Inleiding

SCHOOLGEBOUW uit 1918-1919, gebouwd als Nieuwe Ambachtsschool naar een ontwerp van de Dordtse architecten B. van Bilderbeek & H.A. Reus in de trant van het Rationalisme met invloeden van de Art Deco. De ambachtsschool is gebouwd ter vervanging van de school aan het Kromhout. De school is teruggerooid zodat aan de voorzijde ruimte werd gecreëerd voor een schoolplein. De school is aan de achterzijde uitgebreid in 1958 en 1962 en ook inwendig aangepast.

Omschrijving

Het schoolgebouw heeft een L-vormige plattegrond en is opgetrokken in baksteen over twee bouwlagen met plat dak met mastiekdekking. Linksachter bevindt zich een eenlaags praktikumlokaal met vierledig sheddak. De symmetrische voorgevel heeft op beide hoeken een eenlaags aanbouw met aan de voorzijde drie en aan de zijkant vier smalle vensters. De gevels zijn verlevendigd met siermetselwerk en met zwart geglazuurde baksteen. Er bevinden zich hoofdzakelijk rechthoekige, hoge vensters met drie houten tuimelkozijnen met vierruitsroedenverdeling, geplaatst onder een hanenkam. Langs de gevelrand siermetselwerk en een granieten rand.

In het midden van de symmetrische voorgevel bevindt zich een driedelig ingangsportaal met korf- en segmentbogen, voorzien van granitovloeren en betegelde wanden van geglazuurd keramiek. In het portaal twee vaste granieten banken. De bredere, korfboogvormige doorgang in het midden is bereikbaar via drie granieten treden. De kleinere zijbogen zijn van gemetselde balustraden voorzien. Beide granieten, geblokte penanten hebben een in de gevel opgenomen meerhoekige lantaarn van staal met klokdak, ondersteund door een granieten console waarin een beeltenis van een ambachtsman is uitgehakt. De entree bestaat uit twee enkele glasdeuren en een dubbele glasdeur met Art Deco-afwerking geplaatst in een zwaar kozijn met hardstenen poeren en met een segmentboogvormig bovenlicht met verticale roeden. Aan weerszijden van de deuren een meervoudig, rondboogvormig venster.

Aan weerszijden van het portaal bevindt zich een risaliet met afgeschuinde zijden, en een geveldeel met 3 gekoppelde hoge vensters per verdieping. De risaliet is op beide verdiepingen drie vensters breed en heeft in beide schuine zijden een venster. Op de verdieping boven het portaal bevinden zich acht vensters.

De linker zijgevel wordt door vijf risalieten onderverdeeld in gevelvlakken voor de klaslokalen. De rechter- en de middenrisaliet hebben een zij-ingang in een portiek met granieten treden, vloer en latei. Boven het portiek een drieledig bovenlicht en op de verdieping twee vensters. De andere risalieten zijn voorzien van drie smalle venster op beide lagen. De tussenliggende gevelvlakken hebben telkens vier dubbele vensterassen. Ter hoogte van de verdiepingsvloer bevinden zich vlakken met siermetselwerk. De gevel van het praktijklokaal ligt iets teruggerooid en heeft vier tweeledige meerruitsvensters onder ijzeren lateien met vensterbanken van grèstegels. Op de verdieping vier dubbele houten vierruitsvensters.

De achtergevel van het hoofdgebouw heeft op de verdieping vijf smalle vensters en in witte kalkletters "Ambachtschool". In de achtergevel van het praktikumlokaal zijn twee dubbele houten, vierruitsvensters en drie dubbele stalen deuren, voorts een hoger bouwdeel met zaagtandkap en met vier stalen zesruitsvensters.

Aan het binnenplein ligt een gevelwand van het originele gebouw met een zij-ingang met dubbele deuren met afgeschuinde bovenhoeken. Aan weerszijden twee smalle hoge vensters en rechts nog twee kleine vensters. Op de verdieping boven de ingang drie hoge vensters met twee kleinere vensters en aan weerszijden twee hoge vensters.

De rechter zijgevel van de school heeft in beide lagen voor de klaslokalen drie grote vensters met houten kozijnen en stalen roedenverdeling. Links een portiek met zij-ingang met op de verdieping twee hoge vensters. Geheel rechts drie hooggeplaatste smalle vensters op beide verdiepingen.

In het interieur een centrale hal met granitovloer en twee enkele en een dubbele glasdeur met stolpnaald en in de bovenlichten glas-in-lood met gestileerde motieven. Bijzonder zijn de lambriseringen van lichtblauwe tegels in de gangen en het trappenhuis, de lichtbruine marmeren trappen, de doorgangen en deuromlijstingen met aan de Art Deco verwante getrapte bovenhoeken, de vele glas-in-loodramen met gestileerde decoraties in de diverse bovenlichten en het glas-in-lood met afbeeldingen van verschillende ambachten in het trappenhuis. Langs de trap een smeedijzeren balustrade. Het sheddak van het praktikumlokaal rust op een onderstel van ijzeren trekstangen.

Waardering

Het vroeg twintigste-eeuwse schoolgebouw is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de architectuurhistorische en de stedenbouwkundige waarde.

- De school is van cultuurhistorisch belang als een goed voorbeeld van een praktijkschool en is als zodanig een representatieve schakel in de ontwikkeling van de scholenbouw in Nederland.

- De school is van architectuurhistorisch belang vanwege het bijzondere ontwerp, de detaillering en het materiaalgebruik, vanwege de samenhang tussen in- en exterieur en omdat het een representatief werk is uit het oeuvre van de Dordtse architecten Reus en Van Bilderbeek.

- Het complex is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid van de oorspronkelijke hoofdvorm en de detaillering, zowel wat het exterieur als het interieur betreft.

- De school heeft stedenbouwkundige waarde vanwege de prominente situering langs een oude uitvalsroute van Dordrecht.