Inleiding

Aan de Dorpsstraat gelegen KOETSHUIS met STAL en WOONHUIS, in 1858-1859 gebouwd en voorheen behorend bij Dorpsstraat 12, een boerderij die tevens dienst deed als herberg en rechthuis. Omstreeks 1900 kwam het pand in bezit van de familie Van Tuyll van Serooskerken, de bewoners van het Slot Zuilen. Het stalgedeelte is naar achteren uitgebreid. Het gebouw doet na een renovatie in 1992-1993 onder meer dienst als kantoor en restaurant.

Omschrijving

Het met de bouwmassa evenwijdig aan de Dorpsstraat gelegen koetshuis met stal en woonhuis bestaat uit drie bouwdelen, alle van één bouwlaag en voorzien van een mansardedak. Links bevindt zich de stal, in het midden het teruggelegen koetshuis, en rechts het woonhuis. Het koetshuis heeft een steen met het jaartal `Ao 1858', de woning één met `Ao 1859'.

De gevels zijn boven een zwarte bepleisterde plint opgetrokken in rode baksteen. Er zijn muurankers toegepast. Vensters en deuren hebben over het algemeen getoogde bovenzijden onder een segmentboog. Onder de houten bakgoot, die rust op ijzeren schoren, zijn kleine openingen aangebracht, die op een aantal plaatsen voorzien zijn van gietijzeren roosters.

Het linker bouwdeel, het stalgedeelte, is opgetrokken op een rechthoekige plattegrond en is gedekt met een mansardekap met gesmoorde Hollandse pannen. De voorgevel of zuidgevel is een langsgevel en heeft een viertal vensters met roeden. Erboven zijn stenen paardenhoofden tegen de gevel gemonteerd. De linkerzijgevel heeft een getoogde dubbele inrijdeur met daarboven een paardenhoofd. De rechterzijgevel bevat een getoogde dubbele inrijdeur en in de top een getoogd vierruits raam. De achtergevel is voor het grootste deel blind.

Het teruggelegen koetshuis is gedekt met rode Hollandse pannen. De voorgevel heeft een symmetrische hoofdopzet met in het midden een risaliet met door de gootlijst stekende topgevel onder flauw hellende steekkap. Het risaliet bevat dubbele getoogde deuren, een bakstenen waterlijst met daarboven een luik met getoogde bovenzijde. Ter weerszijden van het risaliet is een klein venster gezet en een in de uiterste hoeken een deur. De achtergevel is grotendeels blind. De balkenstructuur van het koetshuis is grotendeels oorspronkelijk. Het woonhuisdeel heeft een L-vormige plattegrond. De voorgevel heeft links in het midden een risaliet met steekkap. Tegen het risaliet is een driezijdige erker gezet met een schilddak, bekroond door een gietijzeren hekje. In de schuine zijden is een schuifvenster gezet met in het bovendeel ruitjes met afgeronde roeden. Het voorste gevelvlak van de erker heeft een wit bepleisterde blindnis. In de top van het risaliet zijn twee kleine vensters gezet. Het rechterdeel van de voorgevel is teruggelegen. Hierin bevindt zich de hoofdentree, bestaande uit een paneeldeur met ruit en rooster. Daarnaast is een even grote blinde nis met pleisterwerk in de gevel aangebracht.

De rechterzijgevel wordt grotendeels gevormd door de dwarsvleugel van het L-vormige bouwdeel. De gevel bevat vensters van eenzelfde type als in de erker zijn gezet. De achtergevel bevat een aantal vensters en een deur.

Waardering

Het object is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een, met name qua hoofdvorm en detaillering van het exterieur gaaf bewaard, koetshuis met stal en woonhuis uit XIXC. Tevens van cultuurhistorische- en ensemblewaarde in relatie tot (de eigenaren van) kasteel Zuylen en het dorp Oud Zuilen.