Boxbergerweg 2, Olst

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Omschrijving onderdeel 2: HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG.

Het langgerekte perceel van de buitenplaats strekt zich uit tussen de Boxbergerweg (west) en een voormalige spoorlijn (oost). Van west naar oost wordt het terrein doorsneden door een oud, onverhard pad, dat tussen de Boxbergerweg en het hoofdgebouw in gebruik is genomen als (verharde) oprijlaan met eiken aan weerszijden. Voorbij het huis leidt het pad oostwaarts als onverharde weg langs de bij het landgoed behorende boerderij en landbouwerswoning tot aan de oostelijke grens van het terrein. De noordelijke strook, alsmede het zuidoostelijke deel van het terrein zijn in gebruik als landbouwgrond. Noordwestelijk (aan de Boxbergerweg) ligt een weide met boomgroep, die als landelijk-landschappelijke open ruimte een onderdeel vormt van diverse doorzichten vanuit het huis en vanaf de weg. De landschappelijke parkaanleg concentreert zich rond het hoofdgebouw, dat zich zuidwestelijk van de oprijlaan bevindt. De karakteristieke landschappelijke vijver in het zuidelijke deel van de aanleg was omstreeks 1850 (Top. Kaart) reeds aanwezig, wat betekent dat de aanleg deels ouder is dan het huis in zijn huidige gedaante (1870-1883). De voorzijde van het huis is op de Boxbergerweg geprojecteerd. Voor het huis, aan de noordzijde grenzend aan de oprijlaan, ligt een ronde oprit. Deze is met grint gedekt en voorzien van een centraal grasperk waarop in het midden een hardstenen sokkel met Lodewijk XIV-detaillering is geplaatst. Op de sokkel een zonnewijzer. Het park kenmerkt zich door open en gesloten partijen op geaccidenteerd terrein, die het kader vormen van diverse doorzichten vanuit het huis in het park (met name op de vijverpartij) en van doorzichten vanuit het park op het huis, de vijver en de omringende landbouwgronden. Aan de voorzijde van het huis, evenals aan de rechterzijde, open partijen in de vorm van uitgestrekte gazons omsloten door een gevarieerde samenstelling van boom-, en heestergroepen (waaronder exoten en rododendrons) en parkbos. In het met gras begroeide terrein voor het huis een ronde poel. Ten zuiden van het huis bovengenoemde fraaie vijver: de verdiept aangelegde waterpartij heeft globaal de vorm van een langgerekte stemvork, waarvan de beide tanden oostwaarts geprojecteerd zijn. Vanuit het huis is er een vrij gezicht op de aan drie zijden door parkbos omsloten vijver. Rond de vijver wandelingen met fraaie doorzichten. Eén van de paden voert door middel van een decoratieve houten brug over de waterpartij heen. Achter het huis een moestuin met koude bakken en een boomgaard, omsloten door een oude beukenhaag. Ten noordoosten van het huis een fraai ensemble van een boerderij met schuur, dat in de aanleg een bijzondere decoratieve waarde vertegenwoordigt. Het park bevat nog veel van de oorspronkelijke houtopstand: eik, beuk, rododendrons, exoten.

Waardering

De TUIN- EN PARKAANLEG is van algemeen belang:

- als goed en gaaf bewaard voorbeeld van een park waarin verschillende fasen van de landschapsstijl herkenbaar zijn;

- vanwege de omhaagde moestuin/boomgaard met koude bakken;

- vanwege de fraaie vijverpartij in landschappelijke stijl;

- vanwege de oprijlaan met oude eiken;

- vanwege het wandelbos rond de vijver met deels oorspronkelijke houtopstand ;

- vanwege de visueel-ruimtelijke samenhang met de andere onderdelen van de buitenplaats.

Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland

Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.

Locatie

Monumentnummer
523358
Complexnaam
Zorgvliet
Provincie
Gemeente
Plaats
Complexomschrijving

Omschrijving van het complex:

In structuur en deels in detail gaaf bewaarde buitenplaats met HOOFDGEBOUW (1), TUIN- EN PARKAANLEG (2), SOKKEL met ZONNEWIJZER (3), BRUG (4), ENSEMBLE van BOERDERIJ met SCHUUR (5).

Ten zuiden van het dorp Olst ligt, grenzend aan de gemeente Diepenveen, de 19de- eeuwse buitenplaats Zorgvliet. Het langgerekte perceel strekt zich uit tussen de Boxbergerweg (west) en een voormalige spoorlijn (oost). De parkaanleg concentreert zich rond het hoofdgebouw, dat zich in het zuidwestelijk deel van het terrein bevindt. De noordelijke strook, alsmede het zuidoostelijke deel van het terrein zijn in gebruik als landbouwgrond. Een fraaie 19de- eeuwse boerderij met schuur en een 20ste-eeuwse landbouwerswoning maken deel uit van het complex. Op de oudste topografische kaart (± 1850) is ter plaatse van het tegenwoordige hoofdgebouw reeds een drietal gebouwen aanwezig. Het is echter niet waarschijnlijk dat de huidige eclectische vormgeving van het huis vòòr ca. 1870 tot stand is gekomen. Een gedenksteen aan de voet van het torentje van het huis vermeldt het jaartal 1883. Op grond van deze informatie zou het huidige pand tussen ca. 1870 en 1883 tot stand moeten zijn gekomen op (ongeveer) dezelfde plaats als een oudere voorganger. Mogelijk werd (een deel van) de reeds aanwezige bebouwing verbouwd en uitgebreid tot het tegenwoordige huis. Het huis ligt centraal in een landschapspark dat vermoedelijk deels ouder is dan het hoofdgebouw in zijn huidige gedaante. De karakteristieke landschappelijke vijver in het zuidelijke deel van de aanleg was omstreeks 1850 (Top. Kaart) reeds aanwezig. De voorzijde van het huis is op de Boxbergerweg geprojecteerd. Vanaf deze weg loopt een lange rechte eikenlaan naar een rond, met grint gedekt voorplein met een centraal grasperk waarop in het midden een hardstenen sokkel met Lodewijk XIV-detaillering is geplaatst. Op de sokkel staat een zonnewijzer. De oprijlaan is van oorsprong een doorgaand pad, dat voorbij het huis in onverharde vorm zijn weg oostwaarts vervolgt, langs de boerderij en de landbouwerswoning tot aan de oostelijke grens van het terrein. De landschappelijke tuin- en parkaanleg rond het huis wordt gekenmerkt door open en gesloten partijen. Ten zuiden van het huis een verdiept aangelegde vijver in landschappelijke stijl, aan drie zijden omsloten door parkbos. Rond de vijver slingerpaden, waarvandaan mooie doorzichten op het huis en over de vijver. Achter het huis een moestuin met koude bakken en een boomgaard, omsloten door een oude beukenhaag.

Voor de bescherming van ondergeschikt belang zijn:

- De tuinmanswoning achter het hoofdgebouw, daterend uit de jaren '50 van de 20ste eeuw;

- De oostelijk gelegen landbouwerswoning, daterend uit de 20ste eeuw.

Op de bij de omschrijving behorende kaart is de omgrenzing van het complex alsmede de aanduiding van de onderdelen aangegeven.

Waardering

De HISTORISCHE BUITENPLAATS ZORGVLIET is van algemeen cultuur-, architectuur- en tuinhistorische waarde:

- vanwege de ouderdom;

- vanwege de eclectische vormgeving van het hoofdgebouw;

- vanwege de tuin- en parkaanleg in landschappelijke stijl, welke in fasen tot stand is gekomen;

- vanwege de ensemblewaarde.

Eigenschappen

Functies
Functie Hoofdcategorie Subcategorie Functietype Is hoofdfunctie
Historische aanleg Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen oorspronkelijke functie Ja
Adressen
Straat Getal Achtervoegsel Postcode Plaats Locatie Situatie Is hoofdadres
Boxbergerweg 2 8121 PT Olst BY Ja
Types
Hoofdcategorie Subcategorie Beschrijving Notitie
Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen Landschapspark
Percelen
Kadastraal perceel Kadastrale sectie Kadastraal object Appartement Kadastrale gemeente
E 2016 Olst
E 2893 Olst
E 3455 Olst
Naar boven