in de oorspronkelijke functie, de sobere voor de bouwtijd en functie karakteristieke vormgeving en detaillering en het zeldzame en gaaf bewaarde interieur van de zadelmakerij. Het pand heeft tevens stedenbouwkundige waarde vanwege de beeldbepalende situering als afsluitend onderdeel van een gesloten gevelwand.