Inleiding

Groot dubbel TRANSFORMATORHUIS (type G4R) gebouwd in ca.1922 in opdracht van de P.G.E.M. waarschijnlijk naar ontwerp van G.VERSTEEG sr. in een zakelijk expressionistische bouwtrant. Het is de grootste variant op het type waarvan de bovenbouw is betegeld met rode plavuizen. Opvallend is het spaarzame gebruik van zwart geteerde baksteen en gele verblendsteen, dat wel in ruime mate voorkomt in gelijktijdig elders gebouwde trafohuisjes, ook in de grootste typen. In de voorgevel prijkt de oudere versie van het tegeltableau met naamsvermelding, vervaardigd door de Plateelbakkerij De Distel te Amsterdam. De brede voorgevel met de houten deuren van de laagspanningsruimten is gericht naar de Stationsstraat. De stalen deuren van de hoogspanningsruimten bevinden zich in de zijgevels. Rond het trafohuis, dat gelegen is aan de noordzijde van de Stationsstraat nabij splitsing met de Boveneindsestraat en de Spoorstraat, bevindt zich een ruim eigen terrein, afgezet met een, in het verleden vernieuwd, ijzeren hek om vernielingen te voorkomen.

Omschrijving

TRANSFORMATORHUISJE gebouwd op een rechthoekig grondplan. Het flauw hellende schilddak heeft een forse overstek. De in rode baksteen opgetrokken gevels zijn in halfsteensverband gemetseld en voorzien van een zwart geteerd trasraam. Ter hoogte van de op regelmatige afstand geplaatste, van glazen bouwstenen voorziene, lichtopeningen in de gevel bevindt zich een dubbele, als een soort architraaflijst te beschouwen, rand van uitgemetselde bakstenen, van elkaar gescheiden door vier baksteenlagen. Hierboven bevindt zich een breed tegelfries dat uitgevoerd is in rode tegels. Het fries wordt afgesloten door een uitgemetselde rand. De symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL heeft in het midden een tegeltableau dat bestaat uit vier gele tegels met in het midden een horizontale blauwe band met daarin in geel de tekst provinciale electriciteitswerken. Aan weerszijden hiervan bevindt zich een tegel met het wapen van de provincie Gelderland: een klimmende leeuw op een blauw en een geel veld. Zowel links als rechts bezit de gevel een van een brede bakstenen omlijsting voorziene ingang met een houten deur van de laagspanningsruimte.

De ingangen met stalen deuren van de hoogspanningsruimten bevinden zich respectievelijk links in de LINKER ZIJGEVEL en rechts in de RECHTER ZIJGEVEL. Deze gevels zijn asymmetrisch ingedeeld. In de linker zijgevel bevindt zich tevens rechts nog een luikje waarachter zich de olieschakelaar van de beveiliging zich bevindt. De ACHTERGEVEL is op een aantal lichtopeningen met glazen bouwstenen na blind uitgevoerd.

Waardering

TRANSFORMATORHUISJE uit ca.1922 waarschijnlijk naar ontwerp van G. VERSTEEGsr.

- Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld van in een tot het type G4R behorend trafohuis, in een zakelijk expressionistische bouwtrant, dat in meerdere varianten door de P.G.E.M. toegepast werd. Van de uitvoering met rood tegelfries is slechts een klein aantal gerealiseerd. Het object valt op door hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het exterieur, zoals de plasticiteit van de gevels (uitgemetselde banden, terug liggende geveldelen) en het bijzondere kleurgebruik (combinatie rode plavuizen en en zwart geteerde baksteen).

- Van stedenbouwkundige waarde door de sterk beeldbepalende situering nabij de hoek Stationsstraat, Boveneindsestraat en Spoorstraat aan de oostelijk dorpsentree. Als zodanig is het trafohuis van bijzondere betekenis voor het aanzien van de dorpskern van Kesteren.

- Van cultuurhistorische waarde als goed voorbeeld van een functioneel en destijds betrekkelijk nieuw gebouwtype ten behoeve van de elektriciteitsvoorziening, in combinatie met de opmerkelijk rijke verschijningsvorm van de eerste generatie trafohuisjes. Het trafohuis valt op door de dubbele uitvoering en door de toegepaste detaillering die in deze vorm slechts in in beperkte mate is toegepast. Als zodanig is deze trafo van belang voor de typologische ontwikkeling van het transformatorhuisje, en van belang als herinnering aan de elektrificatie van de gemeente Kesteren.