Inleiding

BOERDERIJ uit 1937, hoofdonderdeel van het boerderijcomplex 'De Griendheuvel' dat in 1937 werd gebouwd in een vanaf 1926 ingepolderd gedeelte van de Biesbosch. De boerderij is gebouwd naar ontwerp van een door de Vereeniging De Biesbosch aangetrokken architect, waarvan de naam niet bekend is. Het woonhuis, de schuur en de overige onderdelen van de boerderij zijn inwendig met elkaar verbonden. De boerderij heeft de uiterlijke kenmerken van de Interbellum architectuur met invloeden van de Delftse School.

Omschrijving

De in rode baksteen opgetrokken boerderij staat onder een met rode, verbeterde Hollandse pannen gedekt samengesteld dak. De boerderij heeft een centraal hoofdvolume met een verdieping onder een zadeldak met schildeinde. De drie vleugels zijn verdiepingsloos en staan respectievelijk onder wolfdak, zadeldak en plat dak. Vrijwel alle gevelopeningen zijn rechtgesloten en zijn aan de bovenzijde afgesloten met strekken met een zeer flauw getoogde onderrand. De schuine geveldelen zijn voorzien van vlechtingen. De meeste dakgoten rusten op klampen.

De naar de weg gekeerde zuid-oostelijke zijde van het woongedeelte van de boerderij is de meest representatieve met links als kopgevel van het hoger opgaande hoofdvolume een tuitgevel met de naam 'DE GRIENDHEUVEL' en een rond venster met roedenverdeling. De begane grond bestaat links uit een onder een lessenaardak staande erker met een meerruits vensterpartij. Het inpandige terras hier rechts van is voorzien van een tegelvloer en een klein muurtje aan weerszijden van de brede opening. De gevel is voorzien van openslaande tuindeuren.

De woonvleugel rechts van de tuitgevel staat onder een zadeldak met wolfseind. De symmetrische kopgevel heeft op de begane grond een acht-ruits vensterpartij en onder het wolfseind een kleiner venster met openslaande ramen. De langsgevel rechts hiervan bevat de rechts in de gevel staande entree met tweedelig zijraam, dat is ingevuld met glas-in-lood. De deur staat rechts van een hoge uit de gevel uitgemetselde schoorsteen. Een klein venster rechts ervan is ingevuld met glas-in-lood. De hoog opgaande gevel van het hier loodrecht opstaande hoofdvolume heeft op de begane grond vier vensters van verschillend formaat en een stel getoogde inrijdeuren geheel rechts in de gevel. De vier openslaande verdiepingsvensters zijn identiek aan elkaar. Uit het dakschild hierboven steekt een slanke opgemetselde schoorsteen. De hier weer loodrecht opslaande gevel bevat vier vensters met een kruisraam en een eveneens van een kruisraam voorziene deur onder bovenlicht. Tegen de kopgevel van deze vleugel staat een toegevoegde houten schuur. De kopgevel is een tuitgevel met een luik boven door de aanbouw aan het oog onttrokken inrijdeuren. De op een binnenplaats georiënteerde langsgevel is blind. De hier dwars opstaande, eveneens op de binnenplaats gerichte gevel van het hoofdvolume bevat op de begane grond een inpandige entreepartij met een deur met zijlichten in een ondiepe portiek met tegelvloertje en een latei onder een flauw getoogde segmentboog. Rechts ervan staat een klein venster. De verdieping bevat een reeks van vijf identieke vensters rechts van een deur die uitkomt op een klein ijzeren balkon. Een geveldeel van het hoofdvolume boven het dakterras van een loodrecht op het hoofdvolume staande platte vleugel, bevat twee vensters rechts van een op een terras uitkomende deur. De gevel van de dwarsvleugel, tegenover de al eerder genoemde blinde muur, is van een verdiepingloos volume met een garage, motor- en opslagruimte die staan onder een plat dak met betegeld terras. In deze gevel een deur met aan weerszijden twee vensters met kruisraam en onderdorpels van grèstegels. Op de gevel staat een terrasmuur met buizenrailingen in de gemetselde rondboogopeningen. Voornoemd bouwdeel verdwijnt grotendeels onder een kunstmatige ophoging. De andere zijde van deze vleugel is gericht op de weg en bevat onder meer twee deuren en een gemetselde trap met betegelde treden, die voert naar de op de terp geplaatste theekoepel.

Het interieur van de boerderij is gemoderniseerd, maar een aantal oorspronkelijke onderdelen is bewaard gebleven. Het halletje achter de voordeur wordt verlevendigd door glas-in-lood. Het halletje bevat de oorspronkelijke tegellambrizeringen en vloerbetegeling. Ook de trap naar de verdieping is aan een zijde voorzien van een tegellambrizering, net als de muren aan de overloop. De deuren zijn over het algemeen ook ongewijzigd. De woonkamer bevat een schouw met de oorspronkelijke betegeling onder een houten wandplaat met de tekst: "1421 1926/'t Is nu veel better klei dan vóór de vloed hier lei. Gods goedertierenheid deen op Zyn wyz' en tyd wat 't water had genomen veel schoner wederkomen". Een kamer op de verdieping bevat ook een betegelde schouw. De keuken voor het pachtersgezin is, in tegenstelling tot die voor de landarbeiders, eveneens voorzien van een tegellambrizering.

Waardering

Het boerderij is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische en de architectuurhistorische waarde.

- De boerderij heeft cultuurhistorische waarde als een bijzondere uitdrukking van een landschappelijke ontwikkeling en als een bijzondere schakel in een typologische ontwikkeling in de agrarische bouwkunst.

- De boerderij heeft architectuurhistorische waarde als een goed voorbeeld van een voor de bouwtijd moderne vormgeving in de boerderijbouw en vanwege de bijzondere samenhang tussen de samenstellende onderdelen.

- De boerderij heeft ensemblewaarde vanwege de bijzondere samenhang met de brug en de tuinkoepel en vanwege de bijzondere relatie met het polderlandschap.

- De boerderij is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid van het exterieur en delen van het interieur.