Complexonderdeel 1

De starttoren (SPORTGEBOUW) is opgetrokken in beton, heeft een vierkante plattegrond en verjongt zich naar boven toe in lichte mate. De top wordt gevormd door een commandopost onder een rietgedekt overstekend tentdak. De gevels zijn boven een plint van grindbeton witgepleisterd. De vensters in de toren en commandepost zijn voorzien van stalen kozijnen en roeden. De commandopost heeft aan drie zijden een rechthoekig uitgebouwde erker rustend op brede, trapsgewijs verspringende consoles van grindbeton met ruitmotief in reliëf. In de erkers negenruits vensters aan de voorzijde en smalle drieruits vensters aan de zijkant. De voorzijde (noordwest) heeft in plaats van een erker een betonnen balkon rustend op een console met extra lange vertikale ondersteuning. Op het balkon opent een driedelige glazen deur. Boven het balkon heeft het tentdak een korter dakschild waaronder de naam van de vereniging is geplaatst. Onder het balkon hangt een klok. Verder in de voorgevel op de begane grond een twaalfruits venster.

In de zijgevels (zuidwest en noordoost) zijn onder de consoles twaalfruits vensters geplaatst, boven een geschubde waterdorpel. Op de begane grond in de zuidwestelijke gevel een schildje met een zeilboot. In de noordoostelijke gevel een schildje met het bouwjaar 1922, de staf van Mercurius en de gemeentewapens van Koog a/d Zaan, Wormerveer en Zaandam en de afkorting ZV.

In de achtergevel (zuidoost) bevinden zich op de begane grond en direct onder de console toegangsdeuren.

Waardering

De starttoren is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarde als uitdrukking van de ontwikkeling van het toerisme rond de Kagerplassen in de jaren twintig van de twintigste eeuw.

De starttoren is van algemeen belang vanwege architectuurhistorische waarde als zeldzaam voorbeeld van een starttoren met een zorgvuldige detaillering en vanwege het materiaalgebruik.

In stedebouwkundig opzicht is de starttoren van algemeen belang vanwege de ruimtelijke en functionele relatie met de sociëteit en de siervaas. Bovendien is de starttoren beeldbepalend gesitueerd aan de Kager plassen.

De starttoren is in hoge mate gaaf.