Flevolaan 55, Huizen
Inleiding
Op een ruim en verhoogd perceel in het bosgebied ten noorden van het landhuis "Oud-Bussem" gelegen voormalige houten DIENSTWONING, deel uitmakend van het complex "Melkerij Hofstede Oud-Bussem". De vermoedelijk uit het begin van de 20ste eeuw daterende woning heeft oorspronkelijk gestaan op de buitenplaats "Dijkerhoek", gelegen aan de oude weg Holten - Deventer. Daarna is het huis verplaatst naar een terrein van de familie Blijdenstein aan de Valkenveenselaan en in 1925 onder leiding van W. de Gooijer verplaatst van de Valkenveenselaan naar de Flevolaan, om dienst te doen als woning voor de smid van de melkerij. Vervolgens heeft P. van Leeuwen Boomkamp, eigenaar van de buitenplaats "Oud-Bussem", de woning met de erachter gelegen grond gekocht en het voor diverse doeleinden gebruikt. Vanaf november 1945 tot heden (2000) is het huis bewoond door de tuinbaas van de buitenplaats "Oud-Bussem", de heer J. Lustig.
Omschrijving
Houten dienstwoning van één bouwlaag met een L-vormige plattegrond en een dito rieten dak bestaande uit twee haakse zadeldaken. De zwartgeteerde gevels zijn tot aan de zoldervloer samengesteld uit brede liggende rabatdelen. De driehoekige voorschotten hebben een bekleding van staande kraalschroten. De kneldelen onderlangs het rieten dak zijn voorzien van een gekeperde onderrand.
De als puntgevel uitgevoerde voorgevel (Z) heeft in het midden van de begane grond drie gekoppelde twaalfruits ramen (twee openslaande waartussen een vast raam) en middenboven een negenruits openslaand raam. Ter weerszijden van het benedenvenster zijn nog twee duimen aanwezig waaraan luiken waren afgehangen. In de rechterzijgevel (O) bevindt zich rechts een 24-ruits stolpraam voorzien van luiken met zandlopermotief en links een dubbele glasdeur met dito luiken en in elke deurhelft een twaalfruits raam. Halverwege het rechterdakschild staat een rechthoekige schoorsteen van rode machinale waalsteen. De linkerzijgevel (W) is rechts voorzien van twee gekoppelde twaalfruits openslaande ramen met luiken als genoemd. Eenzelfde venster bevindt zich in de zuidgevel van de uitbouw tegen de linker helft van de linkerzijgevel. De als puntgevel uitgevoerde westgevel van de uitbouw is op de begane grond gesloten en middenboven voorzien van een openslaand raam.
De achtergevel (N) heeft in het midden een keldervenster. In het als puntgevel uitgevoerde terugliggende linker gedeelte van de achtergevel bevindt zich op de begane grond een horizontaal in tweeën gedeelde paneeldeur met vierruits bovenlicht, en in het driehoekige voorschot een openslaand raam.
Het interieur verkeert nog grotendeels in de oorspronkelijke staat en bevat onder meer in de keuken rechtsachter een gepleisterde schouw, wanden en een vlak plafond van rabatplanken, een aanrecht waarin twee kastjes met een spiegelbekampte dubbele deur, een afgeschoten wc en een trap met onderaan een kwart naar de zolder. Tussen de keuken en de in de uitbouw gesitueerde slaapkamer bevindt zich een smalle, vanuit de slaapkamer via een spiegelbeklampte deur toegankelijke kelder met een vloer van rode plavuizen. Boven de lage kelder heeft de slaapkamer twee kasten met een spiegelbeklampte deur. Op de zolder onder het rechter zadeldak is zowel vóór als achter een kamer afgeschoten met paneeldeur (bovenin de deur van de achterkamer bevinden zich twee liggende ramen). De zolder heeft een gordingenkap die boven de uitbouw onbeschoten is en voor het overige betimmerd met rabatschroten.
Waardering
De voormalige dienstwoning voor de smid is van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als historisch-functioneel onderdeel van het complex "Melkerij Hofstede Oud-Bussem" en als grotendeels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een houten woonhuis uit het eerste kwart van de 20ste eeuw.
Monumenten.nl maakt u wegwijs in monumentenland
Alles over monumenten onder één dak.
Een monument kopen, onderhouden of verduurzamen? Hier vindt u alle informatie, inspiratie en praktische tips.
Locatie
Inleiding
Complex "Melkerij Hofstede Oud-Bussem" bestaande uit 12 onderdelen: de voormalige KOESTAL (hoofdgebouw) met bijbehorende vijfde stal, het ZUIVELHUIS met naastgelegen FLESSENSPOELERIJ, het voormalige KANTOORGEBOUW annex dienstwoning, twee DIENSTWONINGEN aan de Flevolaan en twee DIENSTWONINGEN aan de Oud Blaricummerweg en een naastgelegen BOOGBRUG in deze weg die de westelijke entree vormden tot het uitgestrekte terrein van de melkerij. De onderdelen zijn in de periode 1902-1906 gebouwd naar ontwerp van de architect K.P.C. de Bazel. Eveneens tot het complex behoren de in oorsprong 18de-eeuwse BOERDERIJ, een houten DIENSTWONING en de ZAADDROGERIJ die in 1925 op het terrein is gebouwd en sinds 1947 in gebruik is als theaterzaal.
Het complex is een van de vroegste werken van De Bazel, waarbij hij zich in de traditionalistische vormgeving liet inspireren door de agrarische functie en de reeds bestaande boerderij. De melkerij is gebouwd in opdracht van Joannes van Woensel Kooy, die in 1902 in bezit kwam van het 280 ha. tellende landgoed Oud-Bussem met bijbehorend landhuis en 18de-eeuwse boerderij. Uit idealistische motieven wilde hij, mede onder invloed van een ernstige typhusepidemie in Utrecht, een modelboerderij oprichten. Op de melkerij zou "natuurmelk" worden geproduceerd met een minimum aan schadelijke bacteriën. De modelboerderij met de bijbehorende dienstwoningen en andere gebouwen werd gesitueerd op een gedeelte van het landgoed Oud- Bussem in de nabijheid van de oude boerderij. Vanaf het begin was de melkerij een verliesgevende onderneming en daarom werden in de loop der jaren delen van het landgoed verkocht aan derden. In 1950 werd de melkerij een gewone boerderij en het grote zuivelhuis op verzoek van de gemeente Naarden verbouwd tot vijf woningen. Het karakteristieke hoofdgebouw is in 1972 gerestaureerd en verbouwd tot kantoorruimte en ingedeeld door middel van losse, verplaatsbare wanden die geen deel uitmaken van de structuur van het monumentale pand.
Het complex strekt zich uit over het grondgebied van de gemeenten Huizen en Naarden. De boerderij, houten dienstwoning, zaaddrogerij en het kantoorgebouw zijn in Huizen gesitueerd, de overige complexonderdelen in Naarden.
Omschrijving
Het complex "Melkerij Hofstede Oud-Bussem" bestaat uit in totaal twaalf onderdelen waarvan het merendeel rond het karakteristieke U-vormige hoofdgebouw gesitueerd is aan weerszijden van de Flevolaan. Ten zuidwesten van het hoofdgebouw liggen achtereenvolgens het voormalige zuivelhuis (nu vier woningen) met naastgelegen flessenspoelerij (thans één woning), het vroegere kantoor annex dienstwoning (nu twee woningen), de 18de-eeuwse boerderij en, bijna 200 meter ten oosten hiervan, een houten dienstwoning. Aan de noordwestzijde van de Flevolaan, tegenover het hoofdgebouw, liggen twee dienstwoningen, en direct ten oosten van het hoofdgebouw bevindt zich de voormalige zaaddrogerij (nu theater). Tenslotte behoren de twee verder weg gelegen dienstwoningen aan weerszijden van de Oud Blaricummerweg met de bijbehorende gemetselde boogbrug eveneens tot het complex. Alle gebouwen hebben een hoogte van één bouwlaag met een zolderverdieping. Het hoofdgebouw, de oude boerderij en het houten huis zijn voorzien van een rieten dak, de overige panden hebben een pannendak.
Waardering
Het complex "Melkerij Hofstede Oud-Bussem", bestaande uit twaalf onderdelen, is van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als uitwendig grotendeels gaaf bewaard gebouwencomplex uit het eerste kwart van de 20ste eeuw met een bijzondere oorspronkelijke functie als modelboerderij voor de productie van bacterie-arme natuurmelk, en als één van de hoogtepunten uit het oeuvre van architect K.P.C. de Bazel. Het complex heeft tevens situationele waarde vanwege de historisch-functionele en stilistische samenhang van de gebouwen en de ligging op het landgoed Oud-Bussem.
Eigenschappen
| Functie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functietype | Is hoofdfunctie |
|---|---|---|---|---|
| Woonhuis | Woningen en woningbouwcomplexen | Woonhuis(K) | oorspronkelijke functie | Ja |
| Straat | Getal | Achtervoegsel | Postcode | Plaats | Locatie | Situatie | Is hoofdadres |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Flevolaan | 55 | – | 1272 PC | Huizen | – | – | Ja |
| Kadastraal perceel | Kadastrale sectie | Kadastraal object | Appartement | Kadastrale gemeente |
|---|---|---|---|---|
| – | A | 1167 | – | Huizen |
| Start | Eind | Notitie | Beschrijving |
|---|---|---|---|
| 1905 | 1905 | – | vervaardiging |